“Rubio ABŞ-nin qətiyyətsizliyini ortaya qoydu” – “Tramp Ukraynanı təslim olmağa vadar edir”

“ABŞ Prezidenti Donald Trampın seçkidən əvvəl Ukrayna ilə bağlı söyədiklərini bu gün populist çıxış kimi dəyərləndirmək olar. Hələ səlahiyyətlərinə başlamazdan əvvəl də qeyd etmişdik ki, Tramp bir işarəsi ilə müharibəni bitirəcək sehirli çubuğa malik”.

“AzPolitika” xəbər verir ki, bunu təhlükəsizlik sahəsi üzrə ekspert İlham İsmayıl bildirib.

Onun sözlərinə görə, yanvarın 20-dən keçən müddətdə isə müharibəyə təsir edə bilməyən, konkretlikdən uzaq bəyanatlarla nəinki ukraynalılarda, bütün dünyada təəssüf hissi yaradıb.

Təhlilçi hesab edir ki, Putinin bir-birinin ardınca Ukrayna ərazisinə daha ağır raket zərbələr vurması Trampın bəyanatlarının onun üçün əhəmiyyət daşımadığının nümayişi idi: “Dünən isə Odessa və Poltavanın vurulması Putinin mövqeyində dəyişiklik olmadığını göstərdi. Əgər dəyişiklik varsa, o da Putinin əvvəlki mövqeyindən fərqli olaraq daha sərt addımlar atmasıdır. Dövlət departamentinin yeni rəhbəri Marko Rubio isə mətbuata açıqlamasında Putin qarşısında tam bir təslimçilik bəyanatları verməklə yalnız özünün deyil, bütövlükdə ABŞ-nin qətiyyətsizliyini ortaya qoydu. Jurnalist Meqan Kelli ilə müsahibədə Putinin “dəhşətli işlər gördüyünü” vurğulayan dövlət katibi, Ukraynanın Rusiyanı 1991-ci il sərhədlərinə geri itələməklə onu məğlub edə bilməyəcəyini etiraf etmək lazım olduğunu söylədi. Dövlət katibi bu açıqlaması ilə Ukraynanın Rusiyanı məğlub edə bilməyəcəyini deyil, ABŞ-nin Kremlə təsir etmək imkanında olmadığını təsdiqləmiş oldu. Keçmiş administrasiyanı dolayısı ilə tənqid edən Rubio Rusiyanı məğlub etməyin mümkünsüzlüyünü birbaşa etiraf etdi.

Diqqət edin Rubio deyib: “Nədənsə biz insanları inanmağa məcbur etdik ki, Ukrayna nəinki Rusiyanı məğlub edə bilər, həm də onu 2012-ci ildə, 2014-cü ildə, ruslar Krımı və digər əraziləri ələ keçirməzdən əvvəl dünyanın tutduğu mövqeyə qaytara bilər. Nəticədə, son bir il yarımdır ki, ümidsiz vəziyyətə, insan əzabını uzadan uzunmüddətli çıxılmaz vəziyyətə görə maliyyə istəyirlər".

Biznesmen təfəkkürlü ABŞ prezidentinin dövlət katibinin maliyyəni ön plana çəkməsi təbiidir. Rubionun bu çıxışından sonra ürəklənən Putin gecikmədən Odessanın tarixi yerlərini, Poltavanın yaşayış evlərini bu gecə ilə raket atəşinə tutdu.

O qeyd edib ki, Ukrayna “yüz il geriyə atılıb, enerji sistemi dağıdılıb və bir çox ukraynalının ölkəni tərk etdiyini nəzərə alsaq, bütün bu bərpa işlərini kimsə ödəməli olacaq... Onlar heç vaxt geri qayıtmayacaqlar.

“Bu, onların gələcəyidir və bu baxımdan o, təhlükə altındadır”, - deyə ABŞ dövlət katibi öz fərziyyəsini bölüşüb. Bu fərziyədə qeyd olunan “bərpa işlərini kimsə ödəməli olacaq” daha çox diqqət çəkdi və açığı Şimon Peresin Putinlə söhbətdən sonra verdiyi məşhur müsahibəsini xatırladım.

Peres müsahibədə xüsusi olaraq bunları vurğulamışdı: ”Amerika niyə gözəldir? – deyə Putindən soruşdum. Çünki onlar bəxşiş verəndirlər. Avropa niyə problemdədir? Çünki onlar alıcıdırlar. Amerika verir. Əgər verirsənsə, dostlar yaradırsan. Ən faydalı investisiya dostluq yaratmaqdır. Amerika Marşal Planını qəbul etməyə cəsarət etdi, onlar ÜDM-nin böyük bir hissəsini ölməkdə olan Avropaya verdilər. Beləliklə, onlar göstərdilər ki, dünyanın ən yaxşı sərmayəsi budur. Avropada elə bir ölkə yoxdur ki, imperiya olmasın. Fransızlar və ingilislər, portuqallar - hamı. Bəs nə oldu? Onlarda heç nə qalmamışdı. İngiltərə, günəşin doğuşundan gün batanına qədər ən böyük imperiya qurdular, amma nə edəcəklərini bilmədikləri üçün üç kiçik adadan başqa heç nə ilə qalmadılar." “İnanın mənə”- dedim Putinə, “düşmənlər və düşmənçilik ən faydasız səy itkisidir. Siz axmaq şeylərə sərmayə qoyursunuz”.

İ.İsmayıl qeyd edir ki, ABŞ-dən də varlı və rahat yaşayan Lixtenşteyn, Lüksemburq, Malta, İsveçrə kimi ölkələr var, amma onlar özləri üçün yaşayırlar.

Onun sözlərinə görə, ABŞ-nin gücü isə indiyədək başqalarına iqtisadi yardımlar etmək, yeri gələndə hərbi, siyasi dəstək vermək olub: “İndi isə Panama kanalını, Qrenlandiyanı, lazım gəlsə Kanadanı tutmaqla hədələyir, ən əsası isə Ukraynanı əsas rəqibinə-Rusiyaya təhvil vermək üçün dişsiz siyasi bəyanatlar verir. Tramp bu siyasətlə ABŞ iqtisadiyatını gücləndirə bilər, amma dünyadakı, xüsusilə Avropadakı nüfuzunu da itirə bilər. Amerikanın boş qoyduğu yerləri isə Çin və Rusiya tutmağa hazır olacaq. Avropa liderlərinin Trampın gəlişindən məmnun olmadıqlarının səbəbləri bir-bir üzə çıxır və bu yalnız Ukrayna ilə bağlı deyil, Avropanın da özünəməxsus hərbi, siyasi, təhlükəsizlik problemlərinin yaranması qaçılmaz həddə çata bilər”.

Ekspert hesab edir ki, görünür, Zelenskinin dünənki müraciəti də yaranmış situasiya ilə birbaşa əlaqəlidir. O. sitat gətirir: “Biz avropalılarla və təbii ki, Amerika Birləşmiş Ştatlarının komandası ilə mühüm danışıqlara hazırlaşırıq. Hamımızın görüşlərə ehtiyacı var, hamımızın ümumi baxışa ehtiyacı var, etibarlı dünya üçün hamımıza güclü qərarlar lazımdır. Buna həqiqətən ehtiyacımız var!"

İ.İsmayıla görə, Zelenskinin müraciətində Avropanı önə çəkməsi, ABŞ komandasını isə ikinci planda və bir qədər də inamsız səsləndirməsi yaranmış vəziyyətin kifayət dərəcədə təhlükəli fazaya daxil olmasından xəbər verir.

“Qərbi Avropa Tramp siyasətinə təsir edə biləcəkmi?” – deyə, təhlilçi fikirlərini yekunlaşdırır.

“AzPolitika.info”