ALİMİ VƏ ELMİ DƏYƏRDƏN SALAN KİMLƏRDİR?! – “Ayıb deyil?! Bu dərəcədə də özbaşınalıq olar?!”
AMEA Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu Albanşünaslıq Elmi Mərkəzinin rəhbəri, tarix elmləri doktoru, professor
“Alimləri eşidin, çünki onlar dünyanın çırağı, axirətin nurudurlar”
Həzrəti Məhəmməd peyğəmbər (s)-ın kəlamlarından
Alimin günahı nədir?!
Son vaxtlar asan və dolayı yollarla alim olmaq istəyənlərin də, alimləri ələ salanların da, Azərbaycan elminin uğurlarını görməzliyə vurmaqla ona qara yaxanların da sayı az qala həndəsi silsilə ilə artmaqdadır. Bu yolda olanların hərəsi sadəcə özünün cılız “mənfəətindən” başqa heç nəyi düşünmür. Təbiidir ki, bir çox hallarda təhqir səviyyəsində olan bu cür əsassız yanaşmalar əsla qəbuledilməzdir. Odur ki, bu qəbildən olan yanaşma müəlliflərinə qarşı qəti olaraq etirazımı və narazılığımı bildirirəm. Qoy, elmdən, alimin işindən, elmi nəticələrindən və “imkanlarından”, onun iş şəraiti və sosial təminatının nə yerdə olduğundan bixəbər olanlar bu mövzuya baş vurub özlərini gülünc vəziyyətə salmasınlar. Sözsüz ki, hansısa ağzıgöyçəyin, sözünü və danışığını bilməyən birisinin şüurlu ömrünü bütünlüklə Azərbaycan elminin inkişafına həsr edən tarixçi alimlərin ünvanına işlətdiyi hədyanları heç bir halda qəbul etmək olmaz. Axı, yayın qızmar günəşi altında, 35-40 dərəcə istidə, toz-torpaq içində, ilan mələyən düzlərdə, maşın yolu olmayan yüksək dağlıq ərazilərdə fədakarcasına işləyən, necə deyərlər “iynə ilə gor qazaraq” 2-2.5 milyon illik tariximizin qaranlıq səhifələrinə işıq salan alimlərin əməyini və xidmətlərini necə danmaq olar?!
Mən ixtisasca tarixçi-arxeoloq olduğumdan digər elm sahələri ilə işim yoxdur. Bəli, danılmaz həqiqətdir ki, bu gün tarix, arxeologiya və etnoqrafiya elmləri sahəsində saxtakarlıq, başdansovuduluq, plagiatçılıq və xaltura halları baş alıb getməkdədir. Özü də bu yeni hal deyil, illər öncə başlanmış ziyanlı bir tendensiyadır. (Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasında tarix elmləri üzrə Ekspert şurasında təmsil olunduğum illər ərzində bu cür xoşagəlməz halları özümün də yaxından təqib etmək imkanım olub). Məgər bütün bunların günahkarı təkcə alimlərdir?! Belə düşünən cənablar, çox ciddi şəkildə yanılırsız. Siz elə düşünürsünüz ki, elmi işçi adı ilə akademiyanın institutlarına doldurulmuş yüzlərlə, minlərlə insanın hamısı alimdir?! Elə düşünürsünüz ki, o insanları elm sahəsində işə alimlər qəbul edib?! Bilin və agah olun ki, elm sahəsindəki bu acınacaqlı mənzərəni yaradan alimlər deyil, uzun illərdir ki, məhz akademiya rəhbərliyi və onların xeyir-duası ilə elmi-tədqiqat institutlarına təyin olunmuş başabəla direktorlar olub. Alimlərin ünvanına hədyanlar yağdıranlara tövsiyə edərdim ki, dönüb bir keçmişə nəzər salsınlar. Görün, ötən əsrin 70-80-ci illərində Akademiyamıza kimlər rəhbərlik edib, kimlər institut direktoru olub! Onları indikilərlə müqayisə edin. Azərbaycanın hüdudlarından çox-çox kənarlarda tanınan, böyük nüfuz sahibi olan həmin şəxslərin kreslolarında indi kimlər əyləşməkdədir?! Axı, elementar idarəşilik səriştəsi olmayan bu adamlar çoxsaylı elmi işçinin cəm olduğu çox böyük, həm də kifayət qədər möhtəşəm bir cameəni necə idarə edə bilər?!
Əslində elmi tədqiqat institutlarının rəhbərləri o institutların məşğul olduğu elmi istiqamətlər üzrə ən çox tanınan, hər kəs tərəfindən qəbul olunan yüksək reputasiyalı alimlər olmalıdır. Dünyanın hər yerində belədir. Uzun illər Azərbaycanda da məhz bu cür olub. Ali məktəblərimizdə də ümumən yanaşma belə olub. Əfsuslar olsun ki, ötən əsrin 80-ci illərinin ortalarından başlayaraq respublikada hökm sürən hərc-mərclik fonunda bu meyarlar da tədricən yoxa çıxdı. İşi o yerə çatdırdılar ki, indi ölkənin ən nüfuzlu ali təhsil ocağına və bəzi elmi tədqiqat institutlarına özlərinə dissertasiya yaza bilməyən şəxslər rəhbərlik edir. Nəzərə alın ki, həmin şəxslər rektor və ya direktor olmaqla yanaşı, həm də müvafiq elmi şuralara və dissertasiya şuralarına rəhbərlik edirlər. Bu nə deməkdir?! Belə bir anormal yanaşmaya necə haqq qazandırmaq olar?!
Paradoksallıq nədən qaynaqlanır?
Narahatçılıq doğuran haldır ki, son illər ölkəmizdə hər 1 milyon nəfərə düşən elm adamlarının sayı durmadan azalmaqdadır. Qəribədir ki, belə bir azalma tentensiyası fonunda müvafiq tələblərə cavab verməyən dissertasiya və nəşrlərin sayı isə yağışdan sonra göbələk artan kimi artmaqdadır. Təkcə belə bir faktı yada salaq ki, son vaxtlar AAK tərəfindən 400-dən çox dissertasiya işi barədə imtina qərarı verilib.
Rəsmi məlumata görə, son bir il ərzində Azərbaycanda müdafiə olunan dissertasiya işlərinin təqribən 45 faizindən çoxu filologiya sahəsinə aiddir. Bu, Azərbaycan elmi adına həyəcan təbili deyilmi?! Eşitdiyimə görə həmin dissertasiya mövzuları içərisində müasirlərimiz olan, şəxsiyyəti və yaradıcılığı cəmiyyət tərəfindən o qədər də bəyənilməyən bəzi yazarlarımızın ədəbi irsinin “dərin qatlarının” araşdırılmasına həsr olunan elmi işlər də var. Məgər bizim ədəbiyyatşünaslar Nizami, Xaqani Şirvani, Fələki Şirvani, Nəsimi, Füzuli, Arif Ərdəbili və digər klassiklərimizin ədəbi irsini tam olaraq öyrəniblər ki, indi də hərə öz dostu, tanışı və qohum-əqrabasının “ədəbi irsini” dissertasiya mövzusu olaraq “araşdırmaq” yolunu tutub?! Əzizlərim, məgər bu elmdir?!! AAK bu cür dissertasiyalar barədə imtina qərarı verməsin neyləsin?! Təəssüflə deməliyəm ki, həmin imtinalar arasında tarix, arxeologiya və etnoqrafiyaya aid də xeyli işlər vardır.
Paradoksal vəziyyətdir: bir tərəfdən respublikamızda elmi işçilərin sayı durmadan azalmaqdadır, digər tərəfdən özlərini universitet təhsili almış olduğu sahələrdə təsdiqləyə bilməyənlərin filologiya, tarix, arxeologiya və etnoqrafiya sahələrinə axını müşahidə edilməkdədir. Təsəvvür edin, son 10-15 ildə Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunda işə götürülənlərin az qala üçdə ikisi ixtisasca tarixçi deyil. 15 ildən çox bir müddətdə həmin institutun başında duran insanın özünün belə ixtisasca tarixçi olmadığı ümumilikdə vəziyyətin nə dərəcədə düşündürücü olduğunun bariz göstəricisi deyilmi?! Əslində qeyri-peşəkarların daha çox tarix və arxeologiya axını da məhz həmin elm sahələrinin idarəçiliyində zaman-zaman yol verilən boşluqlardan qaynaqlanıb. İndi deyin görək, elmə dəyər verilmədiyi, elm adamlarının rəyi nəzərə alınmadığı, qeyri-peşəkarlarınsa, necə deyərlər, at oynatdığı belə bir mühitdə tariximizin daha dərindən, daha hərtərəfli və daha mükəmməl öyrənilməsi mümkündürmü?!
İslahat belə olur?!
Azərbaycan dövlət müstəqilliyi qazandığı vaxtdan başlayaraq guya elm sahəsində islahatlar gedir. Hanı o islahatların nəticəsi?! İnstitutları gah bölməklə, gah birləşdirməklə, gah da adını dəyişdirməklə, ayrı-ayrı şöbələri bağlamaqla, yeni-yeni şöbələr yaratmaqla islahat olur?! Akademiya rəhbərliyi bu gün söz sahibi olan 5-10 nəfər tarixçini, arxeoloq və ya etnoqrafı nə vaxt bir yerə yığaraq islahatla bağlı onların fikir və təkliflərini öyrəndi?! Bu cür anormal yanaşmanın nəticəsidir ki, islahat davam etdikcə institutların strukturu daha acınacaqlı vəziyyətə düşməkdədir. Bura sanki elmi müəssisə deyil, özfəaliyyət meydançasıdır! Acınacaqlı haldır ki, əksər hallarda elmin prioritetləri deyil, ayrı-ayrı şəxslərin istək və maraqları nəzərə alınmaqla yeni-yeni struktur bölmələri yaradılıb. Son bir neçə ildir ki, nəinki institut direktorları və ya onların müavinlərini, hətta şöbə və sektor rəhbərlərini belə birbaşa yuxarıdan, yəni AMEA rəhbərliyi tərəfindən təyinetmə praktikası hökm sürməkdədir. Bir də görürsən ki, neçə-neçə elmlər doktoru, professor, müvafiq sahə üzrə yetərincə püxtələşmiş mütəxəssis kadrların haqqı kobud şəkildə tapdanaraq yuxarıdan kiminsə oğlunu, qohumunu, tanışını bu və ya digər vəzifələrə təyin ediblər. Təkcə Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun timsalında çoxsaylı belə ədalətsiz təyinatları saya bilərəm. Müvafiq təhsili, elmi dərəcəsi, idarəçilik səriştəsi olmayan belə bivec rəhbərlərlə elmimiz necə inkişaf etsin?!
Professor niyə sinif müəllimindən az maaş almalıdır?!
Hər kəs çox yaxşı bilir ki, Azərbaycanda, daha doğrusu AMEA-da elmi işçilər, bir sıra digər qurumlardakı (Məsələn, elə AMEA-nın Rəyasət Heyəti aparatında) xidmətçi, bağban, qarovul və sürücülərdən də az aylıq əmək haqqı alırlar. Çox hörmətli Elm və Təhsil nazirimiz Emin Əmrullayev birbaşa efirdən şəstlə bildirir ki, bizdə sinif müəllimləri professordan çox əmək haqqı alır. Əlbəttə, müəllimlərin, o cümlədən də sinif müəllimlərinin yüksək məvacib alması çox müsbət haldır. Mən bir qədər də irəli gedərək arzu edərdim ki, bizim müəllimlər də nə vaxtsa bəzi xarici ölkələrdə olduğu kimi 2000-5000 avro səviyyəsində əmək haqqı alsınlar. Amma bu məsələnin bir tərəfidir. Məsələnin digər tərəfi isə ondan ibarətdir ki, axı, professor nə üçün sinif müəllimindən ən azı 2 dəfə az aylıq əmək haqqı almalıdır?! Həmin sinif müəllimlərini yetişdirən, onların müəllimi olan professorun əməyinə, xidmətinə verilən dəyər budur?! Belə yanaşma olduğu halda hansı gənc elmə üz tutar?!
Rica edirəm, heç kəs bu cür anormal yanaşmanın dövlətimizin elm və təhsil siyasətinin göstəricisi olduğunu düşünməsin. Bu, sadəcə dövlətin və millətin prioritetlərini dərk etmək səviyyəsində olmayan bir para qeyri-peşəkar məmurların yanaşmasının bərbad nəticəsidir.
İxtisar da edə bilmirlər. Niyə?!
Təəccüblüdür ki, hər dəfə elmi işçilərin əmək haqqının aşağı olduğu dilə gətiriləndə həm akademiya rəsmiləri, həm də bu sahə ilə əlaqəsi olan digər yüksək çinli rəsmilər AMEA-da işçilərin sayının çoxluğunu, yetərincə ixtisarlar aparılmadığını əsas gətirirlər. Əzizlərim, axı bu bərbad vəziyyəti biz alimlər deyil, siz rəsmilər yaratmısınız! Elmə əsla dəxli olmayan çoxsaylı insanları akademiya divarları arasında siz işlə təmin etmisiniz. İxtisarlar aparmaq da sizlərin səlahiyyətinizə aid işdir. Amma ixtisar da edə bilmirsiniz. Çünki elmə əsla aidiyyəti olmayan o kəsləri nələrinsə müqabilində siz məmurlar AMEA institutlarında işlə təmin etmisiniz, belələrinin əyri yollarla alimlik diplomu almasına məhz sizlər yol açmısınız! Belə yanaşmanızla öz işinin fədaisi olan və eyni zamanda elm ətrafında baş verənlərin daha çox əziyyətini çəkən vicdanlı, cəfakeş və peşəkar alimlərə stress yaşatmısınız! Akademiyanı, onun institutlarını bu hala gətirməklə vicdanlı və fədakar alimləri də ictimai təzyiq və məzəmmət altına salmısınız! Axı, nəyə görə hər yerindən duranın, qananın və qanmayanın alimlərin ünvanına həqarət yağdırmasına şərait yaradırsınız?!
Səbəbkarlar və günahkarlar
AMEA-dakı bərbad rəhbərliyin acı nəticəsi olaraq bu gün Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun adı bir sıra ağır cinayətlərdə hallanmaqdadır. Bunun günahı məgər arxeoloq alimlərdədir?! Bəli, arxeoloqlar arasında da əyri yolda olanlar, heç bir tədqiqat aparmadan ekspedisiyalar üçün ayrılan pulları saxtakarlıq yolu ilə mənimsəyənlər az deyil. Amma onları bu yola sövq edənlər, şirnikləndirənlər, oğurluq pulları onlarla bölənlər olmasaydı heç bu cür neqativ hallar da olmazdı. Təsəvvür edin, Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi qaydalara görə, bu və ya digər abidələrdə tədqiqat aparmaq məqsədilə arxeoloji ekspedisiyalar bir aylığa çölə ezam edilir. Özü də ekspedisiya rəhbəri tədqiqat müddətində abidələrin xarakterindən asılı olmayaraq müqavilə yolu ilə ən çoxu üç fəhlə işlədə bilər. Üç nəfər fəhlə ilə bir ay ərzində nə iş görmək olar?! Yaxud da üç nəfər fəhlə ilə şəhər qazıntısı aparmaq olar?! Qazıntıya cəlb olunan fəhləyə hər iş günü üçün 8 AZN ödəniş nəzərdə tutulur. Vergilər də tutulandan sonra fəhlə hər iş günü üçün təqribən 6 manat 40 qəpik əmək haqqı alır. İndi deyin, görək bu gün Azərbaycanda hansı fəhlə 6 manat 40 qəpiyə bir gün işləyər?! Özü də bütün günü torpaq qazsın, onu qazıntıdan kənara daşısın və s. Ona görə də arxeoloq məcburdur ki, ya heç bir iş görməsin, yaxud da fəhləni bir gün işlədib ona ən azı üç günün əmək haqqını ödəsin.
Arxeoloq maraqlıdır ki, ezamiyyətdə olduğu bir ay ərzində hansısa elmi nəticələr əldə etsin. Amma mövcud qaydaların yaratdığı bu cür məhdudiyyətlər şəraitində hansı ciddi elmi nəticədən söhbət gedə bilər?! Bəli, məhz nəticə əldə etmək naminə bəzi ekspedisiya rəhbərləri özlərinə və ekspedisiya üzvlərinə gündəlik xərclər üçün ayrılan ezamiyə pulundan belə müəyyən qədər qənaət etməklə heç olmazsa 7-8 fəhlə ilə işləməli olurlar. Hansı ki, bunun özü də qanun pozuntusudur! Bir daha təkrar edirəm ki, ekspedisiya rəhbəri nəfsi ucbatından deyil, məhz iş getsin, nəticə olsun deyə belə bir addım atmaq zorundadır. Amma heç bir iş görməyən, hansısa elmi nəticə barədə əsla düşünməyən, sadəcə saxta hesabatlar tərtib etməklə ayrılan pulları tam olaraq mənimsəyənlər də az deyil. Neçə illərdir ki, bu praktika davam edir. Hamı hər şeyi bilsə də, vəziyyətdən çıxış yolu barədə düşünən yoxdur.
Məlumat üçün bildirim ki, son illər Qəbələ, Ağsu, İsmayıllı və Şamaxı rayonları ərazisində aparılan tədqiqatlar zamanı mənim rəhbərlik etdiyim arxeoloji ekspedisiya çox ciddi elmi nəticələr qazanıb. Tədqiq etdiyimiz Orta əsr Ağsu şəhər yeri ölkə prezidentinin müvafiq Sərəncamı ilə Dövlət Qoruğu elan edilib. Cənab Prezident və birinci vitse-prezident Basqal və Pir Ömər Sultan ziyarətgahında apardığımız tədqiqatlarla tanış olmuş və görülən işlər yüksək dəyərləndirilib. Ötən il tədqiqini başa çatdırdığımız Kələxana türbələr kompleksinin bərpa və konservasiya edilərək qoruq elan olunması istiqamətində hazırda kompleks işlər gedir. Təbiidir ki, bütün bu işləri biz heç də 3 nəfər fəhlə ilə edə bilməzdik. Əgər Heydər Əliyev Fondu, Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyəti, qeyri-hökumət təşkilatları olan SEBA və “Miras”ın dəstəyi və əməli köməyi olmasaydı, sözsüz ki, bu nəticələr də olmazdı.
Arxeoloq alimlər artıq neçə illərdir ki, onların elmi fəaliyyətinə buxov olan problemlərlə bağlı davamlı olaraq əlaqədar orqanlar qarşısında məsələ qaldırsalar da, öz narazılıqlarını bildirsələr də heç nə dəyişməyib. Sual olunur, bu problemləri kimlər həll etməlidir?! Bunu da arxeoloq alimlər etməlidir? Bəs onda müdiriyyət nə üçündür?! AMEA-nın Rəyasət Heyəti nə üçündür?! AMEA-nın prezitenti və bu sahəyə məsul olan vitse-prezidentlər nə üçündür?! Əgər illərlə yığılıb qalmış problemləri də həll edə bilmirlərsə, onda AMEA-nın Rəyasət Heyəti adlı qurumun vəzifə və funksiyaları nədən ibarətdir?!
Son vaxtlar AMEA rəhbərliyi səxavət kisələrini geniş açaraq “İlin alimi”, “İlin gənc alimi” və bu kimi tərifnamə, diplom və fəxri fərmanlar paylamaqla məşğuldur. Rica edirəm, aidiyyəti orqanlar qoy araşdırsınlar görək Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunda kimlərə, kimlərin xanımına, kimlərin ailə üzvlərinə bu cür ödüllər verilib. Ayıb deyil?! İllərlə “işlədiyi” institutun yolunu belə tanımayan, hansı şöbənin əməkdaşı olduğunu bilməyən insanlar guya Qarabağda arxeoloji tədqiqatlar aparıb və AMEA rəhbərliyi də onların olmayan əməyini dəyərləndirib. Əslində həmin tərifnamə, diplom və fəxri fərman alan insanların bir qismi ömründə Qarabağda olmayıb, bəlkə də heç xəritədə belə onun yerini bilmir. Misilsiz şücaət və qəhrəmanlıq nümunəsi göstərməklə və çoxsaylı şəhid verməklə Qarabağı düşmən əsarətindən ona görə xilas etdik ki, kimlərsə orada alver etsin?! Ayıb deyil?! Bu dərəcədə də özbaşınalıq olar?!
Rəyasət Heyətinin vəzifə və funksiyaları nədən ibarətdir?!
Mənim bildiyimə görə ölkə Prezidentinin 28 iyul 2022-ci il tarixli fərmanından sonra Rəyasət Heyəti aparatında bir dəfəyə 300 nəfərdən çox işçi ixtisar olunub. Bu qədər ixtisarlardan sonra belə orada yenə də 300 nəfərə yaxın işçi qalmaqdadır. Belə bir şişirdilmiş aparat kimə və nəyə lazımdır?! Onu saxlamağa nə lüzum?! Axı, AMEA-nın Rəyasət Heyəti elmlə məşğul olan qurum deyil. Orada vəzifə tutanlar hamısı məmur funksiyasını icra edir və elmi fəaliyyətlə məşğul olanlardan çox-çox yüksək əmək haqqı alırlar. Bu, normal haldırmı?!
Maraqlıdır ki, son illər AMEA Rəyasət Heyəti aparatı işçilərinin əmək haqları bir neçə dəfə artırılıb. Hansı ki, həmin artımların heç birisi AMEA institutlarının əməkdaşlarına şamil edilməyib. Beləliklə də, AMEA-da hətta mərkəz rəhbəri və ya şöbə müdiri olan elmlər doktoru və professorlar belə ayda vur-tut 500-600 AZN əmək haqqı alırlar. Kim deyə bilər ki, bu ədalətli yanaşmadır?! Əfsuslar olsun ki, Rəyasət Heyəti aparatı və İnstitut əməkdaşlarının əmək haqqları arasındakı illərdir davam edən bu kəskin fərq AMEA rəhbərliyini əsla düşündürmür. Çox güman ki, ölkə rəhbərliyi və şəxsən cənab Prezident elm adamlarının sosial vəziyyətinin nə yerdə olduğu barədə AMEA rəhbərliyi tərəfindən yetərincə məlumatlandırılmayıb. Bunu belə də başa düşmək olar ki, AMEA rəhbərliyi real vəziyyəti bilərəkdən ölkə rəhbərliyindən gizlədib.
Artıq neçə illərdir ki, Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstituna daxil olan büdcədən kənar vəsaitlərin 20 faizi AMEA-nın Rəyasət Heyəti tərəfindən qamarlanaraq müxtəlif istiqamətlərə yönəldilməkdədir. Xalq məsəlində deyildiyi kimi, “nə yoğurdum, nə yapdım, hazırca kökə tapdım”. Halbuki, həmin pullar hesabına heç olmazsa 5-10 alimin illərdir ki, qoltuğunda gəzdirdiyi kitablarının əlyazması və ya maliyyə problemi üzündən nəşri dayandırılmış “Arxeologiya və Etnoqrafiya” jurnalı işıq üzü görərdi və s. Yəni, AMEA Rəyasət Heyətinin Azərbaycan elminə “töhfəsi”budurmu?!
Akademiyada ixtisarlar labüddür. Elm məbədimiz elmə əsla dəxli olmayan insanlardan nə qədər tez təmizlənərsə, bir o qədər işlərimiz tez sahmana düşər. Amma yuxarıda sadaladığımız səbəblər ucbatından AMEA rəhbərliyi bunu edə bilmir. Hadisələrin inkişafı göstərir ki, heç bundan sonra da edə bilməyəcəklər. Bunun üçün görünür ilk növbədə AMEA-nın Rəyasət Heyəti aparatının özünü tam tərkibdə ixtisar etmək gərəkdir. Fikrimizcə, növbəti addım olaraq İnstitut direktorları və yüksək reputasiyalı alimlərdən ibarət ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərən yeni Rəyasət Heyəti formalaşdırıla bilər. Hansı ki, bu qurumun qərarları İnstitut və elmi bölmələr üçün daha çox tövsiyyə xarakterində olmalıdır. Bir halda ki, hər bir institutun ayrılıqda büdcəsi və mühasibatlığı var, bu halda həmin elmi müəssisələrin Rəyasət Heyəti kimi amorf bir üst qurumdan asılı olmadan müstəqil fəaliyyət göstərməsinə nə mane ola bilər?! Tam məsuliyyətlə deyə bilərəm ki, əgər Rəyasət Heyəti adlı baryer aradan götürülərsə və institutlara publik hüquqi səxs olaraq müstəqillik verilərsə, bu halda elmi araşdırmalar istiqamətində operativlik, çeviklik və səmərəlilik artar, bürokratik əngəllər yox olar, maliyyə resurslarının israfçılığı isə nəzərə çarpacaq dərəcədə azalar.
Fikrimcə, struktur islahatları kontekstində AMEA tərkibində olan bəzi elmi tədqiqat institutlarının qalıb-qalmaması məsələsinə də baxıla bilər. Axı, ayrı-ayrı yaradıcılıq ittifaqları ilə təmsil olunan istiqamətlər üzrə elmi tədqiqat institutlarının da olması nə dərəcədə məntiqə uyğundur?! Nəzərə alaq ki, Ədəbiyyat İnstitutunun, Folklor İnstitutunun, Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun məşğul olduğu istiqamətlər müəyyən mənada Yazıçılar Birliyi, Memarlar İttifaqı, Rəssamlar İttifaqı və Bəstəkarlar İttifaqının fəaliyyət istiqamətləri ilə üst-üstə düşür. Hansı ki, bu qurumların hamısı elmi axtarışdan daha artıq yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğuldurlar. Elə isə niyə çoxsaylı əlavə resurslar məsrəf olunmalıdır?! Əfsuslar olsun ki, bütün bunlar barəsində hələ ki, nə düşünən, nə də irəliyə doğru bir addım atan var.
AMEA-da hələ də köhnə abu-hava hökmrandır
“Azərbaycan Respublikasında elm və təhsil sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında” Prezident fərmanının imzalandığı vaxtdan artıq 11 ay keçir. Bu müddət ərzində Elm və Təhsil Nazirliyinin strukturuna daxil edilmiş elmi müəssisələrin işinin nə yerdə olduğunu deyə bilmərəm, amma humanitar və ictimai elmlərdən ibarət olmalı olan Milli Elmlər Akademiyasında hələ də daha çox köhnə abu-hava hökmrandır.
Halbuki, vaxt itirmədən həddən artıq görüləsi işlərimiz var. Amma bürokratik əngəllər və ixtiyar sahiblərinin səriştəsizliyi ucbatından hətta peşəkarlar, iş görmək əzmində olanlar belə heç bir iş görə bilmir. Təsəvvür edin, il yarı olub, çöldə işləmək baxımından optimal müddət ötüb, amma hələ də arxeoloji ekspedisiyalar işə başlamayıb. İki ilə yaxındır ki, Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu nəzdində Albanşünaslıq Elmi Mərkəzi yaradılıb. Lakin Mərkəzin kadrlarla komplektləşdirilməsi məsələsi hələ də həll olunmayıb. Müraciətlərimizə cavab olaraq bildirirlər ki, hələ ixtisarlar gedir, bu səbəbdən də yeni işçi götürə bilmirik. Bunu başa düşdük. Elə isə İnstitutun öz daxilində olan, lakin uyğun olmayan bölmə və şöbələrdə “işləyən” albanşünas kadrları necə, bir yerə cəmləmək olmaz?! Buna nə mane olur?
Dövrünün böyük mütəfəkkiri Volter yazırdı ki, “elm adamlarının qiymətini bilməyən, onlara layiq olduqları mükafatı verməyən ölkələr inkişaf edəcəklərinə ümid bəsləməsinlər”. Ziya Bünyadov, İqrar Əliyev, Əlövsət Quliyev, Əbdülkərim Əlizadə, Saleh Qazıyev, Məmmədəli Hüseynov, İshaq Cəfərzadə, Teymur Bünyadov, Osman Həbibbulayev, Qara Əhmədov, İdeal Nərimanov, Cabbar Xəlilov, İlyas Babayev, Vəli Əliyev, Rəşid Göyüşov kimi görkəmli tarixçi-arxeoloq alimlərimiz heç zaman mükafat üçün işləməyiblər. O fədakar insanların, sözün əsil mənasında elm fədaisi olan korifeylərimizin yolunu və işini bu gün də uğurla davam etdirən tarixçi, arxeoloq və etnoqraf alimlərimiz məgər azdır?! Kimlərsə əgər həmin tədqiqatçıları tanımırsa və onların tədqiqatlarından xəbərsizdirsə, bu artıq həmin şəxslərin öz problemidir. Ona görə də elm adamlarının ünvanına hər cür hədyan söyləyən “hərşeyşünaslar” bir balaca düşünsünlər. Gücləri çatmayan yükün altına girməsinlər! Nöqsan və çatışmazlıqlardan bəhs edərkən ünvanlı danışsınlar, qurunun oduna yaşı da yandırmasınlar! Heç olmazsa Həzrəti Peyğəmbərimizin alim və elm haqqındakı kəlamlarını yada salsınlar.
Son yazılar
Обзор на EPOS GTW 270 Hybrid
Они доступны только в этой цветовой гамме из оружейного металла. Обновление 22 апреля, 10:03 утра по восточному времени: EPOS выпустила обновление прошивки для GTW 270, доступного через программное обеспечение Gaming Suite на ПК, которое обеспечивает одновременное Bluetooth и беспроводное подключение к его ключу USB —C. Вы можете переключаться между режимами, нажав кнопку на ключ. Компания говорит, что теперь он доступен. Гибридные наушники GTW 270 стоимостью 199 долларов от аудиокомпании EPOS, насколько мне известно, являются первыми по — настоящему беспроводными наушниками, созданными для игр, но сами наушники не являются самой большой точкой продаж. Приемник Bluetooth USB-C, который поставляется с наушниками, получает это различие. Он намного компактнее, чем стандартные USB-ключи размером с флэш-накопитель, входящие в комплект многих гарнитур. Он также более способен работать с кодеком aptX low latency (aptX LL), который обеспечивает хорошее звучание звука без заметной задержки. Используя приемник, гибрид GTW 270 может быть особенно хорош для быстро развивающихся игр, где звуковые сигналы имеют значение для успеха; но на самом деле, это приятно иметь для любого названия. Однако есть одна проблема: микрофоны не работают, когда вы слушаете звук через приемник USB-C. (Однако встроенные микрофоны наушников работают, когда они подключены к устройству через Bluetooth.) Гибрид EPOS GTW 270 Вот звезда шоу. Это больше зависит от технических ограничений aptX, чем от принятия решений EPOS. Чтобы определить приоритет полосы пропускания для качества звука и быстродействия, при прослушивании с помощью ключа USB-C активен только канал воспроизведения. Это потенциальный разрыв сделки для некоторых геймеров, которые, возможно, захотят перейти в голосовой чат с друзьями на своих консолях. Но к чести EPOS, задержка между ключом и наушниками действительно кажется несуществующей. Эти бутоны цвета оружейного металла имеют простой, сдержанный дизайн, чтобы они не слишком высовывались из вашего уха. Они не слишком тяжелые, и посадка удобная, благодаря сменным силиконовым ушным наконечникам, которые помогают получить хорошую герметичность в ухе. Что касается элементов управления, у них есть только одна многофункциональная кнопка, которая обрабатывает приостановку и возобновление музыки, смену треков, а также прием телефонных звонков. Другими словами, без ключа USB-C они не являются чем-то особенным. (EPOS действительно делает версию за 169 долларов без ключа.) Для общего использования — например, для телефонных звонков или музыки — вы можете получить больше, потратив меньше, если посмотрите некоторые из вариантов в руководстве по покупке доступных беспроводных наушников моего коллеги Криса Уэлча. НАШ ОБЗОР ГИБРИДА GTW 270 7 ИЗ 10 Плюсы Незаметная задержка при подключении к ключу USB-C Сменные силиконовые наконечники для комфорта и звукоизоляции Совместимость с несколькими устройствами Минусы Микрофоны не работают при подключении через USB-C Чехол для зарядки, подверженный царапинам Они легки в использовании по цене За пределами игр эти наушники можно использовать, как и любой другой беспроводной набор, для подключения к телефону, планшету или ноутбуку через Bluetooth. Они поддерживают Bluetooth 5.1 (с кодеком SBC или aptX, в зависимости от устройства, к которому вы подключаетесь) для музыки, видео, игр и телефонных звонков, и EPOS говорит, что вы можете сопрягать их с восемью устройствами. Сопряжение выполняется, удерживая нажатой кнопку на корпусе зарядки. Гибрид EPOS GTW 270 Единственная кнопка гибрида GTW 270 находится на левом наушнике. Говоря о зарядном чехле: он имеет цельнометаллическую конструкцию, которую, к сожалению, очень легко поцарапать. Он заряжается через USB-C; при полной зарядке EPOS говорит, что он может обеспечить до 15 часов дополнительного времени автономной работы наушников. В течение рассматриваемого периода гибридные наушники GTW 270 достигли пятичасовой отметки времени автономной работы, что соответствует заявлениям компании. И если вы тот, кто время от времени совершает потную пробежку или просто не хочет попасть под дождь, они водонепроницаемы по стандарту IPX5. Я провел последние несколько недель, используя наушники, чтобы играть в игры поочередно на моем PS5, моем коммутаторе и моем рабочем ноутбуке несколько раз в день. (Если вам интересно, в комплект поставки входит адаптер, который позволяет подключить ключ к устройству с портами USB Type-A.) Гибрид GTW 270 работает как любая беспроводная игровая гарнитура, но действительно беспроводной форм - фактор имеет некоторые очевидные преимущества. Мне нравится, что они позволяют мне свободно передвигаться по проводам, и их использование не изолирует меня (или не портит мои волосы), как громоздкие банки для ушей. Приемник предварительно соединен с бутонами, и они подключаются почти мгновенно. Гибрид EPOS GTW 270 Каждый наушник заряжается через контактные точки, а светодиоды показывают оставшееся время автономной работы. Мне также нравится удобство использования только правого наушника (правый управляет передачей Bluetooth, поэтому прослушивание только через левый наушник не работает), поэтому я могу держать ухо доступным для прослушивания отправленных пакетов. Это, конечно, не является чем-то новым для людей, которые уже используют действительно беспроводные наушники. Это просто кажется новым, чтобы испытать эту свободу с игровой гарнитурой. В течение отчетного периода я попробовал римейк "Души демона", "Бог войны" 2018 года, "Приключения в кольце" и "Призрак Цусимы", а также несколько других игр. Хотя у них нет самой широкой звуковой сцены или самого четкого частотного разделения, которое я слышал для прослушивания музыки, они сияют игровым звуком — в частности, эффектами объемного звучания и доставкой басов. Общее качество звука не является взрывоопасным, и есть предел тому, насколько захватывающими могут быть эффекты объемного звучания, учитывая небольшие драйверы наушников. Но звук не слишком скомпрометирован. Если вы не хардкорный геймер, которому нужно услышать каждую деталь в кристально чистой презентации, они, скорее всего, подойдут вам. Гибрид EPOS GTW 270 Они великолепно работают как с PS5, так и с коммутатором. Для расширения совместимости в комплект поставки входит адаптер USB-C-USB Type-A. Гибрид GTW 270 был бы очень близок к идеалу, если бы микрофоны работали при подключении с помощью ключа USB-C. Увы, это не так, поэтому использование ключа будет практически бесполезно для тех, кто часто играет в многопользовательские игры с друзьями. (Это немного другая история, если вы играете в много однопользовательских игр и не возражаете против отсутствия микрофона для игр.) Поскольку наушники не так уж полезны для игр без ключа, это означает, что вы идете на большой компромисс, и это тот, который ни одна из лучших игровых гарнитур, которые я тестировал (большинство из которых дешевле, чем это), не просит вас сделать. Это твой выбор. Часы OnePlus - это первые умные часы от OnePlus. Он стоит всего 159 долларов и длится до двух недель между зарядками, но он также делает намного меньше, чем конкурирующие умные часы от Samsung, Fossil, Apple и других. https://www.theverge.com/22241197/epos-gtw-270-hybrid-truly-wireless-earbuds-usb-c-gaming-bluetooth
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet Lenovo Chromebook Duet-это впечатляющее конвертируемое устройство за 279 долларов. Часть руководства Verge по Chrome OS и Chromebook Дуэт Chromebook от Lenovo далек от безупречности. Но когда вы оцениваете устройство, которое начинается с 279 долларов, вопрос не в том, “Является ли это идеальным устройством”, а в том, “Лучше ли это, чем другие вещи, которые вы можете получить за эту цену” Chromebook в этом ценовом диапазоне, как правило, неуклюж и дешев, как Chromebook 14 от HP или Chromebook x360 12b. Если вам нужна альтернатива Windows, вы смотрите на самый нижний конец линий Acer Aspire или Acer Swift или другие чрезвычайно простые варианты, такие как Motile 14. И, конечно, есть iPad начального уровня и другие базовые планшеты Android, но они не поставляются с клавиатурой. Lenovo, безусловно, срезала некоторые углы, чтобы сократить дуэт Chromebook до этой ценовой точки. И поскольку я работаю профессиональным ворчуном, я буду ворчать. Но в конце дня они чувствуют себя как срезанные углы — не как серьезные ошибки, которые значительно затрудняют работу устройства. И после нескольких дней использования дуэта в качестве основного драйвера я чувствую себя комфортно, говоря, что он гораздо больше похож на Surface Go с некоторыми уступками, чем на ультрабюджетный ПК. НАШ ОБЗОР Duet Chromebook ОТ LENOVO 8,5 ИЗ 10 Плюсы Ультра портативный 11-часовое время автономной работы В комплекте клавиатура и подставка для ног Вы не можете превзойти цену Минусы Тесная клавиатура и тачпад Только один порт (и это не разъем для наушников) Не хватает лошадиных сил для серьезной многозадачности По сравнению с последними iPad или более дорогими хромбуками, такими как Pixelbook Go, Chromebook Duet имеет значительные недостатки. Но эти устройства являются шагом вверх в цене (особенно если вы включаете крышки клавиатуры). Если вы ищете кабриолет в диапазоне ниже 300 долларов, у которого есть нога в обеих дверях, дуэт-лучшее, что вы найдете. Базовая модель Chromebook Duet имеет 4 ГБ оперативной памяти и 64 ГБ памяти. В стоимость входит клавиатура и подставка, чего не скажешь о Surface Go или любой другой модели iPad. Я протестировал версию за 299 долларов, которая имеет тот же процессор и оперативную память, но 128 ГБ памяти. Двадцать долларов — это не огромная разница, поэтому я рекомендую вам пойти на дополнительное хранилище, если вы можете себе это позволить-64G быстро заполнится, если вы планируете загружать много приложений, видео или других носителей. Дуэт Lenovo Chromebook Лучшие ноутбуки 2020 Lenovo Chromebook Duet Легко изменить угол наклона экрана. Помимо его головокружительной цены, главное, что нужно знать об этом Chromebook,-это то, что он маленький. При 10,1 дюйма это типичный размер для планшета, но если вы пытаетесь использовать его так, как вы использовали бы рабочий ноутбук (например, с десятками вкладок и окон рядом), все становится тесным. Я смог написать весь этот обзор на дуэте, но возвращение к 13-дюймовому 32-дюймовому экрану на моем персональном компьютере казалось совершенно новым миром. Дисплей действительно имеет соотношение сторон 1610, что я ценю, и если вы привыкли использовать 169 панелей, вы заметите дополнительное вертикальное пространство. Я все еще чувствую себя немного менее стесненным на 13-дюймовом экране 169, но это близко. Как следствие, съемная клавиатура также крошечная. Большинство клавиш не страшны для нажатия; на самом деле они немного больше, чем клавиши Surface Go, с шагом около 1,3 мм. К тесной настройке потребовалось некоторое время, чтобы привыкнуть, но после дня или около того использования устройства я смог достичь своей обычной скорости набора текста (около 130 слов в минуту). Однако Lenovo пришлось пойти на компромисс с клавишами на окраине колоды (tab, backspace, enter, двоеточие, апостроф, тире и т. Д.). Они крошечные (чуть более половины размера буквенных клавиш), и их нажатие было рутиной. Даже после использования устройства в течение нескольких дней я все еще правильно нажимал backspace примерно в 75 процентах случаев — я не могу сказать вам, сколько раз я вместо этого хлопал знаком равенства. Точно так же я очень часто нажимал enter, когда хотел нажать соседнюю клавишу апострофа. Нажатие на тире, которое находится слева от клавиши "равно", было похоже на сценарий "иголка в стоге сена", и я инстинктивно избегал использования тире в своем письме. Я предполагаю, что вы привыкнете ко всему этому, если купите Дуэт, но ожидайте крутой кривой обучения. ТЕХНИЧЕСКИЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ LENOVO CHROMEBOOK DUET (В СООТВЕТСТВИИ С ОБЗОРОМ) MediaTek Helio P60T 4 ГБ ОПЕРАТИВНОЙ ПАМЯТИ 128 ГБ памяти 10,1-дюймовый дисплей (1920 x 1200) батарея емкостью 7000 мАч (27 Вт * ч) Адаптер 10 Вт Два динамика Два цифровых микрофона Один порт USB-C Вы не будете шокированы, узнав, что тачпад также небольшой-3,4 х 1,9 дюйма. Он прекрасно себя чувствует и грамотно прокручивается (хотя у меня маленькие руки). У меня были некоторые проблемы с щелчком и перетаскиванием (я часто прибегал к этому на сенсорном экране), и щелчки двумя пальцами иногда регистрировались как обычные щелчки. Кроме того, когда клавиатура неровно лежала у меня на коленях, она иногда поворачивалась в положение, когда кликер перестал работать (болезнь, с которой вы будете знакомы, если раньше использовали дешевые чехлы для клавиатуры). Если вы предпочитаете использовать экран, дуэт также совместим со стилусами USI. Если вы надеялись подключить кучу периферийных устройств вместо прилагаемой клавиатуры, убедитесь, что у вас есть разветвители и ключи на буксире. Дуэт имеет всего один порт USB-C, который будет занят всякий раз, когда устройство заряжается. Было бы неплохо иметь хотя бы аудиоразъем, хотя Lenovo включает в себя ключ для наушников. (Пока мы составляем списки пожеланий, будет приветствоваться еще один порт USB-C, чтобы мы могли подключить мышь во время зарядки). Дуэт Lenovo Chromebook Дуэт включает в себя подставку и клавиатуру. Дуэт Lenovo Chromebook. Снаружи на экране был сильный яркий свет. Однако при такой цене я не рассматриваю тесную периферию как ошибку со стороны Lenovo; это компромисс, который вы делаете. В обмен вы получаете довольно компактное и портативное устройство. Один только планшет весит 0,99 фунта (449g), а с клавиатурой и подставкой для ног он составляет всего 2,03 фунта (921g). И, несмотря на углы, которые были срезаны с помощью клавиатуры и тачпада, ни одна часть дуэта не выглядит и не кажется дешевой. Сам планшет изготовлен из алюминиевого сплава, который прочен и приятно держать. Обложка сделана из шикарной серой ткани — в закрытом состоянии она выглядит как классный блокнот. И клавиатура, и подставка надежно оставались на месте, пока я пользовался устройством. Дуэту действительно не хватает двухкомпонентного магнитного механизма, который Surface Go использует для удержания обеих крышек на месте, что означает, что клавиатура имеет тенденцию скользить, когда ноутбук закрыт. Опять же, углы. Еще одна область, где дуэт пробивает выше своей весовой категории срок службы батареи. Lenovo утверждает, что 10 часов; Я приблизился к 11 с половиной, запустив устройство через свою типичную рабочую нагрузку вкладок Chrome и приложений, включая Gmail, Twitter, Slack, Asana, Facebook, Документы и листы, а также случайный вызов масштабирования и потоковую передачу Spotify, с экраном средней яркости. В тот день, когда я использовал только Chrome, я получил чуть больше 12. (Lenovo, однако, экономила на зарядном устройстве; включенный в комплект 10 Вт USB-C кирпич только увеличил мощность устройства на 24 процента за час.) Есть четкое (по крайней мере, частичное) объяснение этому результату-процессор низкого класса. Lenovo использует восьмиядерный процессор MediaTek Helio P60T с частотой 2,0 ГГц. По мощности он ближе к бюджетному процессору смартфона Snapdragon, чем чипы Intel, которые вы найдете в хороших хромбуках. Учитывая это, выступление Дуэта было на удивление достойным. Если вы просматриваете несколько вкладок, транслируете Netflix или запускаете одно или два приложения, у вас не должно возникнуть проблем. Я даже смог запустить ежедневную дозу от восьми до 12 вкладок Chrome и от шести до восьми приложений для Android без особых проблем. Docs и Spotify разбились один или два раза, но это не было серьезной проблемой. Было почти невозможно сделать что-либо еще во время вызова масштабирования (хотя это может быть скрытым благословением для моих коллег). Я также запустил дуэт в течение дня использования только Chrome, и все начало замедляться примерно на 15 вкладках. Но опять же, тяжелая многозадачность-это не то, для чего предназначено это устройство (и 4 ГБ оперативной памяти, вероятно, является таким же ограничивающим фактором, как и процессор). СОГЛАСИТЕСЬ ПРОДОЛЖИТЬ ДУЭТ LENOVO CHROMEBOOK Теперь каждое интеллектуальное устройство требует, чтобы вы согласились с рядом условий и положений, прежде чем сможете его использовать, — контрактов, которые на самом деле никто не читает. Мы не можем прочитать и проанализировать каждое из этих соглашений. Но мы начали подсчитывать, сколько раз вам нужно нажать “согласиться” на использование устройств, когда мы их просматриваем, поскольку это соглашения, которые большинство людей не читают и определенно не могут вести переговоры. Чтобы использовать Lenovo Chromebook Duet, вы должны согласиться Подключение к Wi-Fi Условия предоставления услуг Chrome OS Синхронизация Chrome (перенос истории, закладок, паролей и других настроек из вашей учетной записи Google) Персонализированные сервисы Google Условия предоставления услуг Google Play Следующие соглашения являются необязательными Отправляйте диагностические данные и данные об использовании в Google Учетная запись Google Резервное копирование на Google Диск Разрешить приложениям и службам с разрешением на местоположение использовать местоположение вашего устройства Google Assistant voice match Пусть помощник покажет вам информацию, связанную с тем, что находится на вашем экране Подключение к телефону Android Итоговый подсчет пять обязательных соглашений и семь факультативных Говоря о зуме, дуэт имеет две камеры, включая 2-мегапиксельную переднюю стрелку и 8-мегапиксельную заднюю стрелку. Оба были на самом деле лучше, чем веб-камеры, которые я обычно вижу на ноутбуках. Мое лицо во время видеозвонков было четким и не особенно размытым, а камера заднего вида не делает невероятных фотографий, но прекрасно подойдет, если вам нужно сделать снимок ваших заметок или слайда PowerPoint. Двойные динамики (расположенные в верхней панели) обеспечивали удивительно хорошо сбалансированный звук, который был четким при более высокой громкости. Они не становятся такими громкими, как многие полноразмерные ноутбуки-это понятно, учитывая их размер, но это еще одна причина, по которой на этой штуке действительно должен быть разъем для наушников. Игра также была хорошим опытом. Перелистывание Легенд и Легенд о монстрах иногда заикалось, но в целом было довольно гладким. Они также выглядели четко на экране 1920 x 1200. Дуэт даже хорошо поработал с фотоработами в Lightroom. Редактирование, как отдельных фотографий, так и пакетов, не было мгновенным, но и не было мучительно медленным; этот опыт был примерно на одном уровне со среднечастотными хромбуками на базе Intel, которые я тестировал в прошлом. (Панель немного тусклая для тех, кто занимается серьезной творческой работой; яркий свет был достаточно сильным, чтобы экран было трудно увидеть на открытом воздухе). Дуэт Lenovo Chromebook. Буквенные клавиши в порядке, но внешние-это борьба. Переходя к программному обеспечению, все, что нравится людям Chrome OS в Chrome OS, здесь. Дуэт загружается быстро, интерфейс прост, вы получаете автоматическое обновление фона каждые шесть недель, у вас есть доступ к вашим любимым приложениям для Android (включая Microsoft Office) через Google Play Store, а Google Assistant может отвечать на ваши запросы и составлять вам компанию. ОС хорошо интегрирована с остальной экосистемой Google, и есть множество симпатичных способов использовать ее с вашим телефоном Android. Дуэт поддерживает мгновенную привязку, что означает, что вы можете автоматически подключать его к соединению для передачи данных вашего телефона без необходимости возиться с горячими точками. Вы также используете Android для удаленного входа и выхода из Chromebook, если он находится поблизости. И вы можете использовать Click-to-Call для отправки контактных номеров из дуэта на свой телефон. Обычные предостережения Chrome OS также применимы; Приложения для Android являются хитом или промахом, причем некоторые из них хорошо оптимизированы для Chromebook, некоторые из них в порядке, но хуже, чем их браузерные эквиваленты, а некоторые (привет, Facebook Messenger) являются абсолютными катастрофами. По - прежнему гораздо сложнее загружать приложения, чем на Android. Как только вы поймете, какие приложения вы можете безопасно использовать и что вы должны хранить в Chrome, вы сможете отлично ориентироваться в операционной системе. Но если вы новичок в Chromebook, есть кривая обучения. ПРИМЕНЯЮТСЯ ОБЫЧНЫЕ ПРЕДОСТЕРЕЖЕНИЯ CHROME OS Самое интересное здесь то, что Google также внесла несколько изменений в Chrome OS, чтобы оптимизировать его для конвертируемого форм-фактора. Google говорит, что Duet-это первое устройство, которое когда-либо запускалось с версией Chrome, которая на самом деле оптимизирована для использования на планшетах. (RIP Pixel Slate). Существует три режима типа” Режим " (когда клавиатура подключена), режим просмотра (когда подставка открыта, а клавиатура отсоединена) и режим просмотра (когда это просто планшет). (Режим просмотра и режим просмотра, по сути, одинаковы, насколько я могу судить). Функция заголовка в режиме просмотра-это новая система навигации по жестам. Длинный свайп вверх отправляет вас на начальный экран, короткий свайп вверх вызывает полку приложений, проводя вверх и удерживая показывает все открытые окна приложений. Проведите пальцем вверх, удерживайте и перетащите окно в одну сторону, чтобы разделить дисплей; проведите пальцем вправо, чтобы вернуться к предыдущему экрану. Я бы не сказал, что эти жесты были обязательно плавными — по крайней мере, по сравнению с тем, что вы увидите на iPad. Но это начало системы, которая, как я вижу, в будущем станет довольно отшлифованной, и они действительно немного упростили просмотр в режиме планшета. Ничто в дуэте Chromebook не идеально; Я мог бы весь день придираться к различным неоптимальным качествам клавиатуры, тачпада, производительности или экрана. Но Дуэт не пытается быть идеальным. Он не предназначен для опытных пользователей и не предназначен для тяжелой многозадачности. Имея это в виду, это самое близкое к совершенству, что я когда-либо видел с ноутбука-планшета за 300 долларов. Если вы ищете забавное устройство для детей, которое также может справляться с работой на дому, или портативный 2-в-1 для просмотра Netflix и отправки электронной почты на ходу, дуэт должен отлично работать. Это солидный хромбук среднего уровня 2-в-1, который не может быть таким дешевым, как сейчас. https://www.theverge.com/21262694/lenovo-chromebook-duet-review-tablet-chromebook-chrome-os-price
Şərhlər
Əlyazmalar İnstitutunun rəhmətilk direktoru Məmməd Adilov ərəb-fars dilini, əski əlifbanı bilən səriştəli adamları işə götürürdü. indiki rəhbər yoldan keçəni işə götürür, nə bilik var, nə bacarıq, nə əlyazma oxuya bilirlər, nə də tədqiqat apara.
Akademiyaya ehtiyac varmı...
Problemin çox sadə həll yolu var. VKeçmişi təmiz olan vicdanlı bir elm adamını AMEA-a prezident seçmək. Ayrı heç nə lazım deyil Hər şeyi VİCDAN özü həll edəcək.