MƏN İSRAİLİ NECƏ GÖRDÜM?... – “Onun bütün yolları sülhdür” və ya “Tanrının şəhəri” olan müqəddəs torpaqlardan reportaj
Əslində İsrailə səfər etmək çoxdankı arzum idi, illərdi edilən dəvətləri bir an içində toplayıb 44 günlük Vətən müharibəsində, ondan əvvəl və sonra da daima yanımızda olan dost, qardaş – Yaxın Şərqin ən gözəl ölkəsinə üz tutdum.
İsrail deyəndə ilk ağla gələn göydələnlərilə Təl-Əviv, Hayfa, Ölü dəniz, müqəddəs məkanlar, ziyarətgahlar, qədim şəhərlər və nəhayət, Qüds (Yerusəlim) olur. İsrail tək bununla bitmir, ölkənin o qədər görməli, gəzməli, ziyarət edilməli yerləri var ki... Bir ay belə bu ölkəni tanımağa yetməz.
Hazırda münaqişə vəziyyətində olsa da, İsrail dünyanın ən inkişaf etmiş ölkəsidir. Gözəl, möhtəşəm ölkədir. Həm təhlükəsiz, həm də təhlükəli. Təhlükəsizdir – dövlət insanlarının yaxşı yaşaması, sabitliyini, təhlükəsizliyini təmin etmək, firavan həyat sürməsi üçün hər şey edir. Təhlükəlidir – çünki bir yandan Qəzza zolağından HƏMAS ara-sıra, qəfildən, müxtəlif vaxtlarda İsrailin müxtəlif istiqamətlərinə raketlər atır. O HƏMAS ki, silah-sursatı, maddi dəstəyi gizli və açıq yolla İrandan alır...Beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən məktəblərin, xəstəxanaların tikintisi, insanların yaşayış səviyyəsinin yaxşılaşdırılması üçün nəzərdə tutulan layihə vəsaitlərini HƏMAS başqa məqsədlər üçün istifadə edir, bir müddət əvvəl həmin təşkilatlar öz hesabatlarında bunu açıqlamışdı.
Bu arada İsarildə olduğum bir ay ərzində axşam saatlarında Qəzza zolağından İsrailin cənubuna atılan raketlərin şahidi oldum. Təbii, “Dəmir günbəz” hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən bunun qarşısı alınaraq raketlər zərərsizləşdirildi. Yerli vətəndaşlar deyir ki, Qəzzadan dayanmadan raket atılanda, vəziyyət daha da ciddiləşəndə Azaka – həyəcan siqnalı verilir, bütün ölkə vətəndaşlarının mobil telefonlarına sığınacaqlara keçmələri üçün sms göndərilir. Bu zaman köhnə binalarda yaşayan insanlar binaların zirzəmilərinə enir. Son 20 ildə tikilən bütün binaların hər mənzilində bir otaq raketə davamlı hazırlanıb. Otağın qapısı və bir pəncərəsi dəmirdən, divarın betonu isə qalın hörülüb. Həyəcan siqnalı zamanı bütün ailə məhz həmin otağa yığılır. Təhlikəsiz otaqlar otellərdə və digər obyektlərdə də hazırlanıb.
Bundan əlavə, orda olduğum zaman müxtəlif günlərdə müxtəlif şəhərlərdə terror aktları törədildi, 14 ailənin üzvü – aralarında 3 uşaq, bir ailənin iki övladı da daxil olmaqla, terrorun qurbanı oldu. Məhz bu hadisələrdən sonra ölkə parlamentinin Qanunvericilik işləri komitəsi tərəfindən təklif qədul edildi - İsrail vətəndaşlarına qarşı terror törədən şəxslər edam olunacaq...
İsrailin bir sıra şəhərlərində olsam da, şahidi olduğum olaylar üzündən ölkənin dörd bir yanını gəzmək mümkünsüz oldu.
Yəhudilər deyir ki, onlar sülh, dinclik şəraitində yaşamaq istəyir, Fələstin xalqına qarşı heç bir pis niyyətləri yoxdur. Elə fələstinlilər də eyni fikri deyir. Bildirirlər ki, onlar olmazsa, dolanışıq, biznesləri yaxşı getməz, israillilərin hesabına ailələrini saxlayırlar. Belə ki, İsraillə sərhəd olan bəzi şəhərlər var ki, mərkəzə getməmək şərtilə israillilər alış-veriş üçün bu sərhəd şəhərlərə gedir. Şəhər mərkəzində İsrail dövlət nişanlı avtomobillərlə görünmək isə təhlükəlidir. Qiymətlər İsraildən ucuz olduğu üçün alış-veriş zamanı onların güzəştə getmək fikirləri olmur. İsraildən Fələstinə sərhəddi keçmək üçün post açıqdır.
Amma qarşı tərəfdən gələn bütün avtomobillər İsrail sərhəddçiləri tərəfindən ciddi yoxlanılır, sənədlərə, avtomobillərin içinə baxılır. Əcnəbi vətəndaş gördükdə isə onun nə üçün qarşı tərəfə keçdiyi, nə alıb-apardığı sorğu-sual edilir. Sərhədçilər arasında ingilis, rus dilini bilənlər olduğundan əcnəbilərə sorğu-sualı cavablandırmaq çətin olmur. Sərhəddə Fələstin tərəfdə bu ölkənin vətəndaşlarına məxsus avtomobillər sıralanıb. Bunlar iş vizası ilə İsrailə işləməyə gələnlərin avtomobilləridir. Özəl şirkət tərəfindən əvvəlcə yoxlanılıb, etibar edilib işə götürülən insanlardır. Şirkət avtomobili onları səhər saatlarında sərhəddən götürür, iş bitdikdə yenidən sərhəddə geri gətirir.
...İsraildə oğlanlar kimi qızlar da orta məktəbi başa vurduqdan sonra hərbi xidmətə yollanır: qızlar üçün 2, oğlanlar üçün 3 il. Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra hökumət onlara bəlli bir məbləğdə pul verir. Əsgərliyini başa vuran gənclər həmin pulla evlənə, ali təhsilinin ödənişini edə, ya da şəxsi biznesini qura bilər. Əri dünyasını dəyişən, ərindən boşanan qadınları hökumət ayda bir dəfə ərzaqla təmin, pul yardımı edir.
İsraildə gediləcək eyni istiqamət üçün vaxt fərqli ilə bir neçə avtomobil yolları fəaliyyət göstərir: kiçik avtomobillər üçün ödənişsiz və ödənişli, avtobuslar üçün digər yollar. Ödənişli yollarda işıqfor, təhlükəsizlik kameraları, yol polisləri yoxdur, sürücülər avtomobili istədikləri sürətlə sürə bilər. Şəhərdən-şəhərə keçiddə kamera avtomobilin nömrə nişanını yaddaşa qeyd edir, ay sonu ödəniş ödəmək üçün sahibinin ünvanına məktub göndərir. Magistral yollar enli, rahat, düz döşənmiş asfalt örtüyündən ibarətdir.
Ölkənin bütün rəsmi orqanlarında, ticarət mərkəzlərində, özəl ofislərdə, çimərliklərdə, dəniz kənarında, xəstəxanalarda, poliklinikalarda, kafe-restoranlarda Wi-Fi xidməti pulsuzdur.
“Şabbat Şalom”
Şabat - yəhudilərin bütün işlərindən imtina edib istirahət etdiyi gündür. Dini qanunlara görə, şabat cümə axşamı gün batmazdan bir neçə dəqiqə əvvəldən şənbə gecəsi səmada üç ulduz görünənə qədər qeyd olunur. Şabatdan əvvəl küçələrdə pulsuz şamlar paylanılır. Şabat cüt şam yandırmaq və xeyir-dua verməklə daxil olur. Şabatda gün batana kimi Tövrat oxuyur, sinaqoqa gedirlər. Yəhudilər şabata ciddi riayət edir, bütün günlərini Allaha həsr edir, ailə ilə vaxt keçirir. Ev və təsərrüfat işləri, yeməklərin hazırlanması, çirkli əşyaların yuyulması şabatdan əvvəl edilir, elektrik əşyalara toxunulmur. Polis, yanğınsöndürmə idarələrindən, xəstəxanalardan başqa hər yer bağlı olur. Taksi və şəxsi avtomobillərdən başqa dövlət və özəl müəssisələr, dükan-bazarlar, kafe-restoranlar, ictimai nəqliyyat işləmir.
Şabatda qəbiristanlıqlar belə ziyarət edilmir. Şəhər bom-boş olur, sakitlik hökm sürür. Şabat günləri axşamlar restoran-kafelər açıq olarsa, sahibləri əvvəlcədən dövlətə müəyyən məbləğdə rüsum ödəməlidir, əks təqdirdə cərimə olunurlar. Böyük şəhərlərdə rus marketləri fəaliyyət göstərir. Şabat günü bu dükanları açanlar yerli icra orqanlarından icazə almaqla yanaşı dövlətə rüsum da ödəyir. İnanclı yəhudilər, ümumiyyətlə yəhudilər bu dükanlara girmir. Bu dükanlarda donuz əti və donuz ətindən hazırlanan ət məhsulları olduğundan onlar nə donuz əti yeyir, nə də bu dükanlardan ərzaq alır.
Bura Rusiyadan və digər ölkələrdən gələn yəhudi və qeyri-yəhudilər baş çəkir. Yəhudi dinində donuz əti, yağı haram buyrulub, onlar heç vaxt donuz əti və yağından istifadə edilən məhsullar yemir.
İsraildə halal olan məhsulların üzərində “koşer”, “kaşar” sözləri yazılır ki, həmin sözlər də yəhudi dilində “halal” mənasını verir. Ümumiyyətlə, ət və ət məhsullarını süd və süd məhsulları ilə birgə qəbul etmirlər. Ət yeməklərində bitki yağlarından istifadə edilir. Süd məhsullarını qəbul etdikdən 2 saat sonra ət yeməkləri, ət yeməklərindən 5-6 saat sonra süd məhsullarını yemək olar.
İstaildə evlərin giriş qapısının sağında qapı dirəyinə mezuza yapışdırılır. İçində Tövratdan götürülmüş xüsusi ayələr rabin tərəfindən əl ilə yazılaraq onun içinə yerləşdirilir. Hər bir yəhudi evdən çıxıb evə girərkən barmaqları ilə mezuzaya toxunur və onu öpür.
İsrail vətəndaşlarının demək olar ki hamısı işləyir, bir çox ailələr var ki, 14 yaşlı övladları səhər məktəbə, günortadan sonra işə gedir. Bu ölkədə iş tapmaq çətin deyil. İsrail bərəkətli ölkədir. İşləmək, yaşamaq, toplamaq üçün hər şey var. Buna görə də, bu ölkəyə leqal və qeyri-leqal yolla, turist kimi gəlib işləyib, geri dönməyib uzun illər qaçaq yaşayan, saxta sənədlər düzəldən insanlar az deyil. Vizanın vaxtı bitdikdə polisə yaxalananlar müxtəlif bəhanələr, yalanlar uydurur.
Əvvəldən məqsədləri qalmaqdırsa, ölkəyə giriş edən andan vəkil tutur, pul verir ki, yaxalanacağı təqdirdə özlərini müdafiə edə bilsin. Yaxalananlar öz ölkəsi əleyhinə ittihamlar səsləndirir, yalan ifadələr verir. Bu ittihamlar ya səsli olaraq qeyd olunur, ya da yazılı olaraq vəkilə, onun vasitəsilə də məhkəməyə göndərilir. Məhkəmə qərar çıxarır: ya özü bilet alıb ölkəsinə göndərilir, ya da əli qandallanaraq hava limanına gətirilib, oradan da deport olunur. Təəssüf ki, aralarında Azərbaycan vətəndaşları da az deyil.
Netanyanın “Hamei Qaaş”ı
İsrail tək dənizi ilə deyil, həm də Netanyadakı “Hamei Qaaş” isti su bulağı ilə də məşhurdur. Belə yerlər orada onlarladır. Təl-Əvivdən avtomobillə 15 dəqiqəlik məsafədə yerləşir. Mərkəz 18 hektar ərazini əhatə edir, ətrafı açıq atmosferlə, sonsuz yaşıl çəmənliklərlə əhatə olunub. Böyük şəhərin yaxınlığında yerdən axan isti və təbii bulaqlar çıxır. Minerallar və duzlarla zəngin suyu olan “Hamei Qaaş” Avropanın digər isti su bulqalarından heç də geridə qalmır. Hovuzların divarlarından və dibindən onlarla reaktiv axır ki, dəriyə müalicəvi, sakitləşdirici və canlandırıcı təsir göstərir, sağlamlıq, bədən və ruh üçün çox vacib olan sakitliyi və tarazlığı bərpa edir.
“Tanrının şəhəri” – Qüds
İsrailə gedib Qüdsü (yəhudilər Yerusəlim adlandırır-red.) görməmək günah olar. Təl-Əvivdən bu müqəddəs məkana avtomobillə 1 saat məsafədir. Bu qədim şəhərə giriş və çıxışı ciddi tıxaclarla keçməli olursan. Hazırda Müqəddəs Şəhərdə Məbəd dağı ətrafında İsrailin aparıcı arxeoloqları tərəfindən bir neçə yerdə qazıntı işləri aparılır. Şəhər günün 24 saatı insan izdihamı ilə qaynayır.
Qüds duyanın ən qədim şəhərlərindəndir. Hər üç səmavi din olan İudaizm, İslam və Xristianlıq üçün müqəddəs şəhər hesab olunur. Yəni bura yəhudi, müsəlman və xristianlar üçün müqəddəs yerdir.
Köhnə Şəhərdə yəhudilərin “Ağlama divarı”nı, müsəlmanların “Əl-Əqsa” məscidini, xristianların “Müqəddəs Məzar Məbədi”ni ziyarət etmək üçün dünyanın dörd bir yanından insanlar bura axışır. Hər bir insan üçün ömründə bir dəfə də olsa bu müqəddəs məkana gəlməyə dəyər. Ətraf təhlükəsizlik kameraları, polislərlə doludur. Hiss olunur ki, şəhər yüksək səviyyədə qorunur. Məbəd kompleksinə bir neçə qapıdan daxil olmaq olur. Və daxil olarkən üst-başın, əşyaların mühafizəçilər tərəfindən ciddi yoxlanılır.
“Ağlama divarı”- Məbəd dağının qərb tərəfində yerləşən qədim yəhudi məbədi divarının qalıqlarıdır. Yəhudilər üçün müqəddəs hesab edilir. Buna “Qərb divarı” da deyirlər. Kişilərlə qadınların bir yerdə ibadət etməməsi üçün “Ağlama divarı”nın ortasından arakəsmə qoyulub.
Əraziyə daxil olarkən kişilər başlarına kipa qoymalı, qadınlar başlarını örtməlidir. Yəhudilər “Elohim” deyə dua edirlər. Yazdıqları və ya onlara əmanət edib verilən məktubları ziyarətçilər gətirib divarın dəliyinə qoyur. Allaha dua edir, ağlayır, arzularının həyata keçməsini diləyirlər. Divara tıxanan kiçik həcmli arzu məktubları qəbul etmək üçün dəliklər o qədər də çox deyil. Yerə tökülənləri onlarladır. İnsanlar başlarını divara söykəyib ağlayaraq Allaha dua edərkən, quşlar başları üstə ya dövrə vurar, ya da ətrafdakı binaların damından tamaşa edər. İnanclı insanlar deyir ki, bu quşlar insanlar ordan ayrılandan sonra ya divardakı, ya da yerə tökülən məktubları dimdiklərinə alıb uçar, hardasa dimdiklərindən yerə buraxırlar. Əlbəttə, o qədər məktubu quşların aparması qeyri-mümkündür. Müxtəlif vaxtda təmizlik zamanı divarın dibinə tökülən məktublar yığılıb ərazidən kənar, təmiz bir yerə aparılıb tökülür. Əgər bura ziyarət şabat vaxtına düşərsə, elektron cihazdan istifadə etmək qadağan edilir.
Əl-Əqsa Məscidi - Müsəlmanlar üçün ən müqəddəs yerlərdən biri “Həram əs-Şərif” məscidinin yerləşdiyi müqəddəs məbəd kompleksi. Əl-Əqsa məscidi müsəlmanların ilk qibləsidir. Qüds müsəlmanlar üçün Məkkə və Mədinədən sonra üçüncü müqəddəs şəhərdir. Əl-Əqsa məscidinə gedilən yol üstüörtülü bazardan keçir. Məscidə ancaq müsəlmanlar buraxılır.
Orda olduğum müddətdə qarşı tərəfə keçmək istəyən qeyri-müsəlman qadın turistlər buraxılmadı. İsrail polisləri haradan gəldiyini, müsəlman olub-olmadığını soruşur. Sonra kəlimeyi-şəhadəti oxutdurur, lazım olduqda pasportuna baxır, sonra buraxır. Bir addımlıqda ərəb mühafizəçi gözləyir. O da eyni sualları verir, Fatihə surəsini oxutdurur. Bunlar tam deyil, sən nə qədər də qapalı geyinsən, bu mühafizəçinin xoşuna gəlməyə bilər, məsələn, bütün saçını və bədənini, ayaqlarını örtən hicab geyinməyən müsəlmanlar əraziyə buraxılmır.
Bəndənizin bəxtinə məscidə günorta namazında daxil olmaq düşdü. Məscidin bir tərəfində kişilər, digər tərəfində qadınlar dua edir, namaz qılır, içəri ziyarətçilərlə doludur. Hər gün müsəlmanlar burda 5 dəfə namaz qılmağa gəlir.
“Müqəddəs Məzar Məbədi” və ya “Müqəddəs Məzar Kilsəsi - bəzən Məsihin Dirilmə (Anastasis) Kilsəsi də deyirlər. Qüdsün Köhnə Şəhərinin şimal-qərb məhəlləsində yerləşir. Bu böyük kilsə İsa peyğəmbərin çarmıxa çəkildiyi, dəfn edildiyi və sonra dirildildiyi yerdə tikilib. Müqəddəs Kitaba görə İsanın məzarı çarmıxa çəkilmə yerinə yaxın idi və buna görə də kilsənin həm xaçın, həm də məzarın yerini əhatə etməsi planlaşdırılırdı. Kilsənin daxilindəki xristianlar üçün müqəddəs sayılan həmin məkanı ziyarət etmək istəyənlər uzun-uzadı saatlarla növbə gözləyir. Həmin məkanın daxili çəkməyə icazə verilmir. Kilsənin girişinində yerdə böyük daş var. Hamı əlini, baş yaylığını və əl dəsmalını daşa sürtərək, daşın arasından göz görməyəcək qədər süzülən suya çəkir...
...Bu müqəddəs məkanın, məbəd kompleksinin aurası o qədər gözəldir ki, təsəvvür etmək mümkün deyil. Üç dinin peyğəmbərlərinin ayaq izləri var burada. Bu müqəddəs məkan üçün hər din özünəməxsus sözlər deyir. Məbəd dağı ətrafında Həzrəti Adəmin məzarının olduğuna inananlar var. Rəvayətlərə görə, dənizin suyu çəkiləndə Nuh peyğəmbərin gəmisi burda lövbər salıb. Müsəlmanlar Həzrəti İbrahimin oğlu Həzrəti İsmayılı, yəhudilər digər oğlu Həzrəti İsaqı burada qurban verməyə hazırlaşdığına inanırlar.
Süleyman peyğəmbər bu qayada tez-tez Allah yolunda qurbanlar kəsib. Davud və Süleyman peyğəmbərlər burada Allaha dualar edib.
Həzrəti Məhəmməd merac gecəsi burada 124 min peyğəmbərə, qayanın altındakı mağarada isə 4 böyük peyğəmbərə namaz qıldırıb göylərə merac edib, Allah qatına yüksəlib. Allah digər peyğəmbərləri - Həzrəti Zəkəriyyəni, Həzrəti Yəhyanı, Həzrəti İsanı, Məryəmi də bu torpaqda şərəfləndirib.
Yəni, Qüds müsəlmanlar üçün Əl-Əqsa məscidinin yerləşdiyi, Məhəmməd Peyğəmbərin Meraca yüksəldiyi, xristianlar üçün İsa peyğəmbərin son günlərini yaşadığı, həvarilərlə gizli görüş keçirdiyi, çarmıxa çəkildiyi və zühur etdiyi, yəhudilər üçün Süleyman peyğəmbərin sarayının olduğu, Davud peyğəmbərin şöhrət qazandığı şəhərdir. Qüdsü 10 gün gəzmək yetməz. Bura bir tarixdir, dünyada yeganə şəhərdir ki, bütün dövlətlərin tarixini burada görmək mümkündür.
“Onun bütün yolları sülhdür”
İsraillilər inanclı insanlardır, bu ölkədə ziyarət ediləsi yerlər çoxdur. Ziyarətgahlara şəxsi minik maşını və avtobusla, qatarla getmək mümkündür. İsrailin cənubunda yerləşən Netivot 1956-cı ildə salınıb, şəhər İncilin şərəfinə “Onun bütün yolları sülhdür” adlandırılıb. İlk sakinlər Mərakeş və Tunis, 1990-cı illərdə Rusiya və Efiopiyadan gələn mühacirlərdir. Netivot yəhudi mistiklərinin evi və məşhur ziyarət yeri kimi tanınır. Buranı “İsrailin Varanasi” adlandırırlar. Bu şəhərdə israillilərin, turistlərin daha çox getdiyi məşhur ziyarətgah Mərakeş əsilli kabalist İsrail Abuhatzeira - Baba Salinin məzarıdır.
Onun sağlığında möcüzələr yaratmaq qabiliyyəti olduğu deyilir. 1984-cü ildə vəfat edən Baba Salinin dəfnində 100 mindən çox insan iştirak edib. İnanclı insanların sözlərinə görə, Baba Sali ziyarətgahında edilən dualar həyata keçir, xəstələr şəfa tapır, övladsızlar övlad sahibi olur. Onun Netivotdakı məzarlığı İsraildə məşhur ziyarət yerinə çevrilib. Netivotla Qəzza zolağı arasında məsafə 13 km-dir. 2008-ci ildən Netivot Qəzzadan Qrad raket hücumlarının hədəfi olub. 2012-ci ildə şəhərdə məktəb yaxınlığında raket partladılıb. Bunları nəzərə alaraq, insanlar ziyarətgaha avtobuslarla, kolektiv şəkildə getməyə üstünlük verir.
“Müjdə Kilsəsi”-İsanın gəliş müjdəsi
“İsrailin ərəb paytaxtı” kimi tanınan tarixi Nazaret, İsrailin şimalındakı ən böyük şəhərlərindəndir. Sakinləri əsasən İsrailin müsəlman və xristian ərəb vətəndaşlarıdır. Nazaretlə Təl-Əviv arasındakı məsafə 1 saat 20 dəqiqədir. Nazaret xristian ziyarətinin mərkəzi olub, burada Bibliya hadisələrini xatırladan bir çox ziyarətgah var.
“Müjdə Kilsəsi” (“Annunciation Kilsəsi”) Yaxın Şərqdə ən böyük xristian ibadət yerlərindən biri hesab olunur. Kilsənin nəhəng günbəzi bütün şəhərə hakimdir. 1950-60-cı illərdə on il ərzində inşa edilib, II Vatikan Şurası başa çatdıqdan sonra tamamlanıb. Katolik ənənəsinə görə məhz bu kilsənin tikildiyi mağarada Cəbrayıl mələk Məryəmin gözünə görünərək İsaya hamilə qalacağını və dünyaya gələcəyini deyir. Kilsə Məryəmin evinin yeri olaraq tikilib. Həzrəti İsanın uşaqlığı bu şəhərdə keçib. Arxeoloji qazıntılar zamanı orada aşkar edilən mağarada b.e.ə.III əsrə aid daşdan bünövrə və Cəbrayılın “Salam Məryəm” sözləri yazısı tapılıb. Ağ günbəz ziyarətçilərə Məryəmlə əlaqəli ənənəvi təmizliyin simvolu olan zanbaq ləçəklərini xatırladır. Rəvayətlərə görə, İmperator Konstantin I tərəfindən “Müjdə Kilsəsi” Yerusəlimdəki “Müqəddəs Məzar Kilsəsi” ilə eyni vaxtda tikilib. Bəzi ehtimallara görə, kilsə hələ 570-ci ildə mövcud olub.
...Sonluq və son evimiz olan məzarlıq
“Apple” şirkətinin yaradıcısı Stiv Cobsun bir sözü vardı: “Mən qəbiristanlıqda ən zəngin insan olmaq istəmirəm”. Amma 10 il bundan əvvəl başlayaraq İsrailin Petah-Tikva şəhərinin kənarında “Yarkon” qəbiristanlığında minlərlə insan, yəqin ki, zənginlər üçün son istirahət yeri olan müasir, hündürmərtəbəli qəbiristanlıq tikilib və tikilməkdə davam edir.
İsrailin əsas mərkəzi magistral yolunun kənarındakı çox səviyyəli formada tikilən bu hündürmərtəbəli binanın ilk baxışdan ölülərin evi olduğuna heç kim inanmaz, ta ki içəri girib gəzib ziyarət etməyənə qədər. 4-5 mərtəbəli binanın içi təmizdir, qəbrlər səliqəli yerləşdirilib. Hər mərtəbənin yanlarında təmiz havanın daxil olması üçün dəliklər açılıb. Deyirlər bütün bunların mənbəyi yer olmamasıdır. İsraildə torpaq bahadır, hətta yaşadığın binanın, evin belə torpaq rüsumu ödənilir. Yəhudi dəfnlərinə nəzarət edən yarı rəsmi təşkilat olan Təl-Əviv dəfn cəmiyyətinin ravini Yaakov Ruza bildirib ki, yeni dəfn formaları aparıcı yəhudi ultra-pravoslav xadimləri tərəfindən təsdiqlənib. Bu arada Qüdsdə dəfn cəmiyyəti hətta ölülər üçün daha çox yer tapmaq üçün faktiki yeraltı mağara qazmağı planlaşdırır. Şəhərin yəhudi dəfn cəmiyyətinin meneceri Çananya Şahor demişkən, Allah bizə torpaqları ölmək üçün yox, yaşamaq üçün verib. Allahın bizə verdiyi torpaqlarda şükür edərək yaşayan, bəxş etdiyi bu müqəddəs torpaqlara yenidən ziyarət etmək ümidi ilə...
Laçın SƏMLA
Bakı-İsrail-Bakı
AzPolitika.info
Son yazılar
Обзор на EPOS GTW 270 Hybrid
Они доступны только в этой цветовой гамме из оружейного металла. Обновление 22 апреля, 10:03 утра по восточному времени: EPOS выпустила обновление прошивки для GTW 270, доступного через программное обеспечение Gaming Suite на ПК, которое обеспечивает одновременное Bluetooth и беспроводное подключение к его ключу USB —C. Вы можете переключаться между режимами, нажав кнопку на ключ. Компания говорит, что теперь он доступен. Гибридные наушники GTW 270 стоимостью 199 долларов от аудиокомпании EPOS, насколько мне известно, являются первыми по — настоящему беспроводными наушниками, созданными для игр, но сами наушники не являются самой большой точкой продаж. Приемник Bluetooth USB-C, который поставляется с наушниками, получает это различие. Он намного компактнее, чем стандартные USB-ключи размером с флэш-накопитель, входящие в комплект многих гарнитур. Он также более способен работать с кодеком aptX low latency (aptX LL), который обеспечивает хорошее звучание звука без заметной задержки. Используя приемник, гибрид GTW 270 может быть особенно хорош для быстро развивающихся игр, где звуковые сигналы имеют значение для успеха; но на самом деле, это приятно иметь для любого названия. Однако есть одна проблема: микрофоны не работают, когда вы слушаете звук через приемник USB-C. (Однако встроенные микрофоны наушников работают, когда они подключены к устройству через Bluetooth.) Гибрид EPOS GTW 270 Вот звезда шоу. Это больше зависит от технических ограничений aptX, чем от принятия решений EPOS. Чтобы определить приоритет полосы пропускания для качества звука и быстродействия, при прослушивании с помощью ключа USB-C активен только канал воспроизведения. Это потенциальный разрыв сделки для некоторых геймеров, которые, возможно, захотят перейти в голосовой чат с друзьями на своих консолях. Но к чести EPOS, задержка между ключом и наушниками действительно кажется несуществующей. Эти бутоны цвета оружейного металла имеют простой, сдержанный дизайн, чтобы они не слишком высовывались из вашего уха. Они не слишком тяжелые, и посадка удобная, благодаря сменным силиконовым ушным наконечникам, которые помогают получить хорошую герметичность в ухе. Что касается элементов управления, у них есть только одна многофункциональная кнопка, которая обрабатывает приостановку и возобновление музыки, смену треков, а также прием телефонных звонков. Другими словами, без ключа USB-C они не являются чем-то особенным. (EPOS действительно делает версию за 169 долларов без ключа.) Для общего использования — например, для телефонных звонков или музыки — вы можете получить больше, потратив меньше, если посмотрите некоторые из вариантов в руководстве по покупке доступных беспроводных наушников моего коллеги Криса Уэлча. НАШ ОБЗОР ГИБРИДА GTW 270 7 ИЗ 10 Плюсы Незаметная задержка при подключении к ключу USB-C Сменные силиконовые наконечники для комфорта и звукоизоляции Совместимость с несколькими устройствами Минусы Микрофоны не работают при подключении через USB-C Чехол для зарядки, подверженный царапинам Они легки в использовании по цене За пределами игр эти наушники можно использовать, как и любой другой беспроводной набор, для подключения к телефону, планшету или ноутбуку через Bluetooth. Они поддерживают Bluetooth 5.1 (с кодеком SBC или aptX, в зависимости от устройства, к которому вы подключаетесь) для музыки, видео, игр и телефонных звонков, и EPOS говорит, что вы можете сопрягать их с восемью устройствами. Сопряжение выполняется, удерживая нажатой кнопку на корпусе зарядки. Гибрид EPOS GTW 270 Единственная кнопка гибрида GTW 270 находится на левом наушнике. Говоря о зарядном чехле: он имеет цельнометаллическую конструкцию, которую, к сожалению, очень легко поцарапать. Он заряжается через USB-C; при полной зарядке EPOS говорит, что он может обеспечить до 15 часов дополнительного времени автономной работы наушников. В течение рассматриваемого периода гибридные наушники GTW 270 достигли пятичасовой отметки времени автономной работы, что соответствует заявлениям компании. И если вы тот, кто время от времени совершает потную пробежку или просто не хочет попасть под дождь, они водонепроницаемы по стандарту IPX5. Я провел последние несколько недель, используя наушники, чтобы играть в игры поочередно на моем PS5, моем коммутаторе и моем рабочем ноутбуке несколько раз в день. (Если вам интересно, в комплект поставки входит адаптер, который позволяет подключить ключ к устройству с портами USB Type-A.) Гибрид GTW 270 работает как любая беспроводная игровая гарнитура, но действительно беспроводной форм - фактор имеет некоторые очевидные преимущества. Мне нравится, что они позволяют мне свободно передвигаться по проводам, и их использование не изолирует меня (или не портит мои волосы), как громоздкие банки для ушей. Приемник предварительно соединен с бутонами, и они подключаются почти мгновенно. Гибрид EPOS GTW 270 Каждый наушник заряжается через контактные точки, а светодиоды показывают оставшееся время автономной работы. Мне также нравится удобство использования только правого наушника (правый управляет передачей Bluetooth, поэтому прослушивание только через левый наушник не работает), поэтому я могу держать ухо доступным для прослушивания отправленных пакетов. Это, конечно, не является чем-то новым для людей, которые уже используют действительно беспроводные наушники. Это просто кажется новым, чтобы испытать эту свободу с игровой гарнитурой. В течение отчетного периода я попробовал римейк "Души демона", "Бог войны" 2018 года, "Приключения в кольце" и "Призрак Цусимы", а также несколько других игр. Хотя у них нет самой широкой звуковой сцены или самого четкого частотного разделения, которое я слышал для прослушивания музыки, они сияют игровым звуком — в частности, эффектами объемного звучания и доставкой басов. Общее качество звука не является взрывоопасным, и есть предел тому, насколько захватывающими могут быть эффекты объемного звучания, учитывая небольшие драйверы наушников. Но звук не слишком скомпрометирован. Если вы не хардкорный геймер, которому нужно услышать каждую деталь в кристально чистой презентации, они, скорее всего, подойдут вам. Гибрид EPOS GTW 270 Они великолепно работают как с PS5, так и с коммутатором. Для расширения совместимости в комплект поставки входит адаптер USB-C-USB Type-A. Гибрид GTW 270 был бы очень близок к идеалу, если бы микрофоны работали при подключении с помощью ключа USB-C. Увы, это не так, поэтому использование ключа будет практически бесполезно для тех, кто часто играет в многопользовательские игры с друзьями. (Это немного другая история, если вы играете в много однопользовательских игр и не возражаете против отсутствия микрофона для игр.) Поскольку наушники не так уж полезны для игр без ключа, это означает, что вы идете на большой компромисс, и это тот, который ни одна из лучших игровых гарнитур, которые я тестировал (большинство из которых дешевле, чем это), не просит вас сделать. Это твой выбор. Часы OnePlus - это первые умные часы от OnePlus. Он стоит всего 159 долларов и длится до двух недель между зарядками, но он также делает намного меньше, чем конкурирующие умные часы от Samsung, Fossil, Apple и других. https://www.theverge.com/22241197/epos-gtw-270-hybrid-truly-wireless-earbuds-usb-c-gaming-bluetooth
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet Lenovo Chromebook Duet-это впечатляющее конвертируемое устройство за 279 долларов. Часть руководства Verge по Chrome OS и Chromebook Дуэт Chromebook от Lenovo далек от безупречности. Но когда вы оцениваете устройство, которое начинается с 279 долларов, вопрос не в том, “Является ли это идеальным устройством”, а в том, “Лучше ли это, чем другие вещи, которые вы можете получить за эту цену” Chromebook в этом ценовом диапазоне, как правило, неуклюж и дешев, как Chromebook 14 от HP или Chromebook x360 12b. Если вам нужна альтернатива Windows, вы смотрите на самый нижний конец линий Acer Aspire или Acer Swift или другие чрезвычайно простые варианты, такие как Motile 14. И, конечно, есть iPad начального уровня и другие базовые планшеты Android, но они не поставляются с клавиатурой. Lenovo, безусловно, срезала некоторые углы, чтобы сократить дуэт Chromebook до этой ценовой точки. И поскольку я работаю профессиональным ворчуном, я буду ворчать. Но в конце дня они чувствуют себя как срезанные углы — не как серьезные ошибки, которые значительно затрудняют работу устройства. И после нескольких дней использования дуэта в качестве основного драйвера я чувствую себя комфортно, говоря, что он гораздо больше похож на Surface Go с некоторыми уступками, чем на ультрабюджетный ПК. НАШ ОБЗОР Duet Chromebook ОТ LENOVO 8,5 ИЗ 10 Плюсы Ультра портативный 11-часовое время автономной работы В комплекте клавиатура и подставка для ног Вы не можете превзойти цену Минусы Тесная клавиатура и тачпад Только один порт (и это не разъем для наушников) Не хватает лошадиных сил для серьезной многозадачности По сравнению с последними iPad или более дорогими хромбуками, такими как Pixelbook Go, Chromebook Duet имеет значительные недостатки. Но эти устройства являются шагом вверх в цене (особенно если вы включаете крышки клавиатуры). Если вы ищете кабриолет в диапазоне ниже 300 долларов, у которого есть нога в обеих дверях, дуэт-лучшее, что вы найдете. Базовая модель Chromebook Duet имеет 4 ГБ оперативной памяти и 64 ГБ памяти. В стоимость входит клавиатура и подставка, чего не скажешь о Surface Go или любой другой модели iPad. Я протестировал версию за 299 долларов, которая имеет тот же процессор и оперативную память, но 128 ГБ памяти. Двадцать долларов — это не огромная разница, поэтому я рекомендую вам пойти на дополнительное хранилище, если вы можете себе это позволить-64G быстро заполнится, если вы планируете загружать много приложений, видео или других носителей. Дуэт Lenovo Chromebook Лучшие ноутбуки 2020 Lenovo Chromebook Duet Легко изменить угол наклона экрана. Помимо его головокружительной цены, главное, что нужно знать об этом Chromebook,-это то, что он маленький. При 10,1 дюйма это типичный размер для планшета, но если вы пытаетесь использовать его так, как вы использовали бы рабочий ноутбук (например, с десятками вкладок и окон рядом), все становится тесным. Я смог написать весь этот обзор на дуэте, но возвращение к 13-дюймовому 32-дюймовому экрану на моем персональном компьютере казалось совершенно новым миром. Дисплей действительно имеет соотношение сторон 1610, что я ценю, и если вы привыкли использовать 169 панелей, вы заметите дополнительное вертикальное пространство. Я все еще чувствую себя немного менее стесненным на 13-дюймовом экране 169, но это близко. Как следствие, съемная клавиатура также крошечная. Большинство клавиш не страшны для нажатия; на самом деле они немного больше, чем клавиши Surface Go, с шагом около 1,3 мм. К тесной настройке потребовалось некоторое время, чтобы привыкнуть, но после дня или около того использования устройства я смог достичь своей обычной скорости набора текста (около 130 слов в минуту). Однако Lenovo пришлось пойти на компромисс с клавишами на окраине колоды (tab, backspace, enter, двоеточие, апостроф, тире и т. Д.). Они крошечные (чуть более половины размера буквенных клавиш), и их нажатие было рутиной. Даже после использования устройства в течение нескольких дней я все еще правильно нажимал backspace примерно в 75 процентах случаев — я не могу сказать вам, сколько раз я вместо этого хлопал знаком равенства. Точно так же я очень часто нажимал enter, когда хотел нажать соседнюю клавишу апострофа. Нажатие на тире, которое находится слева от клавиши "равно", было похоже на сценарий "иголка в стоге сена", и я инстинктивно избегал использования тире в своем письме. Я предполагаю, что вы привыкнете ко всему этому, если купите Дуэт, но ожидайте крутой кривой обучения. ТЕХНИЧЕСКИЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ LENOVO CHROMEBOOK DUET (В СООТВЕТСТВИИ С ОБЗОРОМ) MediaTek Helio P60T 4 ГБ ОПЕРАТИВНОЙ ПАМЯТИ 128 ГБ памяти 10,1-дюймовый дисплей (1920 x 1200) батарея емкостью 7000 мАч (27 Вт * ч) Адаптер 10 Вт Два динамика Два цифровых микрофона Один порт USB-C Вы не будете шокированы, узнав, что тачпад также небольшой-3,4 х 1,9 дюйма. Он прекрасно себя чувствует и грамотно прокручивается (хотя у меня маленькие руки). У меня были некоторые проблемы с щелчком и перетаскиванием (я часто прибегал к этому на сенсорном экране), и щелчки двумя пальцами иногда регистрировались как обычные щелчки. Кроме того, когда клавиатура неровно лежала у меня на коленях, она иногда поворачивалась в положение, когда кликер перестал работать (болезнь, с которой вы будете знакомы, если раньше использовали дешевые чехлы для клавиатуры). Если вы предпочитаете использовать экран, дуэт также совместим со стилусами USI. Если вы надеялись подключить кучу периферийных устройств вместо прилагаемой клавиатуры, убедитесь, что у вас есть разветвители и ключи на буксире. Дуэт имеет всего один порт USB-C, который будет занят всякий раз, когда устройство заряжается. Было бы неплохо иметь хотя бы аудиоразъем, хотя Lenovo включает в себя ключ для наушников. (Пока мы составляем списки пожеланий, будет приветствоваться еще один порт USB-C, чтобы мы могли подключить мышь во время зарядки). Дуэт Lenovo Chromebook Дуэт включает в себя подставку и клавиатуру. Дуэт Lenovo Chromebook. Снаружи на экране был сильный яркий свет. Однако при такой цене я не рассматриваю тесную периферию как ошибку со стороны Lenovo; это компромисс, который вы делаете. В обмен вы получаете довольно компактное и портативное устройство. Один только планшет весит 0,99 фунта (449g), а с клавиатурой и подставкой для ног он составляет всего 2,03 фунта (921g). И, несмотря на углы, которые были срезаны с помощью клавиатуры и тачпада, ни одна часть дуэта не выглядит и не кажется дешевой. Сам планшет изготовлен из алюминиевого сплава, который прочен и приятно держать. Обложка сделана из шикарной серой ткани — в закрытом состоянии она выглядит как классный блокнот. И клавиатура, и подставка надежно оставались на месте, пока я пользовался устройством. Дуэту действительно не хватает двухкомпонентного магнитного механизма, который Surface Go использует для удержания обеих крышек на месте, что означает, что клавиатура имеет тенденцию скользить, когда ноутбук закрыт. Опять же, углы. Еще одна область, где дуэт пробивает выше своей весовой категории срок службы батареи. Lenovo утверждает, что 10 часов; Я приблизился к 11 с половиной, запустив устройство через свою типичную рабочую нагрузку вкладок Chrome и приложений, включая Gmail, Twitter, Slack, Asana, Facebook, Документы и листы, а также случайный вызов масштабирования и потоковую передачу Spotify, с экраном средней яркости. В тот день, когда я использовал только Chrome, я получил чуть больше 12. (Lenovo, однако, экономила на зарядном устройстве; включенный в комплект 10 Вт USB-C кирпич только увеличил мощность устройства на 24 процента за час.) Есть четкое (по крайней мере, частичное) объяснение этому результату-процессор низкого класса. Lenovo использует восьмиядерный процессор MediaTek Helio P60T с частотой 2,0 ГГц. По мощности он ближе к бюджетному процессору смартфона Snapdragon, чем чипы Intel, которые вы найдете в хороших хромбуках. Учитывая это, выступление Дуэта было на удивление достойным. Если вы просматриваете несколько вкладок, транслируете Netflix или запускаете одно или два приложения, у вас не должно возникнуть проблем. Я даже смог запустить ежедневную дозу от восьми до 12 вкладок Chrome и от шести до восьми приложений для Android без особых проблем. Docs и Spotify разбились один или два раза, но это не было серьезной проблемой. Было почти невозможно сделать что-либо еще во время вызова масштабирования (хотя это может быть скрытым благословением для моих коллег). Я также запустил дуэт в течение дня использования только Chrome, и все начало замедляться примерно на 15 вкладках. Но опять же, тяжелая многозадачность-это не то, для чего предназначено это устройство (и 4 ГБ оперативной памяти, вероятно, является таким же ограничивающим фактором, как и процессор). СОГЛАСИТЕСЬ ПРОДОЛЖИТЬ ДУЭТ LENOVO CHROMEBOOK Теперь каждое интеллектуальное устройство требует, чтобы вы согласились с рядом условий и положений, прежде чем сможете его использовать, — контрактов, которые на самом деле никто не читает. Мы не можем прочитать и проанализировать каждое из этих соглашений. Но мы начали подсчитывать, сколько раз вам нужно нажать “согласиться” на использование устройств, когда мы их просматриваем, поскольку это соглашения, которые большинство людей не читают и определенно не могут вести переговоры. Чтобы использовать Lenovo Chromebook Duet, вы должны согласиться Подключение к Wi-Fi Условия предоставления услуг Chrome OS Синхронизация Chrome (перенос истории, закладок, паролей и других настроек из вашей учетной записи Google) Персонализированные сервисы Google Условия предоставления услуг Google Play Следующие соглашения являются необязательными Отправляйте диагностические данные и данные об использовании в Google Учетная запись Google Резервное копирование на Google Диск Разрешить приложениям и службам с разрешением на местоположение использовать местоположение вашего устройства Google Assistant voice match Пусть помощник покажет вам информацию, связанную с тем, что находится на вашем экране Подключение к телефону Android Итоговый подсчет пять обязательных соглашений и семь факультативных Говоря о зуме, дуэт имеет две камеры, включая 2-мегапиксельную переднюю стрелку и 8-мегапиксельную заднюю стрелку. Оба были на самом деле лучше, чем веб-камеры, которые я обычно вижу на ноутбуках. Мое лицо во время видеозвонков было четким и не особенно размытым, а камера заднего вида не делает невероятных фотографий, но прекрасно подойдет, если вам нужно сделать снимок ваших заметок или слайда PowerPoint. Двойные динамики (расположенные в верхней панели) обеспечивали удивительно хорошо сбалансированный звук, который был четким при более высокой громкости. Они не становятся такими громкими, как многие полноразмерные ноутбуки-это понятно, учитывая их размер, но это еще одна причина, по которой на этой штуке действительно должен быть разъем для наушников. Игра также была хорошим опытом. Перелистывание Легенд и Легенд о монстрах иногда заикалось, но в целом было довольно гладким. Они также выглядели четко на экране 1920 x 1200. Дуэт даже хорошо поработал с фотоработами в Lightroom. Редактирование, как отдельных фотографий, так и пакетов, не было мгновенным, но и не было мучительно медленным; этот опыт был примерно на одном уровне со среднечастотными хромбуками на базе Intel, которые я тестировал в прошлом. (Панель немного тусклая для тех, кто занимается серьезной творческой работой; яркий свет был достаточно сильным, чтобы экран было трудно увидеть на открытом воздухе). Дуэт Lenovo Chromebook. Буквенные клавиши в порядке, но внешние-это борьба. Переходя к программному обеспечению, все, что нравится людям Chrome OS в Chrome OS, здесь. Дуэт загружается быстро, интерфейс прост, вы получаете автоматическое обновление фона каждые шесть недель, у вас есть доступ к вашим любимым приложениям для Android (включая Microsoft Office) через Google Play Store, а Google Assistant может отвечать на ваши запросы и составлять вам компанию. ОС хорошо интегрирована с остальной экосистемой Google, и есть множество симпатичных способов использовать ее с вашим телефоном Android. Дуэт поддерживает мгновенную привязку, что означает, что вы можете автоматически подключать его к соединению для передачи данных вашего телефона без необходимости возиться с горячими точками. Вы также используете Android для удаленного входа и выхода из Chromebook, если он находится поблизости. И вы можете использовать Click-to-Call для отправки контактных номеров из дуэта на свой телефон. Обычные предостережения Chrome OS также применимы; Приложения для Android являются хитом или промахом, причем некоторые из них хорошо оптимизированы для Chromebook, некоторые из них в порядке, но хуже, чем их браузерные эквиваленты, а некоторые (привет, Facebook Messenger) являются абсолютными катастрофами. По - прежнему гораздо сложнее загружать приложения, чем на Android. Как только вы поймете, какие приложения вы можете безопасно использовать и что вы должны хранить в Chrome, вы сможете отлично ориентироваться в операционной системе. Но если вы новичок в Chromebook, есть кривая обучения. ПРИМЕНЯЮТСЯ ОБЫЧНЫЕ ПРЕДОСТЕРЕЖЕНИЯ CHROME OS Самое интересное здесь то, что Google также внесла несколько изменений в Chrome OS, чтобы оптимизировать его для конвертируемого форм-фактора. Google говорит, что Duet-это первое устройство, которое когда-либо запускалось с версией Chrome, которая на самом деле оптимизирована для использования на планшетах. (RIP Pixel Slate). Существует три режима типа” Режим " (когда клавиатура подключена), режим просмотра (когда подставка открыта, а клавиатура отсоединена) и режим просмотра (когда это просто планшет). (Режим просмотра и режим просмотра, по сути, одинаковы, насколько я могу судить). Функция заголовка в режиме просмотра-это новая система навигации по жестам. Длинный свайп вверх отправляет вас на начальный экран, короткий свайп вверх вызывает полку приложений, проводя вверх и удерживая показывает все открытые окна приложений. Проведите пальцем вверх, удерживайте и перетащите окно в одну сторону, чтобы разделить дисплей; проведите пальцем вправо, чтобы вернуться к предыдущему экрану. Я бы не сказал, что эти жесты были обязательно плавными — по крайней мере, по сравнению с тем, что вы увидите на iPad. Но это начало системы, которая, как я вижу, в будущем станет довольно отшлифованной, и они действительно немного упростили просмотр в режиме планшета. Ничто в дуэте Chromebook не идеально; Я мог бы весь день придираться к различным неоптимальным качествам клавиатуры, тачпада, производительности или экрана. Но Дуэт не пытается быть идеальным. Он не предназначен для опытных пользователей и не предназначен для тяжелой многозадачности. Имея это в виду, это самое близкое к совершенству, что я когда-либо видел с ноутбука-планшета за 300 долларов. Если вы ищете забавное устройство для детей, которое также может справляться с работой на дому, или портативный 2-в-1 для просмотра Netflix и отправки электронной почты на ходу, дуэт должен отлично работать. Это солидный хромбук среднего уровня 2-в-1, который не может быть таким дешевым, как сейчас. https://www.theverge.com/21262694/lenovo-chromebook-duet-review-tablet-chromebook-chrome-os-price
Şərhlər
Həzrəti İbrahimin İsmayıldan sonra digər qadından doğulan İshakı da qurban kəsmək istəyib, burada söhbət İshaqdan gedir, tarixi yaxşı oxuyun.
Hezreti İbrahim(a s) oğlu İsmayıl(a.s)-i qurban kesmek istedi, İshak( a.s)-ı yox.