“Təhsildə rüşvət tərbiyəsizlik və əxlaqsızlığın son həddidir” - MÜSAHİBƏ
Oksforddan gəlmiş azərbaycanlı rektor: “Azərbaycandakı universitetlərdə işlər düzgün qurulmayıb”
Modern.az saytı “Danışır rektor” layihəsini davam etdirir. Layihənin budəfəki müsahibi Azərbaycan Universitetinin rektoru, hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru Fərid Əhmədovdur.
- İstərdik öncə özünüz haqda qısa məlumat verəsiniz. Çünki məhz tanışlıqdan sonra şəxsin həyata baxış bucağını da müəyyənləşdirmək olur.
- Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) Beynəlxalq hüquq fakültəsinin məzunuyam. Bakalavr pilləsindən sonra magistr təhsilimi də BDU-da almışam. Təhsilimin hər iki pilləsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişəm. Daha sonra ikinci magistr təhsilimi almaq üçün Böyük Britaniya Xarici İşlər Nazirliyinin “Chevening” təqaüdünü qazanıb, İngiltərədə Essex Universitetinə getmişəm. Orada beynəlxalq insan hüquqları sahəsində ixtisaslaşmışam. Həmin universiteti də fərqlənmə diplomu ilə bitirmişəm. Sonra Azərbaycana qayıtmışam. Əslində ilk iş yerim “Ədalət” hüquq firması olub. İngiltərəyə gedib-qayıtdıqdan sonra Konstitusiya Məhkəməsində çalışmışam. Paralel olaraq da BDU-nun Beynəlxalq hüquq kafedrasında müəllim işləmişəm. Konstitusiya Məhkəməsindən sonra Milli Məclis Aparatının İnzibati hərbi qanunvericilik şöbəsində çalışdım. Eyni zamanda AMEA-nın Hüquq və Fəlsəfə İnstitutunda mövzu götürüb işləmişəm.
2008-ci ildə doktoranturanı xaricdə də oxumaq üçün Böyük Britaniyaya getmişəm. 2009-cu ildə isə Azərbaycana qayıdıb Dövlət İdarəçilik Akademiyasında elmi iş müdafiə edərək, hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru olmuşam. Daha sonra isə yenidən İngiltərəyə qayıtdım. Orada faktiki olaraq 4 ilə yaxın doktoranturada olmuşam. 2009-2011-ci illərdə İngiltərədə - Oksfordda Xarici İşlər Nazirliyinin əməkdaşları üçün “Foreign Service Program”ına qatılaraq, dünyanın müxtəlif yerlərindən gələn diplomatlara magistr pilləsində 2 il dərs demişəm. Beynəlxalq ümumi hüquqdan dərs deyirdim. Bu proqramda məndən öncə dərs deyən adamlar kifayət qədər ciddi simalar, professorlar olub. Oksford Universitetində dünyanın nüfuzlu “Weidenfeld” təqaüdçüsü olmuşam (http://whtrust.org/scholarships-profiles/farid-ahmadov/).
Bu təqaüdü hər il dünyada cəmi 5 faiz adam qazana bilir. Dünyanın bir çox ölkələrindən gələn diplomatlara, xüsusən də yaşca özündən böyük, hazırıqlı insanlara dərs demək çox çətin idi. Bəziləri baxıdılar ki, qarşılarında cavan oğlan dayanıb, azərbaycanlıdır..
Hazırda Türkiyənin Çinin Şanxay şəhərindəki baş konsulu Özcan Şahin Oksford Universitetində mənim tələbəm olub. Daha sonra isə Azərbaycana qayıdıb “ADA” Universitetində dərs dedim.
Məhkəmələrə də çıxmışam, xarici şirkətlərə hüquq məsləhətləri də vermişəm.
- Artıq 1 ilə yaxındır ki, rektor vəzifəsində çalışırsınız. Sizə görə, Azərbaycanda aili məktəb rektorları işini düzgünmü qurub? Əslində necə olmalıdır?
- Mən universitetə rektor vəzifəsinə dəvət olunanda bu ali məktəbin təsisçiləri tərəfindən qarşıma vəzifə qoyuldu ki, tədrisin keyfiyyəti və gələcəkdəki elmi araşdırmalar məsələsində Azərbaycandakı qabaqcıl universitetlərdən birinə çevrilək.
Biz anlayırıq ki, təhsildə keyfiyyət əldə etmək üçün illərlə zaman lazımdır. Hesab edirəm ki, ilk növbədə universitetlər inkişaf strategiyaların hazırlamalıdır. Bunun üçün ciddi bazar araşdırması aparıb və universitetlərdə mövcud olan ixtisasların bazarın tələblərinə uyğun olub-olmadıqları sualı cavablandırılmalıdır. Resursların məhdud olduğunu nəzərə alaraq, universitetlər anlamalıdır ki, bütün sahələrdə ən yaxşı ola bilməzlər. Bu səbəbdən prioritet ixtisasları özləri üçün müəyyən etməlidirlər ki, məhz həmin ixtisaslara maliyyə resursların istiqamətləndirə bilsinlər. Bazarda tələbat olan ixtisaslar yaradılmalı, tələbat olmayan ixtisaslar isə sadəcə ləğv edilməlidir. Burada əsas prinsip kəmiyyət deyil, keyfiyyət olmalıdır.
Bu gün Azərbaycan təhsil bazarında ən məhdud resurs peşəkar müəllimdir. Bunu həm məktəb, həm də universitet təhsilinə aid etmək olar. Bu resursun məhdud olması nəticəsində universitetlərimizdə çalışan müəllimlər bir neçə ali məktəbdə eyni fənlərdən dərs deyir və belə olan halda maraqların toqquşması yaranır. Problemi təsvir etmək asan olsa da, onun həlli kifayət qədər çətindir. Universitet müəlliminin yetişdirilməsi uzun illər və ciddi investisiya tələb edir. Əslində bu sahədə dövlətin siyasəti ilə yanaşı, hər bir universitetin özünün uzun müddətli strategiyası olmalıdır. Hər bir universit təhsil bazarında uzun müddətli inkişaf perspektivini düşünürsə, özünün müəllim bazasını necə yaradaçağı haqqında düşünməlidir. Çünki hər hansı yeni ixtisasın açılması məhz bu sahədə akademik potensialın olmasından birbaşa asılıdır. Bu da universitetlərimizin uzun müddətli strategiyalarında əks olunmalı olan əsas məsələdir.
Azərbaycanda universitetlərin idarə edilməsinə gəldikdə hesab edirəm ki, mərkəzi idarə etmə prinsipindən kənarlaşmaq lazımdır. Rektor cari rəhbərliyi həyata keçirən şəxs olmasına baxmayaraq, mikromenecmentdən uzaq durmalıdır.
Bütün inzibatçılar, rektorlar müəllimə, müəllimlər də tələbələrə xidmət etməlidirlər.
Təəssüf hissi ilə qeyd etmək istəyirəm ki, bu gün bizim universitetlərdə rektorlar hətta mikromenecment yox, nanomenecmentlə məşğul olurlar. Ancaq əslində rektorlar makromenecmentlə məşğul olmalıdırlar. Rektorlar universitetlərin qlobal məsələləri, beynəlxalq əlaqələri, hədəf və strategiyaları, ciddi partnyorları ilə məşğul olmalıdırlar.
Mən Oksfordda oxuduğum müddətdə rektorun üzünü görməmişəm. Çünki buna ehtiyac yox idi. Yalnız prorektoru bir dəfə partidə görmüşəm. Doktorant olduğum üçün də bir neçə dəfə dekanımı görmüşəm.
Fikrimcə, universitetin idarə olunmasında hər bir dekan öz fakültəsinin rektoru olmalıdır. Bununla rektorlar öz işlərini azaltmış və asanlaşdırmış oluralar. Səlahiyyət məsuliyyət gətirir. Məsuliyyətsizliyə çağırmıram. İş bölgüsünə çağırıram. Aşağının məsuliyyəti yuxarıya, yuxarının məsuliyyəti aşağıya ötürülməli deyil. İdarəetmənin effektivliyi baxımından bu gün universitetlərimizdə ən böyük problem rektorların çox səlahiyyətli olması və universitetdə demək olar ki, bütün proseslərə müdaxilə edə bilmələridir. Hər şeylə məşğul olan rektorlar sonra deyirlər ki, nəyəsə vaxtım çatmadı.
Hesab edirəm ki, bu nəticədə universitetin qeyri-effektiv idarə edilməsinə gətirib çıxarır. Universitetdə dekanlıqlara və digər struktur bölmələrinə, daha çox müstəqillik verilməlidir. Bu həm işəgötürmə, həm də maliyyə müstəqilliyini əhatə edir. Belə olduqda, qərarvermə prosesi daha da çevik və əngəlsiz baş vermiş olur. Heç şübhəsiz ki, dediklərim yalnız o halda mümkündür ki, struktur bölmələri rəhbərlərinin peşəkarlıq səviyyəsi onların işlərinə müstəqil olaraq rəhbərlik etmələrinə imkan versin. Yəni, bir daha ən məhdud resurs olan peşəkar kadr məsələsinə qayıtmalı oluruq.
- Sizin kimi fərqli baxış bucağı ilə müasir təhsil sisteminə yanaşan insanların ölkəmizdə az olması Azərbaycan təhsilinə hansı minusları gətirəcək?
- Önəmlisi odur ki, hərəkət edək, irəliyə doğru addımlar ataq. Bu gün əslində iqtisadi böhran yox, insan böhranıdır. Bu, bəlli müddətdə çətinliklər yaradacaq. Ölkə rəhbərinin xaricdə təhsillə bağlı sərəncamı ilə bir çox gənclər xaricə təhsil almağa göndərilib və bu proses davam edir. Bu adamların ölkəyə qayıtması vacibdir. O insanlar dəyişikliklərin agentləri olmalıdırlar. Yeni adamları tapmaq və bura cəlb etməyi bacarmalıyam. İmperik olaraq bu nə qədər vaxt alacaq, demək çətindir. Artıq vəziyyətin ümumi olaraq düzəlməsi o zaman baş verəcək ki, universitetlərdə müəllim işinə 2-ci dərəcəli iş kimi baxılmasın.
-Sizcə, bu gün təhsil sistemindəki metod aclığına səbəb nədir?
-Hədəfin aydın olmaması metod aclığına gətirib çıxarıb. Universitetlərimiz nəyi əldə etmək istəyir? Nə olmaq istəyir?..
Yəni, universitetlərimiz ilk növbədə əsas hədəflərinin nədən ibarət olması sualını cavablandırmalıdır. Burada iki seçim ola bilər və bu seçim universitetin maliyyə strategiyasını müəyyən edən əsas faktorlardan biridir. Seçim dedikdə, universitetlər ya elmi araşdırma (tədqiqat) və ya tədris yönümlü universitet olacaqlarına dair strateji qərar verməlidir. Bu qərar müəllimlərin qiymətləndirilməsi, maliyyə məsələləri və universitetin infrastrukturu kimi məsələlərə ciddi təsir göstərə biləcəyindən ilk növbədə cavablandırılan suallardan olmalıdır
Hər universitet özünün hədəflərinə uyğun olaraq (yəni universitetin elmi araşdırma və ya tədris yönümlü olmasından asılı olaraq) elmi araşdırmanın keyfiyyət meyarlarını müəyyən etməli və universitetin akademik heyəti bu meyarlara uyğun olaraq qiymətləndirilməlidir. Elmi araşdırma yönümlü universitetlər uçün prioritet elmi araşdırma nəticələrinin nüfuzlu elmi nəşrlərdə çap edilməsi olmalıdır. Bu gün Azərbaycanda universitetlərin sistemli şəkildəki bu tələbini müəllimlərin qarşısında qoymaq çox çətindir. Universitetlərimiz buna hələ hazır deyil. Bunun üçün biz uzun yol keçməliyik və ilk olaraq universitetlərimizdə tədrisin keyfiyyətinin qaldırılması istiqamətində əməli tədbirlər görməliyik. Elmi araşdırma isə ciddi investisiya və zaman tələb edir.
Dünyanın Harvard, Okford və digər məhşur universitetləri belə, keyfiyyətli elmi araşdırma aparmaq üçün uzun yol keçiblər. Bu universitetlər yarandıqda ilk növbədə tədrisin keyfiyyət səviyyəsini təmin edib və sonra elmi araşdırma istiqamətində öz işlərini qura bilib.
Təbii ki, mən bizim universitetləri Harvardın yeni yarandığı dövrlə müqayisə etmək istəmirəm. Bizim sovetdənqalma təhsil bazamız var.
Lakin nə qədər sağlam, əmək bazarının müasir tələblərinə uyğun olub-olmadığı sual doğurur. Universitetlərimiz yeni ixtisaslar açdıqda ciddi bazar araşdırması aparmalı və bazardakı tələbə uygun təklif hazırlamalıdır. Şübhəsiz ki, bu baxımdan ixtısasların çevik acıla bilməsi nöqteyi-nəzərindən qanunvericiliyə yenidən baxılması zərurəti də var.
Universitetdə tədrisə gəldikdə, hesab edirəm ki, burada tədris, ustad-şagird prinsipi uzərində qurulmalıdır.
Ali məktəblərimizdəki müəllim və tələbələr yalnız müəllim-tələbə deyil, ən əsası ustad-şagird münasibətlərində olmalıdırlar. Bu, Oksfordda da, Kembricdə də belədir. Qədim zamanlarda ustad yalnız ixtisası öyrətməyib, həm də həyatda yol göstərib.
Biz bu üsula keçməliyik. Avropada tyutorun əsl mahiyyəti budur. O həm dərs deyir, həm də yol göstərir. Nüfuzlu professorlar tyutorluqla məşğuldurlar. Tyutorluğu bizdə təəssüf ki tamamən konteksdən çıxarıblar. Tyutor fərdi dərs deyir, tələbəni şəxsən tanıyır, içini bilir. Bizim qanunvericilikdə zatən audotoriyadan kənar işin təşkili nəzərdə tutulub. Amma bu, tətbiq olunmur. Yəni auditoriyadankənar dərslər əslində bu metodla tədris olunmalıdır.
Biz öz universitetimizdə bunu ciddi şəkildə tətbiq etmək niyyətindəyik. Ayrıca otaqlar ayıracağıq ki, tələbələr müəllimlərlə daha çox vaxt, zaman keçirə bilsinlər.
-Oksford məzunu Fərid Əhmədovun ( https://www.law.ox.ac.uk/people/farid-ahmadov) düşüncəsindəki elmi araşdırma ilə bugünkü Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasındakı alimlərin elmi araşdırmaları arasında hansı fərqlər var?
- Burada önəmli məqam ondan ibarətdir ki, Azərbaycanda sistem olaraq elmi araşdırma yoxdur, amma ağıllı fərdlərimiz var. Mahiyyət ondan ibarətdir ki, sistem bu elmi araşdırmaları necə təşviq edir...
Ümumiyyətlə, hesab edirəm ki, elm və təhsil vəhdət təşkil etməlidir. Bilik və elm yalnız paylaşdıqda əhəmiyyətin artırmış olur. Bu baxımdan Milli Elmlər Akademiyasında bu istiqamətdə ciddi şəkildə islahatlar aparılmalıdır. Həmçinin, Milli Elmlər Akademiyası və ali təhsil müəssisələri elm xatirinə elm (yəni nəzəri elm) prinsipindən kənarlaşmalıdır. Şübhəsiz ki, nəzəri elm vacibdir, lakin bu gün onu maliyyələşdirən təsisatlar demək olar ki, yoxdur. Bu baxımdan elm və biznes arasında sinerji yaradılmalıdır. Elm və təhsilin vakuumda inkişafı mümkünsüzdür. O, yalnız industriyayla əl-ələ tutub inkişaf edə bilər. Bu baxımdan Oksford və digər qabaqcıl elm və təhsil müəssisələrindən çox şey öyrənə bilərik.
- Məni ən çox təəccübləndirən bu universitetdə müəllim heyətinin çox hissəsinin tam ştatda olmaması idi. Yəni müəllimlərin əksəriyyətinin saat hesabı ilə işləmələri...
Müəllimlərə bildirildi ki, universitetə ikinci dərəcəli iş yeri kimi münasibət bəslənməsi bu universitetdə qəbul edilməzdir. Onlara təklif edildi ki, əsas iş yerlərindən çıxıb tam ştata bizim universitetə işləməyə gəlsinlər. Buna razı olmayan müəllimlərə universitetin müəyyən etdiyi şərtlər çərçivəsində əməkdaşlıq təklif edildi. Vacib məqam ondan ibarətdir ki, saathesabı müəllimlər universitetə həftədə bir və ya iki dəfə gəlir və şübhəsiz ki, onlar universitetə xidmət göstərmiş olur. Xidmət isə Mülki Məcəllənin tələblərinə uyğun olaraq tərəflərin razılığı əsasında həyata keçirilir. Vergitutma da bu razılaşmanın tərkib hissəsidir. Qanunvericilikdə təhsil xidmətlərini sadələşdirilmiş vergitutmaya cəlb edilməsinə dair qadağa nəzərdə tutulmadığından, saathesabı işləyən müəllimlərin VÖEN əsasında çalışmasına qərar verildi. Universitet uçün VÖEN-lə işləmənin üstün cəhəti ondan ibarətdir ki, universitet vergi ödəmələrində və əlavə sosial ödənişlərdə qənaət etmiş olur. Şübhəsiz ki, biz bunu tam ştat və ya yarımştatda işləyən müəllimlərimizə tətbiq etmirik. Əksinə, qənaət olunmuş vəsait hesabına biz tam ştatda olan müəllimlərin əmək haqqlarını qaldıra bilmişik. Beləliklə, bizim təhsil bazarına göndərdiyimiz mesaj ondan ibarətdir ki, əgər müəllim sosial və ya digər imtiyazlardan faydalanmaq istəyirsə, universitetlə daha sıx, yəni əmək münasibətlərində olmalıdır. Müəllimlər universitetə sadəcə həftədə bir və ya iki dəfə gəldikdə biz bu münasibətləri xidmət kimi dəyərləndirib və xidmət münasibətlərinin mahiyyətinə uyğun olaraq onlarla münasibət quracağıq. Bu yanaşma ölkə rəhbərliyinin ölkədə maliyyə vəsaitlərinin xərclənməsinin optimalaşdırılması siyasətinə uyğun olaraq həyata keçirilir.
Daha sonra isə məni təəccübləndirən bir faktor tələbələrin imtahan zamanı bir-birindən köçürmələri oldu. Buna adi yanaşılırdı. Mən bunu görəndə, çox təəcüblənmişdim. Mən Oksford Universitetindəki imtahanda nəzarətçi də olmuşam. Bu işə görə saatıma 15 funt sterlinq alırdım. Mən imtahan zalında nəzarətçi idim, heç kim də heç kimdən köçürmürdü, hamı başını aşağı salıb işini görürdü. Mən də notbukum qarşımda öz işlərimi görürdüm. Həm işlərimi həll edirdim, həm də saatıma 15 funt qazanırdım (gülür).
Ona görə də həyatımda əziyyət çəkmədən pul qazandığım anlar da olub. Ağlıma belə, gətirə bilmirdim ki, kimsə köçürsün.
Ona görə də intizam qaydalarını gücləndirdim, belə qərar verdim ki, 2 dəfə köçürən tələbə 3-cü dəfə də köçürərsə, universitetdən xaric ediləcək.
- Təəssüf doğuracaq haldır ki, korrupsiyanın olmamasını biz universitetlərimizin təhsil sistemindəki uğuru kimi qələmə veririk. Əslində onsuz da təhsildə rüşvət olmalı deyil. Bunu uğur kimi necə təqdim edə bilərsən... Mən bunun uğur kimi təqdim olunmansını istəmirəm.
Təhsildə rüşvət ağılasığmaz bir şeydir, bu tərbiyəsizlik, əxlaqsızlığın son həddidir. Müəllim tələbədən pul aldısa, bundan o yana əxlaqsızlıq yoxdur, bu son həddir. Bizim universitetdə o heç müzakirə predmeti deyil. Sadəcə olaraq vurğulamaq istəyirəm ki, biz bunu nailiyyət hesab etmirik. Biz rüşvətsizliyi məcburi, labüd, cari bir şey hesab edirik.
-Bəs rektor vəzifəsinə təyin olunduqdan sonra müəllimlər arasında rüşvətxorluğuna görə şübələndiyiniz oldumu və belə hallara görə işdən uzaqlaşdırılanlar varmı?
Ümumiyyətlə, Amerika kimi ölkədə şirkətlər var ki, korrupsiyaya görə dağılır. Kim deyirsə ki, İngiltərədə, Amerikada rüşvət yoxdur, bu absurddur. Söhbət ondan gedir ki, rüşvət sistematik halda yayılmayıb. Universitetin 25 illik tarixində tək-tük hal olub, lakin həmi adamlar universitetdən dərhal kənarlaşdırılıb. Tək-tük adamlar hər bir halda, hər bir sistemdə olacaq.
Söhbət sistemin buna reaksiyasından gedir. Ən vacibi budur. Sistem ona dərhal reaksiya verib kəsirsə, deməli sistem sağlamdır. Nəfs isə həmişə olacaq.
-Fərid müəllim, bu günlərdə sizin və universitetiniz haqqında mətbuatda gedən bir yazıda Ziya Şimiyev adlı şəxsin adı hallanıb. Orada bildirilir ki, siz onunla çox yaxın münasibətdəsiniz və o, universitetdə özbaşınalıqlar edir. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?
-Ziya Şimiyev artıq xeyli vaxtdır ki, bizim unviversitetdə müəllim işləmir. O adamı mən burada tanımışam. Əmək müqaviləsinə də baxsaq, o adam məndən qabaq işə götürülüb. Və mən rektor təyin olunduqdan sonra bir semestr işləyib, çıxıb gedib. Mən bilirəm ki, o məqaləni kim yazıb. Əvvəllər Biznes fakültəsinin dekanı olmuş Elçin Rəşidovu işdə buraxdığı ciddi nöqsanlara görə əmr verib, çıxarmışam. İndi də məhkəməyə müraciət edib. Bu, onun haqqıdır. Biz də məhkəmənin hər bir qərarına hörmətlə yanaşacağıq. Amma məqalədə yazılır ki, biz yalnız onu (Elçin Rəşidovu) yoxlamaq üçün komissiya təşkil etmişik. Bu komissiya mən bura təyin olunmazdan qabaq yaranıb. Bu komissiya əvvəlki rektorun əmri ilə yaradılıb.
Həmin komissiya bütün fakültə və kafedraların fəaliyyətini yoxlayıb. Və nəticədə sənədlərində problemləri olan Akif Əlizadə, Mahir Talışlı dekan vəzifəsindən azad olunub. Yəni bu müəllimlər dekan işini bilmirlər, ancaq çox gözəl müəllim və savadlı insanlardır. Amma Mahir Talışlı bu universitetdə böyük xidmətləri olan adamdır. Biz də onu universitetdən kənarlaşdırmadıq. Universitetdə şöbə müdiri vəzifəsinə təyin etdik.
O baxımdan burada faəliyyət bütünlükdə yoxlanılıb. Əvvəlcə özləri dəvət olunub ki, gəlin ərizənizi yazın, nöqsanlarınız var. Kimlərsə gəlib yazıb, kimlərsə yazmayıb. Mən də ərizəsini yazmayanlardan birini - Elçin Rəşidovu əmrlə işdən azad etmişəm. Bu kənarlaşdırma komissiyanın və həmkarlar ittifaqının rəyi ilə həyata keçirilib. Əgər əmək qanunvericiliyində işdən azad etmək kimi maddə nəzərdə tutulubsa, deməli kimlərsə işdən azad edilə bilər. Bəzi insanlar hələ də anlamırlar ki, vəzifə daimi deyil.
-Məlum məqalədə həmçinin qeyd olunur ki, universitetdə tələbələrdən qeyri-qanuni ödənişlər tələb edilir. Məsələn, kəsir səbəbi ilə dövlət imtahanına buraxılmayan, kəsirlərini ödəmək üçün əlavə dərslərə cəlb edilən tələbələrdən dövlət imtahanına buraxılmaları üçün 750-800 manat pul istənilir. Üstəlik, bu, kəsirlərin pulundan əlavə olaraq istənilir. Tələbələrə isə bildirilir ki, bu vəsait Nazirlər Kabinetinin yeni qaydalarına əsasən ödənilməlidir. Maraqlı burasıdır ki, tələbələr və valideynlər universitet yetkililərindən NK-nın sözügedən qərarının özünü, yaxud tarixini, nömrəsini soruşsalar da, onlara bu barədə heç bir məlumat verilməyib. Həmçinin, valideynlər onu da öyrəniblər ki, əvvəlki illərdə bu cür ödəniş tələb olunmayıb. Yazıda öz əksini tapan bu fikirlər haqqında nə deyə bilərsiniz?
-Öncə onu qeyd edim ki, Nazirlər Kabinetinin qərarına əsasən, universitetlərdə təhsil müddəti 4 ildir. Biz də hərbi xidmətə gedəcək tələbələrə forma N10 verdikdə, orada da qeyd olunur ki, təhsil müddəti 4 ildir. Ancaq təshil proqramını vaxtında mənimsəyə bilməyən, yəni vaxtında dərslərini oxumayıb imtahandan kəsirə qalanlar hərbi xidmətdən, yaxud 4 illik təhsil müddətindən sonra kəsirlərini imtahan verib düzəltməklə diplomlarını almaq istəyirlər. Bu proses də qanunvericilikdə Nazirlər Kabinetinin 24 dekabr 2013-cü il tarixli 348 nömrəli qərarı ilə öz əksini tapıb. Yəni 4 illik təhsilini başa vura bilməyən tələbə, artıq 4-cü ildən sonra kəsirlərini düzəldib diplomu almaq istəyirsə, keçiriləcək hər dərsin müvafiq kredit saatına görə müəyyən məbləği qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada və miqdarda ödəməlidir. Təhsil standartında nəzərdə tutulub ki, hər semestr üçün 30 kredit götürmək olar, 4 il ərzində bu kreditlər toplam 240-a gəlib çıxır. Nazirlər Kabinetinin qərarında isə açıq şəkildə göstərilir ki, təhsil müddəti başa çatmış şəxslər təhsillərini yanız ödənişli əsaslarla davam etdirə bilər.
Başqa bir məsələ də var. Məlum məqalədə qeyd olunur ki, guya, mən univesritetin indiki tədris hissə müdiri Ədalət Əliyevi tədris işləri üzrə prorektor vəzifəsinə təyin edərək ona 5000 manat əmək haqqı təyin etmək niyyətindəyəm (gülür). 5000 manat maaşı mən burada kimə versəm, gərək mən o adamı məcbur edim ki, universitetin çox işlərini görsün. Maaş üzrə ştat cədvəli var. Ştat cədvəlində təsdiq olunmuş maaş miqdarı var. Bu universitetdə tədris işləri üzrə prorektor vəzifəsi yoxdur. O insan həm prorektorun, həm də tədris hissə müdirinin işlərini görür. Həm də yazıda çox vicdansızcasına yazıblar ki, guya tələbələr tərəfindən Ədalət müəllim dərsdən qovulub. Bunların hamısı yalandır. Ədalət müəllim 18 il Bakı Slavyan Universitetində şöbə müdiri işləyib. Moskva Dövlət Universitetinin Riyaziyyat fakültəsini SSRİ vaxtında fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Sovetlər zamanı o fakültə çox ciddi yer idi. On görə də belə bir adama qarşı bu cür ifadələr səsləndirmək tərbiyəsizlikdir.
-Özünüz İngiltərədə təhsil almışınız. Amerika və Avropa təhsil sistemi təcrübəsi ilə yaxından tanışsınız. Təhsilimizin mövcud təməl problemlərini də bilirsiniz. Bəs sizcə nəyə görə bu günə qədər Azərbaycanın ali təhsil sistemində Təhsil menecmenti (Education Manager) fakültəsi yox dərəcəsindədir?
-Çox sevindirici haldır ki, artıq bu fakültə “ADA” Universitetində açılıb. Bu, həm məktəb və həm də universitet sahəsində menecerlərin hazırlanmasına yönəlmiş proqramdır. Dövlət universitetlərində həmin fakültənin yaranmamasının müxtəlif səbəbləri ola bilər.
Məsələn, universitetlər bəlkə bu sahəni prioritet hesab etmir. Universitet fikirləşir ki, bu, onlara lazım deyil. Mən böyük məmnuniyyətlə o fakültəni açardım. Sadəcə olaraq, bürokratik əngəllər buna imkan vermir. Təhsildə çox böyük problem və məqam aşırı inzibatçılğın, aşırı tənzimlənmənin olamasıdır. Amma aşırı nəzarətsizlik, boş buraxmaq da olmaz.
Çox vacibdir ki, rektorlar arasında dialoq olsun. Amma bu dialoq yoxdur. Biz gərə müxtəlif sahələr üzrə problemləri müzakirə edə bilək. Aktual problemlər nədirsə, onları araşdıraq. Bu problemlərə konseptual olaraq yanaşmalıyıq. Heç olmasa iki ayda bir dəfə yığışa və promlemlərin həll olunması yolunda müzakirələr apara bilərik . Mən düşünmürəm ki, Avropanı birdən-birə bura gətirsək, hər şey düzələcək. Özümüz öz problemlıərimizi müzakirə və təhlil edib, aradan qaldırmalıyıq. Bizim təhsildəki problemlərlə əlaqədar çox zaman insanlar Təhsil Nazirliyini günahlandırırlar. Amma əslində belə deyil. Təhsil sahəsindəki bir çox qanunvericilik aktları Təhsil Nazirliyinin deyil, məhz Nazirlər Kabinetinin səviyyəsindədir. Təhsil Nazirliyi də Nazirlər Kabinetinin bəzi qərarlarının dəyişdirilməsində çox böyük çətiniklər çəkir. Sistemli dəyişikliyə hazır olmalıyıq.
-Sizinlə bir vaxtda, sizdən əvvəl və ya sonra xaricdə təhsil alan, hazırda orada işləyən, universitetiniz üçün potensial kadr kimi gördüyünüz dostlarınız, tandığınız insanlar varmı? Gələcəkdə həmin insanları işləmək üçün bura dəvət etməyi düşünürsünüzmü ?
-Təbii ki, yaxından tanıdığım və ünsiyyətdə olduğum elə peşəkar kadrlar çoxdur. Onları universitetə dəvət etməyi bu gün də, gələcəkdə də düşünürəm. Lakin ortada maliyyə məsələləri var. Həm də həmin insanların çoxu, yaxşıları “ADA” Universitetinə yığışıb. Azərbaycan Diplomatik Akademiyasının bu günkü əsas potensialı və gücü oranın gözəl binasında yox, peşəkar müəllim heyyətindədir. Mən “ADA”nın rektoru Hafiz Paşayevlə söhbətimdə də demişəm ki, əgər bu müəllimləri işdən çıxarsanız, onlar getsələr, həmin bina sadəcə olaraq muzey kimi qalacaq. Universitetin əsas mənbəyi müəllim və təbii ki tələbələrdir. Tələbə və müəllimlər universitetlərin onurğa və bel sütunlarıdırlar. Universitet haqqında fikir formalaşdıran müəllimlərlə yanaşı, həm də tələblərdir.
- Bu gün ölkədə 3-cü universitetik ki, bütün tələbələrin elektron ünvanları “Microsoft Office 365” adlı proqramına qoşulub. Bu sistem Qafqaz Universiteti və “ADA” Universitetində də var. Hazırda hər bri tələbənin adı ilə au.edu.az elektron ünvanı var. Bu sistemlə biz 10 min nəfərlik videokonfrans imkanına malikdir. Artıq bizdə mail.ru, yandex.ru kimi ünvanlar yoxdur.
Biz universitetimizdə Microsoft Akademiyasının açılması istiqamətində işlərimizi davam etdiririk. Artıq bundan sonra İnformatika fakültəsinin tələbələri Microsoft şikətinin sertifikat imtahanlarını verə biləcəklər.
Bu yaxınlarda daha bir iş gördük: universitetimizin ilk yarandığı 1991-ci ildən 2000-ci ilə kimi buraxılan məzunlarıyla görüşümüz oldu. Artıq planlarımızda var ki, bütün məzunlara universitetin adı ilə electron ünvanlar açaq. Biz öz məzunlarımızla geniş əlaqə şəbəkəsinə maliklik.
Bu il Azərbaycan Univesitetinin 25 illiyini qeyd edəcəyik. Məzunların bir-birilə əlaqə qurması üşün də ciddi addımlar atırıq. Məzunların təqaüdlər təsis etməsini də planlaşdırırq. Yəni məzunların təsis etdiyi bu təqaüdlər imkansız tələbələrə kömək olacaq. Məzunlarımızdan təkcə 15 nəfəri məhkəmə sistemində hakim işləyir. Universiteti tanıdan məzundur.
- Söhbətimizin sonunda istərdik soruşaq: bədii və elmi ədəbiyyatlardan daha çox hansıları oxumağı xoşlayırsınız?
-Dünya ədəbiyyatından daha çox elmi-fəlsəfi ədəbiyyata meyilliyəm. Ədəbiyyatda ən çox sevdiyim ədib yazıçı-dramaturq Hüseyn Caviddir. Hüseyn Cavid mənim üçün 20-ci əsrin Nizami və Füzulisidir. Cavidin “İblis” əsərində insanın nəfsinə uyması kimi məsələlər həqiqətən insanı dərindən tanımağın yollarını göstərir.
Elmi ədəbiyyata gəldikdə isə daha çox Şərq fəlsəfəsini oxuyuram. İbn Rüşd, Əl-Qəzali kimi filosofları... Hələ o zamanlarda bu şəxsiyyətlər fikir plüralizminin yayılmasında, təbliğində geniş işlər görüblər. Əl-Qəzalinin “Fəlsəfəçilərin məntiqsizliyi” adlı bir əsəri var. Ona cavab olaraq da İbn Rüşdün “Mənqisizliyin məntiqsizliyi” adlı əsər yazıb. İbn Rüşd Əflatun və Aristotelə bərabər şəxs olub. Avropa zatən İbn Rüşd və Əl-Xərabi vasitəsilə Şərq fəlsəfəsinə yiyələniblər.
Son yazılar
Обзор на EPOS GTW 270 Hybrid
Они доступны только в этой цветовой гамме из оружейного металла. Обновление 22 апреля, 10:03 утра по восточному времени: EPOS выпустила обновление прошивки для GTW 270, доступного через программное обеспечение Gaming Suite на ПК, которое обеспечивает одновременное Bluetooth и беспроводное подключение к его ключу USB —C. Вы можете переключаться между режимами, нажав кнопку на ключ. Компания говорит, что теперь он доступен. Гибридные наушники GTW 270 стоимостью 199 долларов от аудиокомпании EPOS, насколько мне известно, являются первыми по — настоящему беспроводными наушниками, созданными для игр, но сами наушники не являются самой большой точкой продаж. Приемник Bluetooth USB-C, который поставляется с наушниками, получает это различие. Он намного компактнее, чем стандартные USB-ключи размером с флэш-накопитель, входящие в комплект многих гарнитур. Он также более способен работать с кодеком aptX low latency (aptX LL), который обеспечивает хорошее звучание звука без заметной задержки. Используя приемник, гибрид GTW 270 может быть особенно хорош для быстро развивающихся игр, где звуковые сигналы имеют значение для успеха; но на самом деле, это приятно иметь для любого названия. Однако есть одна проблема: микрофоны не работают, когда вы слушаете звук через приемник USB-C. (Однако встроенные микрофоны наушников работают, когда они подключены к устройству через Bluetooth.) Гибрид EPOS GTW 270 Вот звезда шоу. Это больше зависит от технических ограничений aptX, чем от принятия решений EPOS. Чтобы определить приоритет полосы пропускания для качества звука и быстродействия, при прослушивании с помощью ключа USB-C активен только канал воспроизведения. Это потенциальный разрыв сделки для некоторых геймеров, которые, возможно, захотят перейти в голосовой чат с друзьями на своих консолях. Но к чести EPOS, задержка между ключом и наушниками действительно кажется несуществующей. Эти бутоны цвета оружейного металла имеют простой, сдержанный дизайн, чтобы они не слишком высовывались из вашего уха. Они не слишком тяжелые, и посадка удобная, благодаря сменным силиконовым ушным наконечникам, которые помогают получить хорошую герметичность в ухе. Что касается элементов управления, у них есть только одна многофункциональная кнопка, которая обрабатывает приостановку и возобновление музыки, смену треков, а также прием телефонных звонков. Другими словами, без ключа USB-C они не являются чем-то особенным. (EPOS действительно делает версию за 169 долларов без ключа.) Для общего использования — например, для телефонных звонков или музыки — вы можете получить больше, потратив меньше, если посмотрите некоторые из вариантов в руководстве по покупке доступных беспроводных наушников моего коллеги Криса Уэлча. НАШ ОБЗОР ГИБРИДА GTW 270 7 ИЗ 10 Плюсы Незаметная задержка при подключении к ключу USB-C Сменные силиконовые наконечники для комфорта и звукоизоляции Совместимость с несколькими устройствами Минусы Микрофоны не работают при подключении через USB-C Чехол для зарядки, подверженный царапинам Они легки в использовании по цене За пределами игр эти наушники можно использовать, как и любой другой беспроводной набор, для подключения к телефону, планшету или ноутбуку через Bluetooth. Они поддерживают Bluetooth 5.1 (с кодеком SBC или aptX, в зависимости от устройства, к которому вы подключаетесь) для музыки, видео, игр и телефонных звонков, и EPOS говорит, что вы можете сопрягать их с восемью устройствами. Сопряжение выполняется, удерживая нажатой кнопку на корпусе зарядки. Гибрид EPOS GTW 270 Единственная кнопка гибрида GTW 270 находится на левом наушнике. Говоря о зарядном чехле: он имеет цельнометаллическую конструкцию, которую, к сожалению, очень легко поцарапать. Он заряжается через USB-C; при полной зарядке EPOS говорит, что он может обеспечить до 15 часов дополнительного времени автономной работы наушников. В течение рассматриваемого периода гибридные наушники GTW 270 достигли пятичасовой отметки времени автономной работы, что соответствует заявлениям компании. И если вы тот, кто время от времени совершает потную пробежку или просто не хочет попасть под дождь, они водонепроницаемы по стандарту IPX5. Я провел последние несколько недель, используя наушники, чтобы играть в игры поочередно на моем PS5, моем коммутаторе и моем рабочем ноутбуке несколько раз в день. (Если вам интересно, в комплект поставки входит адаптер, который позволяет подключить ключ к устройству с портами USB Type-A.) Гибрид GTW 270 работает как любая беспроводная игровая гарнитура, но действительно беспроводной форм - фактор имеет некоторые очевидные преимущества. Мне нравится, что они позволяют мне свободно передвигаться по проводам, и их использование не изолирует меня (или не портит мои волосы), как громоздкие банки для ушей. Приемник предварительно соединен с бутонами, и они подключаются почти мгновенно. Гибрид EPOS GTW 270 Каждый наушник заряжается через контактные точки, а светодиоды показывают оставшееся время автономной работы. Мне также нравится удобство использования только правого наушника (правый управляет передачей Bluetooth, поэтому прослушивание только через левый наушник не работает), поэтому я могу держать ухо доступным для прослушивания отправленных пакетов. Это, конечно, не является чем-то новым для людей, которые уже используют действительно беспроводные наушники. Это просто кажется новым, чтобы испытать эту свободу с игровой гарнитурой. В течение отчетного периода я попробовал римейк "Души демона", "Бог войны" 2018 года, "Приключения в кольце" и "Призрак Цусимы", а также несколько других игр. Хотя у них нет самой широкой звуковой сцены или самого четкого частотного разделения, которое я слышал для прослушивания музыки, они сияют игровым звуком — в частности, эффектами объемного звучания и доставкой басов. Общее качество звука не является взрывоопасным, и есть предел тому, насколько захватывающими могут быть эффекты объемного звучания, учитывая небольшие драйверы наушников. Но звук не слишком скомпрометирован. Если вы не хардкорный геймер, которому нужно услышать каждую деталь в кристально чистой презентации, они, скорее всего, подойдут вам. Гибрид EPOS GTW 270 Они великолепно работают как с PS5, так и с коммутатором. Для расширения совместимости в комплект поставки входит адаптер USB-C-USB Type-A. Гибрид GTW 270 был бы очень близок к идеалу, если бы микрофоны работали при подключении с помощью ключа USB-C. Увы, это не так, поэтому использование ключа будет практически бесполезно для тех, кто часто играет в многопользовательские игры с друзьями. (Это немного другая история, если вы играете в много однопользовательских игр и не возражаете против отсутствия микрофона для игр.) Поскольку наушники не так уж полезны для игр без ключа, это означает, что вы идете на большой компромисс, и это тот, который ни одна из лучших игровых гарнитур, которые я тестировал (большинство из которых дешевле, чем это), не просит вас сделать. Это твой выбор. Часы OnePlus - это первые умные часы от OnePlus. Он стоит всего 159 долларов и длится до двух недель между зарядками, но он также делает намного меньше, чем конкурирующие умные часы от Samsung, Fossil, Apple и других. https://www.theverge.com/22241197/epos-gtw-270-hybrid-truly-wireless-earbuds-usb-c-gaming-bluetooth
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet Lenovo Chromebook Duet-это впечатляющее конвертируемое устройство за 279 долларов. Часть руководства Verge по Chrome OS и Chromebook Дуэт Chromebook от Lenovo далек от безупречности. Но когда вы оцениваете устройство, которое начинается с 279 долларов, вопрос не в том, “Является ли это идеальным устройством”, а в том, “Лучше ли это, чем другие вещи, которые вы можете получить за эту цену” Chromebook в этом ценовом диапазоне, как правило, неуклюж и дешев, как Chromebook 14 от HP или Chromebook x360 12b. Если вам нужна альтернатива Windows, вы смотрите на самый нижний конец линий Acer Aspire или Acer Swift или другие чрезвычайно простые варианты, такие как Motile 14. И, конечно, есть iPad начального уровня и другие базовые планшеты Android, но они не поставляются с клавиатурой. Lenovo, безусловно, срезала некоторые углы, чтобы сократить дуэт Chromebook до этой ценовой точки. И поскольку я работаю профессиональным ворчуном, я буду ворчать. Но в конце дня они чувствуют себя как срезанные углы — не как серьезные ошибки, которые значительно затрудняют работу устройства. И после нескольких дней использования дуэта в качестве основного драйвера я чувствую себя комфортно, говоря, что он гораздо больше похож на Surface Go с некоторыми уступками, чем на ультрабюджетный ПК. НАШ ОБЗОР Duet Chromebook ОТ LENOVO 8,5 ИЗ 10 Плюсы Ультра портативный 11-часовое время автономной работы В комплекте клавиатура и подставка для ног Вы не можете превзойти цену Минусы Тесная клавиатура и тачпад Только один порт (и это не разъем для наушников) Не хватает лошадиных сил для серьезной многозадачности По сравнению с последними iPad или более дорогими хромбуками, такими как Pixelbook Go, Chromebook Duet имеет значительные недостатки. Но эти устройства являются шагом вверх в цене (особенно если вы включаете крышки клавиатуры). Если вы ищете кабриолет в диапазоне ниже 300 долларов, у которого есть нога в обеих дверях, дуэт-лучшее, что вы найдете. Базовая модель Chromebook Duet имеет 4 ГБ оперативной памяти и 64 ГБ памяти. В стоимость входит клавиатура и подставка, чего не скажешь о Surface Go или любой другой модели iPad. Я протестировал версию за 299 долларов, которая имеет тот же процессор и оперативную память, но 128 ГБ памяти. Двадцать долларов — это не огромная разница, поэтому я рекомендую вам пойти на дополнительное хранилище, если вы можете себе это позволить-64G быстро заполнится, если вы планируете загружать много приложений, видео или других носителей. Дуэт Lenovo Chromebook Лучшие ноутбуки 2020 Lenovo Chromebook Duet Легко изменить угол наклона экрана. Помимо его головокружительной цены, главное, что нужно знать об этом Chromebook,-это то, что он маленький. При 10,1 дюйма это типичный размер для планшета, но если вы пытаетесь использовать его так, как вы использовали бы рабочий ноутбук (например, с десятками вкладок и окон рядом), все становится тесным. Я смог написать весь этот обзор на дуэте, но возвращение к 13-дюймовому 32-дюймовому экрану на моем персональном компьютере казалось совершенно новым миром. Дисплей действительно имеет соотношение сторон 1610, что я ценю, и если вы привыкли использовать 169 панелей, вы заметите дополнительное вертикальное пространство. Я все еще чувствую себя немного менее стесненным на 13-дюймовом экране 169, но это близко. Как следствие, съемная клавиатура также крошечная. Большинство клавиш не страшны для нажатия; на самом деле они немного больше, чем клавиши Surface Go, с шагом около 1,3 мм. К тесной настройке потребовалось некоторое время, чтобы привыкнуть, но после дня или около того использования устройства я смог достичь своей обычной скорости набора текста (около 130 слов в минуту). Однако Lenovo пришлось пойти на компромисс с клавишами на окраине колоды (tab, backspace, enter, двоеточие, апостроф, тире и т. Д.). Они крошечные (чуть более половины размера буквенных клавиш), и их нажатие было рутиной. Даже после использования устройства в течение нескольких дней я все еще правильно нажимал backspace примерно в 75 процентах случаев — я не могу сказать вам, сколько раз я вместо этого хлопал знаком равенства. Точно так же я очень часто нажимал enter, когда хотел нажать соседнюю клавишу апострофа. Нажатие на тире, которое находится слева от клавиши "равно", было похоже на сценарий "иголка в стоге сена", и я инстинктивно избегал использования тире в своем письме. Я предполагаю, что вы привыкнете ко всему этому, если купите Дуэт, но ожидайте крутой кривой обучения. ТЕХНИЧЕСКИЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ LENOVO CHROMEBOOK DUET (В СООТВЕТСТВИИ С ОБЗОРОМ) MediaTek Helio P60T 4 ГБ ОПЕРАТИВНОЙ ПАМЯТИ 128 ГБ памяти 10,1-дюймовый дисплей (1920 x 1200) батарея емкостью 7000 мАч (27 Вт * ч) Адаптер 10 Вт Два динамика Два цифровых микрофона Один порт USB-C Вы не будете шокированы, узнав, что тачпад также небольшой-3,4 х 1,9 дюйма. Он прекрасно себя чувствует и грамотно прокручивается (хотя у меня маленькие руки). У меня были некоторые проблемы с щелчком и перетаскиванием (я часто прибегал к этому на сенсорном экране), и щелчки двумя пальцами иногда регистрировались как обычные щелчки. Кроме того, когда клавиатура неровно лежала у меня на коленях, она иногда поворачивалась в положение, когда кликер перестал работать (болезнь, с которой вы будете знакомы, если раньше использовали дешевые чехлы для клавиатуры). Если вы предпочитаете использовать экран, дуэт также совместим со стилусами USI. Если вы надеялись подключить кучу периферийных устройств вместо прилагаемой клавиатуры, убедитесь, что у вас есть разветвители и ключи на буксире. Дуэт имеет всего один порт USB-C, который будет занят всякий раз, когда устройство заряжается. Было бы неплохо иметь хотя бы аудиоразъем, хотя Lenovo включает в себя ключ для наушников. (Пока мы составляем списки пожеланий, будет приветствоваться еще один порт USB-C, чтобы мы могли подключить мышь во время зарядки). Дуэт Lenovo Chromebook Дуэт включает в себя подставку и клавиатуру. Дуэт Lenovo Chromebook. Снаружи на экране был сильный яркий свет. Однако при такой цене я не рассматриваю тесную периферию как ошибку со стороны Lenovo; это компромисс, который вы делаете. В обмен вы получаете довольно компактное и портативное устройство. Один только планшет весит 0,99 фунта (449g), а с клавиатурой и подставкой для ног он составляет всего 2,03 фунта (921g). И, несмотря на углы, которые были срезаны с помощью клавиатуры и тачпада, ни одна часть дуэта не выглядит и не кажется дешевой. Сам планшет изготовлен из алюминиевого сплава, который прочен и приятно держать. Обложка сделана из шикарной серой ткани — в закрытом состоянии она выглядит как классный блокнот. И клавиатура, и подставка надежно оставались на месте, пока я пользовался устройством. Дуэту действительно не хватает двухкомпонентного магнитного механизма, который Surface Go использует для удержания обеих крышек на месте, что означает, что клавиатура имеет тенденцию скользить, когда ноутбук закрыт. Опять же, углы. Еще одна область, где дуэт пробивает выше своей весовой категории срок службы батареи. Lenovo утверждает, что 10 часов; Я приблизился к 11 с половиной, запустив устройство через свою типичную рабочую нагрузку вкладок Chrome и приложений, включая Gmail, Twitter, Slack, Asana, Facebook, Документы и листы, а также случайный вызов масштабирования и потоковую передачу Spotify, с экраном средней яркости. В тот день, когда я использовал только Chrome, я получил чуть больше 12. (Lenovo, однако, экономила на зарядном устройстве; включенный в комплект 10 Вт USB-C кирпич только увеличил мощность устройства на 24 процента за час.) Есть четкое (по крайней мере, частичное) объяснение этому результату-процессор низкого класса. Lenovo использует восьмиядерный процессор MediaTek Helio P60T с частотой 2,0 ГГц. По мощности он ближе к бюджетному процессору смартфона Snapdragon, чем чипы Intel, которые вы найдете в хороших хромбуках. Учитывая это, выступление Дуэта было на удивление достойным. Если вы просматриваете несколько вкладок, транслируете Netflix или запускаете одно или два приложения, у вас не должно возникнуть проблем. Я даже смог запустить ежедневную дозу от восьми до 12 вкладок Chrome и от шести до восьми приложений для Android без особых проблем. Docs и Spotify разбились один или два раза, но это не было серьезной проблемой. Было почти невозможно сделать что-либо еще во время вызова масштабирования (хотя это может быть скрытым благословением для моих коллег). Я также запустил дуэт в течение дня использования только Chrome, и все начало замедляться примерно на 15 вкладках. Но опять же, тяжелая многозадачность-это не то, для чего предназначено это устройство (и 4 ГБ оперативной памяти, вероятно, является таким же ограничивающим фактором, как и процессор). СОГЛАСИТЕСЬ ПРОДОЛЖИТЬ ДУЭТ LENOVO CHROMEBOOK Теперь каждое интеллектуальное устройство требует, чтобы вы согласились с рядом условий и положений, прежде чем сможете его использовать, — контрактов, которые на самом деле никто не читает. Мы не можем прочитать и проанализировать каждое из этих соглашений. Но мы начали подсчитывать, сколько раз вам нужно нажать “согласиться” на использование устройств, когда мы их просматриваем, поскольку это соглашения, которые большинство людей не читают и определенно не могут вести переговоры. Чтобы использовать Lenovo Chromebook Duet, вы должны согласиться Подключение к Wi-Fi Условия предоставления услуг Chrome OS Синхронизация Chrome (перенос истории, закладок, паролей и других настроек из вашей учетной записи Google) Персонализированные сервисы Google Условия предоставления услуг Google Play Следующие соглашения являются необязательными Отправляйте диагностические данные и данные об использовании в Google Учетная запись Google Резервное копирование на Google Диск Разрешить приложениям и службам с разрешением на местоположение использовать местоположение вашего устройства Google Assistant voice match Пусть помощник покажет вам информацию, связанную с тем, что находится на вашем экране Подключение к телефону Android Итоговый подсчет пять обязательных соглашений и семь факультативных Говоря о зуме, дуэт имеет две камеры, включая 2-мегапиксельную переднюю стрелку и 8-мегапиксельную заднюю стрелку. Оба были на самом деле лучше, чем веб-камеры, которые я обычно вижу на ноутбуках. Мое лицо во время видеозвонков было четким и не особенно размытым, а камера заднего вида не делает невероятных фотографий, но прекрасно подойдет, если вам нужно сделать снимок ваших заметок или слайда PowerPoint. Двойные динамики (расположенные в верхней панели) обеспечивали удивительно хорошо сбалансированный звук, который был четким при более высокой громкости. Они не становятся такими громкими, как многие полноразмерные ноутбуки-это понятно, учитывая их размер, но это еще одна причина, по которой на этой штуке действительно должен быть разъем для наушников. Игра также была хорошим опытом. Перелистывание Легенд и Легенд о монстрах иногда заикалось, но в целом было довольно гладким. Они также выглядели четко на экране 1920 x 1200. Дуэт даже хорошо поработал с фотоработами в Lightroom. Редактирование, как отдельных фотографий, так и пакетов, не было мгновенным, но и не было мучительно медленным; этот опыт был примерно на одном уровне со среднечастотными хромбуками на базе Intel, которые я тестировал в прошлом. (Панель немного тусклая для тех, кто занимается серьезной творческой работой; яркий свет был достаточно сильным, чтобы экран было трудно увидеть на открытом воздухе). Дуэт Lenovo Chromebook. Буквенные клавиши в порядке, но внешние-это борьба. Переходя к программному обеспечению, все, что нравится людям Chrome OS в Chrome OS, здесь. Дуэт загружается быстро, интерфейс прост, вы получаете автоматическое обновление фона каждые шесть недель, у вас есть доступ к вашим любимым приложениям для Android (включая Microsoft Office) через Google Play Store, а Google Assistant может отвечать на ваши запросы и составлять вам компанию. ОС хорошо интегрирована с остальной экосистемой Google, и есть множество симпатичных способов использовать ее с вашим телефоном Android. Дуэт поддерживает мгновенную привязку, что означает, что вы можете автоматически подключать его к соединению для передачи данных вашего телефона без необходимости возиться с горячими точками. Вы также используете Android для удаленного входа и выхода из Chromebook, если он находится поблизости. И вы можете использовать Click-to-Call для отправки контактных номеров из дуэта на свой телефон. Обычные предостережения Chrome OS также применимы; Приложения для Android являются хитом или промахом, причем некоторые из них хорошо оптимизированы для Chromebook, некоторые из них в порядке, но хуже, чем их браузерные эквиваленты, а некоторые (привет, Facebook Messenger) являются абсолютными катастрофами. По - прежнему гораздо сложнее загружать приложения, чем на Android. Как только вы поймете, какие приложения вы можете безопасно использовать и что вы должны хранить в Chrome, вы сможете отлично ориентироваться в операционной системе. Но если вы новичок в Chromebook, есть кривая обучения. ПРИМЕНЯЮТСЯ ОБЫЧНЫЕ ПРЕДОСТЕРЕЖЕНИЯ CHROME OS Самое интересное здесь то, что Google также внесла несколько изменений в Chrome OS, чтобы оптимизировать его для конвертируемого форм-фактора. Google говорит, что Duet-это первое устройство, которое когда-либо запускалось с версией Chrome, которая на самом деле оптимизирована для использования на планшетах. (RIP Pixel Slate). Существует три режима типа” Режим " (когда клавиатура подключена), режим просмотра (когда подставка открыта, а клавиатура отсоединена) и режим просмотра (когда это просто планшет). (Режим просмотра и режим просмотра, по сути, одинаковы, насколько я могу судить). Функция заголовка в режиме просмотра-это новая система навигации по жестам. Длинный свайп вверх отправляет вас на начальный экран, короткий свайп вверх вызывает полку приложений, проводя вверх и удерживая показывает все открытые окна приложений. Проведите пальцем вверх, удерживайте и перетащите окно в одну сторону, чтобы разделить дисплей; проведите пальцем вправо, чтобы вернуться к предыдущему экрану. Я бы не сказал, что эти жесты были обязательно плавными — по крайней мере, по сравнению с тем, что вы увидите на iPad. Но это начало системы, которая, как я вижу, в будущем станет довольно отшлифованной, и они действительно немного упростили просмотр в режиме планшета. Ничто в дуэте Chromebook не идеально; Я мог бы весь день придираться к различным неоптимальным качествам клавиатуры, тачпада, производительности или экрана. Но Дуэт не пытается быть идеальным. Он не предназначен для опытных пользователей и не предназначен для тяжелой многозадачности. Имея это в виду, это самое близкое к совершенству, что я когда-либо видел с ноутбука-планшета за 300 долларов. Если вы ищете забавное устройство для детей, которое также может справляться с работой на дому, или портативный 2-в-1 для просмотра Netflix и отправки электронной почты на ходу, дуэт должен отлично работать. Это солидный хромбук среднего уровня 2-в-1, который не может быть таким дешевым, как сейчас. https://www.theverge.com/21262694/lenovo-chromebook-duet-review-tablet-chromebook-chrome-os-price
Şərhlər
Hər hansısa bir şərh yazılmayıb.