“QƏDİM” NAZİRLƏRİN QARANLIQ TALEYİ... - Seçkidən sonra Nazirlər Kabinetində hansı dəyişikliklər olacaq?

Bütün normal ölkələrdə prezident və parlament seçkilərindən sonra nəticələrdən asılı olaraq, Nazirlər Kabineti bütövlükdə istefaya göndərilir, siyasi rəhbərlikdə heç nə dəyişməyibsə, nazirlərin sırasında müəyyən dəyişikliklər edilir və sair. Seçicilər isə bu dəyişiklikləri əksər hallarda müsbət, bəzən isə mənfi mənada öz həyatlarında hiss edirlər. Yəni, verdikləri səsin, etdikləri seçimin nəticəsini görürlər...

Azərbaycanda da hər seçkidən sonra Nazirlər Kabinetinin tərkibində müəyyən dəyişikliklər edilib. Lakin təəssüf ki, bəzi hallarda nazirlərin, komitə sədrlərinin istefaya göndərilərək, yeniləri ilə əvəzlənməsi heç də gözlənilən nəticələri verməyib. Görünür, bu da ümumilikdə idarəetmə sisteminin fəlsəfəsində və strukturundakı qüsurlardan, köklü çatışmazlıqlardan irəli gəlir.

Hər necə olsa, seçkidən sonra Nazirlər Kabinetində müəyyən dəyişiklikləri görəcəyimiz realdır. Azərbaycanın sosial-iqtisadi göstəriciləri heç də ürəkaçan deyil. Ən azından ona görə ki, Azərbaycan ötən ili MDB məkanında ən aşağı ÜDM-in artım tempinə malik ölkə kimi yekunlaşdırıb. İqtisadiyyatda, sosial təminat sahəsində, səhiyyədə, təhsildə, hüquq-mühafizə orqanlarında və s. sahələrdə idarəetmədən irəli gələn ciddi problemlər qalmaqdadır. İdarəetmə sistemində və kadr seçimində ciddi dəyişikliklər etməklə, bəlkə də hansısa müsbət nəticələr əldə etmək mümkündür...

Hazırkı Nazirlər Kabinetinin tərkibində nisbətən cavan və yeni üzvlər kimi, on illərdir(!) vəzifədə olan “qədim” nazirlər və digər yüksək vəzifəlilər də var. Məsələn, yaşı 80-ni haqlamış Baş nazirin birinci müavini Yaqub Eyyubov 25(!) ildir ki, müavindir. Bu 25 ildən 21 ilini, yəni 2003-cü ildən bu günədək birinci müavindir.

Digər müavin – Əli Əhmədov 2013-cü ildən bu vəzifədədir – 71 yaşı var.

Ədliyyə naziri Fikrət Məmmədov - “ən qədim” nazirlərdəndir. 2000-ci ildən bəri, yəni 24 ildir ki, nazirdir və deməzdik ki, Ədliyyə Nazirliyi ölkənin ən mükəmməl, nümunəvi nazirliyidir...

Elçin Quliyev - 2001-ci ildən Sərhəd Qoşunları komandanı, 2017-ci ildən Dövlət Sərhəd Xidmətinin rəisidir. Yəni, 23 ildir eyni vəzifəni daşıyır.

Maliyyə naziri Samir Şərifov və Fövqəladə Hallar naziri Kəmaləddin Heydərov 2006-cı ildən, yəni, 18 ildir nazir vəsifəsindədirlər. 

Zakir Həsənov isə 11 ildir Müdafiə naziri postundadır...

Bütün nazir və komitə sədrlərinin “stajı”nı nəzərdən keçirsək, bu, xeyli vaxt aparar. Yalnız onu birmənalı olaraq deyə bilərik ki, “qədim” nazirlərimizin çoxu rəhbərlik etdikləri sahələrin uğurları, nailiyyətlərindən daha çox öz şəxsi varidatları, biznesləri ilə tanınıblar...

Nisbətən cavan və yeni təyin olunmuş nazir və komitə sədrləri də var. Ancaq təəssüf ki, onların da arasında özündən əvvəlkilərin “atasına rəhmət oxutduran”lar az deyil. Belə ki, nazirlərin dəyişməsinə baxmayaraq, nə sosial təminat, nə səhiyyə, nə təhsil, nə mədəniyyət, nə hüquq-mühafizə sistemi, nə rabitə, nə də digər bir çox sahələrdə köklü, əhalinin tam mənada razı qaldığı irəliləyiş nəzərə çarpmır. Ona görə də nisbətən yeni təyin olunmalarına baxmayaraq, artıq “yetişmiş” nazir və komitə sədrləri, xidmət və agentlik rəhbərləri də var. Bu sıraya digərləri ilə yanaşı, məsələn, Nazirlər Kabinetinin tərkibinə daxil olan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin sədri Qoşqar Təhməzlini də aid etmək olar. O, agentliyin yarandığı 2017-ci ildən bəri ona rəhbərlik edir. Bu müddət ərzində bu qurum sahibkarların ən çox şikayət etdikləri orqanlardan biri kimi ad çıxarıb.

Əlbəttə, əhalinin narazı qaldığı nazirlik və nazirlərin, Nazirlər Kabinetinə aid olan digər qurumların rəhbərlərinin sırasını uzatdıqca uzatmaq olar. Təcrübə göstərir ki, əhalinin bu qurumlara münasibəti heç də hər zaman onlarla bağlı kadr siyasətinə təsir etmir, onlarda aparılan kadr dəyişiklikləri isə gözlənilən ümidləri doğrultmur. Ancaq hər halda, idarəçilikdə hər zaman yeni nəfəsə, yeni, müasir yanaşmaya ehtiyac olub və bu gün də var...

Hələlik isə 30 il bundan əvvəl olduğu kimi, bu gün də nazir, icra başçısı və digər yüksək ranqlı məmurlar adi azərbaycanlı üçün əlçatmaz, süni, “yad materialdan olan” özgələşmiş personaj obrazında görünür. 

Deməli, yeni idarəetmə sistemi qurulmalı və bu sistem korrupsiyadan, qanunsuzluqdan, ayrıseçkilikdən, inhisarçılıqdan, süründürməçilikdən, saymazlıqdan, yekəxanalıqdan və s. uzaq bir mahiyyətə, fəlsəfəyə malik olmalıdır ki, vətəndaş özünü “rəiyyət” kimi yox, hüquqi dövlətin tam hüquqlu, sərbəst bir parçası kimi hiss etsin. Görünür, bütün bunların tam mənada təmin edilməsi üçün isə hələ bir qədər də gözləmək lazımdır...

Cəlal Məmmədov

“AzPolitika.info”