DİL - XALQI BİRLƏŞDİRƏN DƏYƏR
ONUN TƏƏSSÜBÜNÜ HƏR KƏS ÇƏKMƏLİDİR!
Xeybər Göyyallı
Dil kütləviliyi, qarşılıqlı anlaşmanı təmin edən və xalqı birləşdirən əvəzsiz bir dəyərdir. Məhz bu səbəbdən də kütləvi auditoriya üçün hazırlanmış hər hansı bir mətn dil normativləri cəhətdən tam (texniki nöqsanlar bağışlanılandır) qüsursuz olmalıdır.
Qarşılıqlı anlaşma və kütləvi ünsiyyətin təmin edilməsinin ən vacib şərtlərindən, bəlkə də, ən birincisi, düzgün nitq və savadlı yazıdır Savadlı nitq və düzgün yazı birbaşa dil normativlərinə əməl etməklə bağlıdır. Çox təəssüflər olsun ki, kütləvi informasiya vasitələri sayılan televiziya, internet portalları, qəzet və s. dil normativlərinə lazımi səviyyədə əməl olunmur. Azərbaycan dövlətinin dilimizə göstərdiyi son dərəcə yüksək diqqət və qayğının qarşılığı kifayət qədər ödənilmir. Əvvəlki yazılarımda qeyd etdiyim kimi, peşə missiyasını dil materialları ilə həyata keçirənlərin bir çoxu hələ də dil normativlərinə “özfəaliyyət” prizmasından yanaşırlar. Belə düşüncə tərəfdarları dilin ümumxalq mülkiyyəti olduğunu unudurlar. Elə bu cür diletant yanaşmanın nəticəsidir ki, mediamız səhv və qüsurlarla doludur.
SÖZ YERİNDƏ OLMAYANDA...
Kütləvi informasiya vasitələrində ən geniş yayılan və bağışlanılmaz nöqsanlar, ilk növbədə, Azərbaycan dilinin incəliklərini bilməməkdən irəli gəlir. Fikrimizi oxucuların da vaxtaşırı televiziyalardan eşitdiyi, qəzet və internet portallarında rastlaşdıqları konkret nümunələrlə əsaslandıracağıq. Bəzi texniki məsələləri əvvəlcədən özüm üçün həll etmədiyimdən (nümunələrin surətini çıxarmadığımdan) gətirəcəyim misalların ünvanını məqsədli olaraq burada göstərmirəm. Ancaq onu da diqqətə çatdırım ki, gətirəcəyim konkret nümunələr və onların ünvanı qeyd dəftərçəsinə yazılıb. Bəlli səbəblərdən dil qüsurlarına yol vermiş kütləvi informasiya vasitələrinin adları bu məqamda qeyd edilmir. Amma faktlar ortadır. Keçək nümunələrə.
Dahi sözünü ən çox televiziya verilişlərindən eşidirik. Bu sözü aparıcıların bir çoxu epitet kimi fərqinə varmadan harda gəldi işlədirlər. Televiziya aparıcılarının əksəri müsahibinin intellektinə, ictimai nüfuz və çəkisinə uyğun oldu, olmadı hər kəsə şamil edirlər. Dahi aktyor demək və yazmaq müsahib üçün mənəvi təhqir, aparıcı (jurnalist) üçün isə qəbahət sayılır. Aktyor istedadlı, bacarıqlı, yaradıcı ola bilər...
Bəlkə də, çoxları baxıb, bir-iki il əvvəl televiziyaların birində “Möhtəşəm ördəklər” adlı bir kino nümayiş olunurdu. Doğrusu, kinoya baxmamışam, televizorun pultu ilə kanalı dəyişdirərkən təsadüfən rastlaşmışdım. Çox güman ki, əcnəbi kino olub. Heç ördəyə möhtəşəm demək olar?!
Televiziyaların birinin hər gün yayımlanan xəbərlər proqramının xanım müxbiri yol hərəkəti barədə hazırladığı ”Xanım, yoxsa bəy?” adlı reportajında deyir: ”Cinsiyyətindən asılı olmayaraq heç kəs yol hərəkəti qaydalarını pozmalı deyil”. Bu məqamda cinsiyyət yox, cins(indən) sözü işlənilməlidir. Xüsusi olaraq hazırlanmış telesüjetin adında da bəy və xanım sözlərinin əvəzinə kişi və qadın demək və yazmaq daha doğru olardı.
2019-cu ildə meşələrdə bitən yaban meyvələrin əhali tərəfindən istifadə olunması barədə hökumət tərəfindən bir qərar verilmişdi, sonradan tez-tələsik də ləğv olundu. Həmin vaxt söhbətgedən qərarı sabiq deputatlardan biri alqışlayaq demişdir: “... Axı meşədə bitən vəhşi meyvələr insanların nəyinə lazımdır?” Yazı-pozu adamı sayılan sabiq deputat rusdilli olduğundan vəhşi heyvanla yabanı bitkini fərqləndirə bilməmişdir.
Məlum səbəblərdən adını çəkmədiyim saytlardan birində dərc olunmuş sərlövhəyə diqqət edək: “Kilolu xanımlar üçün dəbli geyimlər”. Beş cümlədən ibarət olan informasiya səpkili yazının iki cümləsində “kilolusu” və “kilolu” sözləri işlənilib.
Bu günlərdə saytların bir çoxunda Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun simvolu (loqosu) altında “Heyvan rifahının qida təhlükəsizliyində rolu” sərlövhəsi ilə bur yazı dərc olunmuşdur. Məqalənin sonundakı qeyddən də aydın görünürdü ki, yazını adıçəkilən elmi mərkəzin əməkdaşları hazırlayıblar. İradımız rifah sözünün yerində işlədilməməsi ilə bağlıdır. Rifah ərəb sözü olub, xoş güzəran, firavanlıq mənalarını ifadə edir. Bu sözü yalnız insana aid etmək olar. Xalqın rifahı, insanların rifahı demək və yazmaq olar.
Təəssüflər olsun ki, bu səpkili informasiya və məqalələri bir çox redaksiyalar nəinki redaktə edir, heç korrektə belə etmədən dərc edirlər. Hüquq-mühafizə orqanlarından göndərilmiş informasiyalara da eynilə yanaşılır. Bu informasiyalar da nöqtə-vergülünə toxunulmadan işıqlandırılır. 19 mart 2020-ci il tarixində bir çox saytlar “Şirvanda oğul atasını yumruqla qətlə yetirdi” sərlövhəsi ilə bir kriminal xəbər tirajlamışlar. Yuxarıda dediyimiz kimi, informasiya eyni mənbədən yayılıb, saytlar da heç nəyə toxunmadan xəbəri dərc ediblər. Belə qənaətə gəlinir ki, informasiya səpkili yazının sərlövhəsi də hüquq-mühafizə orqanlarının mətbuat xidmətlərində qoyulub. Axı redaksiyanın ən kiçik informasiyanın üzərində redaktə aparmaq ixtiyarı vardır. Yumruqla qətlə yetirmək olmaz, yumruqla öldürmək olar. Qətl isti və soyuq silahla törədilir.
Mətbuatda gündəlik yer alan kriminal olay və avtoqəzalarla bağlı informasiyalar bu və ya digər formada dil qüsurları ilə doludur. “Bakıda maşın piyadalara çırpıldı” – bu informasiya da bütün saytlarda eyni sərlövhə altında dərc olunub. Maşın daşa, divara, darvazaya və s. çırpılar, insanı isə vurar.
Şifahi nitq və mətbuatda yayım və yayın sözləri dolaşıq salınır. Yayım sözü yaymaq feilindən törəyib. Yaymaq feili səpələmək, dağıtmaq mənasını ifadə edir. Yayım sözünün leksik mənası yayım işi deməkdir. Televiziyanın da missiyası informasiya və bilgini hamıya yaymaq hər kəsə bildirməkdir.
Dilimizdə yayınmaq, yayındırmaq, yayınma və s. sözlər də vardır. Televiziya verilişləri və internet portallarında televiziya yayımı əvəzinə, səhvən televiziya yayını ifadəsi işlənilir.
Tanınmış şəxslərin dilindən “səhhətimlə məşğulam” ifadəsini tez-tez eşidirik. Xəstələnmiş deputat, müğənni, aktyor sağlamlığı ilə bağlı verilmiş sualın qarşılığında deyir: “Hazırda xəstəxanadayam, sağlamlığımla məşğulam”. Bu ifadə çox işlənildiyindən artıq kütləviləşib. Ancaq unutmayaq ki, ictimaiyyətdə tanınan şəxslərin hər hansı, o cümlədən bu ifadəni işlətməsi hələ onun doğruluğunu təsdiqləmir.
ƏCNƏBİ SÖZƏ EHTİYAC YOXDURSA...
Kütləvi informasiya vasitələrində yol verilən nöqsanlardan biri də ehtiyac olmayan alınma sözlərin işlədilməsidir. Nümunələrə diqqət edək: “Nazirlərin görüşü ərəfəsində Yerevan provakativ addımlar atır”, “... bütün rezerv qüvvələr geri çağırılır”, “... AŞPA-nın deleqasiyasının rəhbərliyinin olduğu görünür”, “... çünki bizim məqsədimiz bu uşaqları cəmiyyətə adəptə etməkdir”...
Göründüyü kimi, informasiyalar xarici mənbələrdən tərcümə olunub. Burada işlənilmiş provakativ, rezerv, deleqasiya və adəptə (“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”nə adaptasiya sözü daxil edilmişdir) sözlərinin dilimizdə qarşılığı vardır. Uzun illərdir dilimizdə təxribat, ehtiyat, nümayəndə(lik) və uyğunlaşmaq sözləri işlənilir. Belə olan halda, əcnəbi sözlərə lüzum varmı?
Son illər mediada əcnəbi sözlərə meyl artıb. Bir çox sözlərin dilimizdə qarşılığı olduğu halda, heç bir ehtiyac olmadan əcnəbi sözlər işlədilir. Buna ən çox meyl göstərən gənc nəslin nümayəndələridir. Bir çoxlarına elə gəlir ki, əcnəbi sözləri işlətmək savad və dünyagörüşünün yüksəkliyindən xəbər verir. Məs. Son illər master klas sözü mətbuatda özünə yer alıb. Azərbaycan dilində ustad dərsləri söz birləşməsi olduğu halda, master klasa nə ehtiyac var? Güman edirik ki, bu cür alınma sözləri işlədənlər əhatə dairəsindən bir qədər fərqli görünmək niyyəti güdürlər.
YAZI SƏRLÖVHƏDƏN BAŞLAYIR
Həcmindən asılı olmayaq, hər bir yazı sərlövhədən başlayır. Sərlövhə özlüyündə hər hansı kiçik bir informasiya və irihəcmli məqalənin reklamı və “çağırışıdır”. Etiraf edək ki, oxucu çox vaxt sərlövhəyə nəzər yetirdikdən sonra məqaləni oxumağa başlayır. Onu da səmimi qeyd edək ki, hazırlıqlı oxucu sərlövhəni dil normativləri cəhətdən saf-çürük edərək mətni qiymətləndirir. Əgər sərlövhə qüsurludursa, mətnin içərisində nədən bəhs olunması daha onu maraqlandırmır. Bugünkü mediamızda dərc olunan materialların sərlövhələri də nöqsansız deyildir. Nümunələrə diqqət yetirək: “Azərbaycanlı icra başçısı yenidən yenə həbs olundu”. Burada, sadəcə, yenidən və yenə sözlərindən biri işlənilməli idi. İnternet portallarında rastlaşdığımız ikinci bir nümunəyə baxaq: “İraq qana büründü”. Qana bürünmək olmaz, qana boyanmaq olar.
Daha bir nümunə: ”Onu COVİD-19-a yoluxdurmasından qorxan kişi qayınanasını boğdu”. Oxucu, sərlövhədəki fikri öz məntiqi sayəsində anlayır, ancaq cümlənin strukturu qüsurludur.
VERGÜL KİÇİK OLSA DA...
Dildə kiçik heç nə yoxdur. Ən kiçik saydığımız nöqtə və vergül belə fikrin doğru, dürüst çatdırılmasına xidmət edir. Bir çox müstəqil qəzet və saytların əməkdaşlarının durğu işarələrinin işlənilməsi barədə adi təsəvvürləri belə yoxdur. Bu məqamda onlar barədə danışmaq niyyətində deyilik. Geniş nüfuz dairəsinə malik olan və cəmiyyət tərəfindən qəbul edilən bir çox saytlarda da çoxsaylı vergül səhvlərinə rast gəlinir. Tələb olunan yerdə yox, ehtiyac olmayan yerdə vergül qoyulur. İlə qoşması və ilə bağlayıcısından sonra vergül qoyulmaz. İlə qoşma və bağlayıcı funksiyasında çıxış edəndə - hər iki halda birgəlik məzmunu yaradır. Məs. “Bu işdə səninlə tam şərikəm” (qoşma), “Bakı ilə Gəncə Azərbaycanın qədim şəhərləridir” (bağlayıcı). Ən bağışlanılmaz hal isə “və” bağlayıcısı olan yerdə vergülün qoyulmasıdır. Və bağlayıcısı ilə bağlayıcısının sinonimi olub, söz və cümlələri bir-birinə birləşdirir. Məntiqlə birləşdirmə olan yerdə vergül ola bilməz. Vergülün funksiyası söz, söz birləşməsi və cümlələri bir-birindən ayırmaqdır.
Birmənalı olaraq mediada “məlumata görə” sözündən sonra vergül qoyulur. Məs. “Məlumata görə hadisə axşam baş vermişdir”. Bu cümlədə görə sözü qoşma olduğundan ondan sonra vergülə ehtiyac yoxdur.
“Görə” cümlədə bağlayıcı və ara söz funksiyasında çıxış edir. “Görə” qoşması yönlük halda işlənən sözlərə qoşulduqda səbəb-məqsəd məzmunu yaradır. Bu zaman görə sözündən sonra vergül qoyulmaz. Məs. “El-oba camaatı atana görə sənə hörmət qoyurlar”. ”Görə” sözü fikrin mənbəyini bildirəndə ara söz (modal söz) olur, bu zaman ondan sonra vergül qoyulmalıdır. Məs. “Deyilənə görə, bir zaman yer üzü su altında qalıb”.
Sayt və bir çox çap mediasında harada görə sözü varsa, ondan sonra fərqinə varmadan vergül qoyulur.
SÖZ SƏHV YAZILANDA...
Bəzi sözlərin bitişik yazılmasında mübahisə olsa da, ancaq orfoqrafiya lüğətimizdə bitişik yazıldığı təsbit olunmuş sözlərin yazılışına birmənalı şəkildə əməl olunmalıdır. “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndə bugünkü və adıçəkilən sözləri doğru olaraq bitişik yazılıb. Adıçəkilən sözü mətbuatda səhv olaraq ayrı yazılır. Adıçəkilən sözü bir məfhumu ifadə edir və adətən, mübtəda və tamamlıqdan əvvəl işlənilir. Məs. “Adıçəkilən kitab” və s.
Mətbuatımızda bugünkü sözü ilə yanaşı, bu gün sözü də səhvən bitişik yazılır. Bugünkü sözü bir vurğu ilə deyilir və bir məfhum ifadə etdiyindən bitişik yazılmalıdır. Bu gün sözü isə ayrı-ayrı vurğularla deyilir və iki müxtəlif məna (bu və gün) daşıdığından ayrı yazılmalıdır.
Bir çox saytlarda əməkhaqqı sözü səhvən ayrı yazılır. Əslində, əməkhaqqı bir vurğu ilə deyilib və bir məfhum ifadə etdiyindən bitişik yazılmalıdır.
Şayiə sözü səhvən şaiyə formasında yazılır. Bu səhv sözün deyilişdən (şaiyə) irəli gəlir.
Mətbuatda tez-tez rast gəldiyimiz səhvlərdən biri də hüquqi terminlər söz birləşməsidir. Bu cür yazılış kökündən səhvdir. Hüquq terminləri yazılmalıdır. Təəssüflər olsun ki, bu səhvə hüquq elminə aid xüsusi nəşrlərdə də yol verilir. Hüquqi əsas, hüquqi yardım yazılması doğrudur. Necə ki, dilçilik terminləri, kimya terminləri yazılır, eləcə də hüquq terminləri yazılmalıdır.
Mətbuatda içüzü sözü səhvən ayrı yazılır. Nümunəyə baxaq: “Bəzi adamların, təəssüf ki, iç üzü gec açılır”. Əslində, bu məqamda iç və üz sözləri birləşərək məcazi məna kəsb edir. Orfoqrafiya lüğətimizdə iç - üz yaxın və əksmənalı sözləri öz əksini tapıb. Məcazi mənada işlənilən içüzü sözünün də orfoqrafiyamızda yer alacağı şübhəsizdir.
Bu günlərdə yazılarımın birində tar-mar sözünü işlətməli oldum. Uzun illər yaddaşımda oturuşmuş tar-mar sözünü defislə yazdım.Yazan məqamda tar-mar sözündə dil normativlərinin açıq-aşkar pozulduğunun şahidi oldum. Tar-mar sözünün yazılışı defislə yazılan sözlərə dair müəyyənləşdirilmiş qaydalara əsla uyğun gəlmir. Tərkibində eyni sözün təkrarı, əksmənalı, yaxınmənalı olan sözlər və tərkibindəki sözlərdən biri və ya hər ikisi ayrılıqda heç bir məna ifadə etməyən sözlər defislə yazılır. Bu barədə nümunələrə baxaq:
top-top, gülə-gülə (eyni sözün təkrarı);
söz-söhbət, yorğan-döşək (yaxınmənalı);
isti-soyuq, dərə-təpə (əksmənalı);
adda-budda;
kələ-kötür (tərkibindəki sözlərdən biri və ya hər ikisi ayrılıqda heç bir məna verməyən).
Tar-mar sözünün yazılışı bu qaydaların heç birinə uyğun deyildir. Tarmar bir vurğu ilə deyilir və bir məfhum ifadə edir. Tarmar sözü qarışmış, qarışıq, nizamsız, dolaşıq mənalarını ifadə edir. Tarmar etmək isə dağıtmaq, viranə qoymaq mənasındadır. Belə olduğu halda, tarmar sözü defislə yazıla bilməz. Tarmar sözünün doğru yazılışının “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”nin növbəti buraxılışında təsbit olunacağına əminəm.
Tam məsuliyyətlə deyə bilərik ki, Azərbaycan dili heç vaxt indiki qədər rəsmi dövlət dili hüququna malik olmamışdır. Bu geniş səlahiyyəti dilimiz dövlət müstəqilliyimizin bərpası sayəsində əldə etmişdir. Azərbaycan dilinin min illərlə oturuşmuş, ”daşlaşmış”, heç vaxtı pozulması mümkün olmayan qayda-qanunları mövcuddur. Məhz bu toxunulmaz və dəyişilməz dil normativləri sayəsində dilimiz öz varlığını bu günə kimi qoruyub saxlamışdır.
Unutmayaq ki, Azərbaycan dili yalnız ünsiyyət və qarşılıqlı anlaşma vasitəsi deyil, o həm də böyük Azərbaycan mədəniyyəti, elm, ədəbiyyat və incəsənətinin yaradıcısı və qoruyucusudur.
Kütləvi informasiya vasitələri dilimizin inkişafına təkan verdiyi kimi, həm də onun güzgüsüdür. Azərbaycan ədəbi dili xalqımıza xidmət edən, onu birləşdirən canlı və qarşılıqlı anlaşma vasitəsi olduğundan hər bir azərbaycanlı da onun təəssübünü çəkməli, inkişafı, təmizliyi və şəffaflığının qayğısına qalmalıdır.
Son yazılar
Обзор на EPOS GTW 270 Hybrid
Они доступны только в этой цветовой гамме из оружейного металла. Обновление 22 апреля, 10:03 утра по восточному времени: EPOS выпустила обновление прошивки для GTW 270, доступного через программное обеспечение Gaming Suite на ПК, которое обеспечивает одновременное Bluetooth и беспроводное подключение к его ключу USB —C. Вы можете переключаться между режимами, нажав кнопку на ключ. Компания говорит, что теперь он доступен. Гибридные наушники GTW 270 стоимостью 199 долларов от аудиокомпании EPOS, насколько мне известно, являются первыми по — настоящему беспроводными наушниками, созданными для игр, но сами наушники не являются самой большой точкой продаж. Приемник Bluetooth USB-C, который поставляется с наушниками, получает это различие. Он намного компактнее, чем стандартные USB-ключи размером с флэш-накопитель, входящие в комплект многих гарнитур. Он также более способен работать с кодеком aptX low latency (aptX LL), который обеспечивает хорошее звучание звука без заметной задержки. Используя приемник, гибрид GTW 270 может быть особенно хорош для быстро развивающихся игр, где звуковые сигналы имеют значение для успеха; но на самом деле, это приятно иметь для любого названия. Однако есть одна проблема: микрофоны не работают, когда вы слушаете звук через приемник USB-C. (Однако встроенные микрофоны наушников работают, когда они подключены к устройству через Bluetooth.) Гибрид EPOS GTW 270 Вот звезда шоу. Это больше зависит от технических ограничений aptX, чем от принятия решений EPOS. Чтобы определить приоритет полосы пропускания для качества звука и быстродействия, при прослушивании с помощью ключа USB-C активен только канал воспроизведения. Это потенциальный разрыв сделки для некоторых геймеров, которые, возможно, захотят перейти в голосовой чат с друзьями на своих консолях. Но к чести EPOS, задержка между ключом и наушниками действительно кажется несуществующей. Эти бутоны цвета оружейного металла имеют простой, сдержанный дизайн, чтобы они не слишком высовывались из вашего уха. Они не слишком тяжелые, и посадка удобная, благодаря сменным силиконовым ушным наконечникам, которые помогают получить хорошую герметичность в ухе. Что касается элементов управления, у них есть только одна многофункциональная кнопка, которая обрабатывает приостановку и возобновление музыки, смену треков, а также прием телефонных звонков. Другими словами, без ключа USB-C они не являются чем-то особенным. (EPOS действительно делает версию за 169 долларов без ключа.) Для общего использования — например, для телефонных звонков или музыки — вы можете получить больше, потратив меньше, если посмотрите некоторые из вариантов в руководстве по покупке доступных беспроводных наушников моего коллеги Криса Уэлча. НАШ ОБЗОР ГИБРИДА GTW 270 7 ИЗ 10 Плюсы Незаметная задержка при подключении к ключу USB-C Сменные силиконовые наконечники для комфорта и звукоизоляции Совместимость с несколькими устройствами Минусы Микрофоны не работают при подключении через USB-C Чехол для зарядки, подверженный царапинам Они легки в использовании по цене За пределами игр эти наушники можно использовать, как и любой другой беспроводной набор, для подключения к телефону, планшету или ноутбуку через Bluetooth. Они поддерживают Bluetooth 5.1 (с кодеком SBC или aptX, в зависимости от устройства, к которому вы подключаетесь) для музыки, видео, игр и телефонных звонков, и EPOS говорит, что вы можете сопрягать их с восемью устройствами. Сопряжение выполняется, удерживая нажатой кнопку на корпусе зарядки. Гибрид EPOS GTW 270 Единственная кнопка гибрида GTW 270 находится на левом наушнике. Говоря о зарядном чехле: он имеет цельнометаллическую конструкцию, которую, к сожалению, очень легко поцарапать. Он заряжается через USB-C; при полной зарядке EPOS говорит, что он может обеспечить до 15 часов дополнительного времени автономной работы наушников. В течение рассматриваемого периода гибридные наушники GTW 270 достигли пятичасовой отметки времени автономной работы, что соответствует заявлениям компании. И если вы тот, кто время от времени совершает потную пробежку или просто не хочет попасть под дождь, они водонепроницаемы по стандарту IPX5. Я провел последние несколько недель, используя наушники, чтобы играть в игры поочередно на моем PS5, моем коммутаторе и моем рабочем ноутбуке несколько раз в день. (Если вам интересно, в комплект поставки входит адаптер, который позволяет подключить ключ к устройству с портами USB Type-A.) Гибрид GTW 270 работает как любая беспроводная игровая гарнитура, но действительно беспроводной форм - фактор имеет некоторые очевидные преимущества. Мне нравится, что они позволяют мне свободно передвигаться по проводам, и их использование не изолирует меня (или не портит мои волосы), как громоздкие банки для ушей. Приемник предварительно соединен с бутонами, и они подключаются почти мгновенно. Гибрид EPOS GTW 270 Каждый наушник заряжается через контактные точки, а светодиоды показывают оставшееся время автономной работы. Мне также нравится удобство использования только правого наушника (правый управляет передачей Bluetooth, поэтому прослушивание только через левый наушник не работает), поэтому я могу держать ухо доступным для прослушивания отправленных пакетов. Это, конечно, не является чем-то новым для людей, которые уже используют действительно беспроводные наушники. Это просто кажется новым, чтобы испытать эту свободу с игровой гарнитурой. В течение отчетного периода я попробовал римейк "Души демона", "Бог войны" 2018 года, "Приключения в кольце" и "Призрак Цусимы", а также несколько других игр. Хотя у них нет самой широкой звуковой сцены или самого четкого частотного разделения, которое я слышал для прослушивания музыки, они сияют игровым звуком — в частности, эффектами объемного звучания и доставкой басов. Общее качество звука не является взрывоопасным, и есть предел тому, насколько захватывающими могут быть эффекты объемного звучания, учитывая небольшие драйверы наушников. Но звук не слишком скомпрометирован. Если вы не хардкорный геймер, которому нужно услышать каждую деталь в кристально чистой презентации, они, скорее всего, подойдут вам. Гибрид EPOS GTW 270 Они великолепно работают как с PS5, так и с коммутатором. Для расширения совместимости в комплект поставки входит адаптер USB-C-USB Type-A. Гибрид GTW 270 был бы очень близок к идеалу, если бы микрофоны работали при подключении с помощью ключа USB-C. Увы, это не так, поэтому использование ключа будет практически бесполезно для тех, кто часто играет в многопользовательские игры с друзьями. (Это немного другая история, если вы играете в много однопользовательских игр и не возражаете против отсутствия микрофона для игр.) Поскольку наушники не так уж полезны для игр без ключа, это означает, что вы идете на большой компромисс, и это тот, который ни одна из лучших игровых гарнитур, которые я тестировал (большинство из которых дешевле, чем это), не просит вас сделать. Это твой выбор. Часы OnePlus - это первые умные часы от OnePlus. Он стоит всего 159 долларов и длится до двух недель между зарядками, но он также делает намного меньше, чем конкурирующие умные часы от Samsung, Fossil, Apple и других. https://www.theverge.com/22241197/epos-gtw-270-hybrid-truly-wireless-earbuds-usb-c-gaming-bluetooth
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet
Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet Lenovo Chromebook Duet-это впечатляющее конвертируемое устройство за 279 долларов. Часть руководства Verge по Chrome OS и Chromebook Дуэт Chromebook от Lenovo далек от безупречности. Но когда вы оцениваете устройство, которое начинается с 279 долларов, вопрос не в том, “Является ли это идеальным устройством”, а в том, “Лучше ли это, чем другие вещи, которые вы можете получить за эту цену” Chromebook в этом ценовом диапазоне, как правило, неуклюж и дешев, как Chromebook 14 от HP или Chromebook x360 12b. Если вам нужна альтернатива Windows, вы смотрите на самый нижний конец линий Acer Aspire или Acer Swift или другие чрезвычайно простые варианты, такие как Motile 14. И, конечно, есть iPad начального уровня и другие базовые планшеты Android, но они не поставляются с клавиатурой. Lenovo, безусловно, срезала некоторые углы, чтобы сократить дуэт Chromebook до этой ценовой точки. И поскольку я работаю профессиональным ворчуном, я буду ворчать. Но в конце дня они чувствуют себя как срезанные углы — не как серьезные ошибки, которые значительно затрудняют работу устройства. И после нескольких дней использования дуэта в качестве основного драйвера я чувствую себя комфортно, говоря, что он гораздо больше похож на Surface Go с некоторыми уступками, чем на ультрабюджетный ПК. НАШ ОБЗОР Duet Chromebook ОТ LENOVO 8,5 ИЗ 10 Плюсы Ультра портативный 11-часовое время автономной работы В комплекте клавиатура и подставка для ног Вы не можете превзойти цену Минусы Тесная клавиатура и тачпад Только один порт (и это не разъем для наушников) Не хватает лошадиных сил для серьезной многозадачности По сравнению с последними iPad или более дорогими хромбуками, такими как Pixelbook Go, Chromebook Duet имеет значительные недостатки. Но эти устройства являются шагом вверх в цене (особенно если вы включаете крышки клавиатуры). Если вы ищете кабриолет в диапазоне ниже 300 долларов, у которого есть нога в обеих дверях, дуэт-лучшее, что вы найдете. Базовая модель Chromebook Duet имеет 4 ГБ оперативной памяти и 64 ГБ памяти. В стоимость входит клавиатура и подставка, чего не скажешь о Surface Go или любой другой модели iPad. Я протестировал версию за 299 долларов, которая имеет тот же процессор и оперативную память, но 128 ГБ памяти. Двадцать долларов — это не огромная разница, поэтому я рекомендую вам пойти на дополнительное хранилище, если вы можете себе это позволить-64G быстро заполнится, если вы планируете загружать много приложений, видео или других носителей. Дуэт Lenovo Chromebook Лучшие ноутбуки 2020 Lenovo Chromebook Duet Легко изменить угол наклона экрана. Помимо его головокружительной цены, главное, что нужно знать об этом Chromebook,-это то, что он маленький. При 10,1 дюйма это типичный размер для планшета, но если вы пытаетесь использовать его так, как вы использовали бы рабочий ноутбук (например, с десятками вкладок и окон рядом), все становится тесным. Я смог написать весь этот обзор на дуэте, но возвращение к 13-дюймовому 32-дюймовому экрану на моем персональном компьютере казалось совершенно новым миром. Дисплей действительно имеет соотношение сторон 1610, что я ценю, и если вы привыкли использовать 169 панелей, вы заметите дополнительное вертикальное пространство. Я все еще чувствую себя немного менее стесненным на 13-дюймовом экране 169, но это близко. Как следствие, съемная клавиатура также крошечная. Большинство клавиш не страшны для нажатия; на самом деле они немного больше, чем клавиши Surface Go, с шагом около 1,3 мм. К тесной настройке потребовалось некоторое время, чтобы привыкнуть, но после дня или около того использования устройства я смог достичь своей обычной скорости набора текста (около 130 слов в минуту). Однако Lenovo пришлось пойти на компромисс с клавишами на окраине колоды (tab, backspace, enter, двоеточие, апостроф, тире и т. Д.). Они крошечные (чуть более половины размера буквенных клавиш), и их нажатие было рутиной. Даже после использования устройства в течение нескольких дней я все еще правильно нажимал backspace примерно в 75 процентах случаев — я не могу сказать вам, сколько раз я вместо этого хлопал знаком равенства. Точно так же я очень часто нажимал enter, когда хотел нажать соседнюю клавишу апострофа. Нажатие на тире, которое находится слева от клавиши "равно", было похоже на сценарий "иголка в стоге сена", и я инстинктивно избегал использования тире в своем письме. Я предполагаю, что вы привыкнете ко всему этому, если купите Дуэт, но ожидайте крутой кривой обучения. ТЕХНИЧЕСКИЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ LENOVO CHROMEBOOK DUET (В СООТВЕТСТВИИ С ОБЗОРОМ) MediaTek Helio P60T 4 ГБ ОПЕРАТИВНОЙ ПАМЯТИ 128 ГБ памяти 10,1-дюймовый дисплей (1920 x 1200) батарея емкостью 7000 мАч (27 Вт * ч) Адаптер 10 Вт Два динамика Два цифровых микрофона Один порт USB-C Вы не будете шокированы, узнав, что тачпад также небольшой-3,4 х 1,9 дюйма. Он прекрасно себя чувствует и грамотно прокручивается (хотя у меня маленькие руки). У меня были некоторые проблемы с щелчком и перетаскиванием (я часто прибегал к этому на сенсорном экране), и щелчки двумя пальцами иногда регистрировались как обычные щелчки. Кроме того, когда клавиатура неровно лежала у меня на коленях, она иногда поворачивалась в положение, когда кликер перестал работать (болезнь, с которой вы будете знакомы, если раньше использовали дешевые чехлы для клавиатуры). Если вы предпочитаете использовать экран, дуэт также совместим со стилусами USI. Если вы надеялись подключить кучу периферийных устройств вместо прилагаемой клавиатуры, убедитесь, что у вас есть разветвители и ключи на буксире. Дуэт имеет всего один порт USB-C, который будет занят всякий раз, когда устройство заряжается. Было бы неплохо иметь хотя бы аудиоразъем, хотя Lenovo включает в себя ключ для наушников. (Пока мы составляем списки пожеланий, будет приветствоваться еще один порт USB-C, чтобы мы могли подключить мышь во время зарядки). Дуэт Lenovo Chromebook Дуэт включает в себя подставку и клавиатуру. Дуэт Lenovo Chromebook. Снаружи на экране был сильный яркий свет. Однако при такой цене я не рассматриваю тесную периферию как ошибку со стороны Lenovo; это компромисс, который вы делаете. В обмен вы получаете довольно компактное и портативное устройство. Один только планшет весит 0,99 фунта (449g), а с клавиатурой и подставкой для ног он составляет всего 2,03 фунта (921g). И, несмотря на углы, которые были срезаны с помощью клавиатуры и тачпада, ни одна часть дуэта не выглядит и не кажется дешевой. Сам планшет изготовлен из алюминиевого сплава, который прочен и приятно держать. Обложка сделана из шикарной серой ткани — в закрытом состоянии она выглядит как классный блокнот. И клавиатура, и подставка надежно оставались на месте, пока я пользовался устройством. Дуэту действительно не хватает двухкомпонентного магнитного механизма, который Surface Go использует для удержания обеих крышек на месте, что означает, что клавиатура имеет тенденцию скользить, когда ноутбук закрыт. Опять же, углы. Еще одна область, где дуэт пробивает выше своей весовой категории срок службы батареи. Lenovo утверждает, что 10 часов; Я приблизился к 11 с половиной, запустив устройство через свою типичную рабочую нагрузку вкладок Chrome и приложений, включая Gmail, Twitter, Slack, Asana, Facebook, Документы и листы, а также случайный вызов масштабирования и потоковую передачу Spotify, с экраном средней яркости. В тот день, когда я использовал только Chrome, я получил чуть больше 12. (Lenovo, однако, экономила на зарядном устройстве; включенный в комплект 10 Вт USB-C кирпич только увеличил мощность устройства на 24 процента за час.) Есть четкое (по крайней мере, частичное) объяснение этому результату-процессор низкого класса. Lenovo использует восьмиядерный процессор MediaTek Helio P60T с частотой 2,0 ГГц. По мощности он ближе к бюджетному процессору смартфона Snapdragon, чем чипы Intel, которые вы найдете в хороших хромбуках. Учитывая это, выступление Дуэта было на удивление достойным. Если вы просматриваете несколько вкладок, транслируете Netflix или запускаете одно или два приложения, у вас не должно возникнуть проблем. Я даже смог запустить ежедневную дозу от восьми до 12 вкладок Chrome и от шести до восьми приложений для Android без особых проблем. Docs и Spotify разбились один или два раза, но это не было серьезной проблемой. Было почти невозможно сделать что-либо еще во время вызова масштабирования (хотя это может быть скрытым благословением для моих коллег). Я также запустил дуэт в течение дня использования только Chrome, и все начало замедляться примерно на 15 вкладках. Но опять же, тяжелая многозадачность-это не то, для чего предназначено это устройство (и 4 ГБ оперативной памяти, вероятно, является таким же ограничивающим фактором, как и процессор). СОГЛАСИТЕСЬ ПРОДОЛЖИТЬ ДУЭТ LENOVO CHROMEBOOK Теперь каждое интеллектуальное устройство требует, чтобы вы согласились с рядом условий и положений, прежде чем сможете его использовать, — контрактов, которые на самом деле никто не читает. Мы не можем прочитать и проанализировать каждое из этих соглашений. Но мы начали подсчитывать, сколько раз вам нужно нажать “согласиться” на использование устройств, когда мы их просматриваем, поскольку это соглашения, которые большинство людей не читают и определенно не могут вести переговоры. Чтобы использовать Lenovo Chromebook Duet, вы должны согласиться Подключение к Wi-Fi Условия предоставления услуг Chrome OS Синхронизация Chrome (перенос истории, закладок, паролей и других настроек из вашей учетной записи Google) Персонализированные сервисы Google Условия предоставления услуг Google Play Следующие соглашения являются необязательными Отправляйте диагностические данные и данные об использовании в Google Учетная запись Google Резервное копирование на Google Диск Разрешить приложениям и службам с разрешением на местоположение использовать местоположение вашего устройства Google Assistant voice match Пусть помощник покажет вам информацию, связанную с тем, что находится на вашем экране Подключение к телефону Android Итоговый подсчет пять обязательных соглашений и семь факультативных Говоря о зуме, дуэт имеет две камеры, включая 2-мегапиксельную переднюю стрелку и 8-мегапиксельную заднюю стрелку. Оба были на самом деле лучше, чем веб-камеры, которые я обычно вижу на ноутбуках. Мое лицо во время видеозвонков было четким и не особенно размытым, а камера заднего вида не делает невероятных фотографий, но прекрасно подойдет, если вам нужно сделать снимок ваших заметок или слайда PowerPoint. Двойные динамики (расположенные в верхней панели) обеспечивали удивительно хорошо сбалансированный звук, который был четким при более высокой громкости. Они не становятся такими громкими, как многие полноразмерные ноутбуки-это понятно, учитывая их размер, но это еще одна причина, по которой на этой штуке действительно должен быть разъем для наушников. Игра также была хорошим опытом. Перелистывание Легенд и Легенд о монстрах иногда заикалось, но в целом было довольно гладким. Они также выглядели четко на экране 1920 x 1200. Дуэт даже хорошо поработал с фотоработами в Lightroom. Редактирование, как отдельных фотографий, так и пакетов, не было мгновенным, но и не было мучительно медленным; этот опыт был примерно на одном уровне со среднечастотными хромбуками на базе Intel, которые я тестировал в прошлом. (Панель немного тусклая для тех, кто занимается серьезной творческой работой; яркий свет был достаточно сильным, чтобы экран было трудно увидеть на открытом воздухе). Дуэт Lenovo Chromebook. Буквенные клавиши в порядке, но внешние-это борьба. Переходя к программному обеспечению, все, что нравится людям Chrome OS в Chrome OS, здесь. Дуэт загружается быстро, интерфейс прост, вы получаете автоматическое обновление фона каждые шесть недель, у вас есть доступ к вашим любимым приложениям для Android (включая Microsoft Office) через Google Play Store, а Google Assistant может отвечать на ваши запросы и составлять вам компанию. ОС хорошо интегрирована с остальной экосистемой Google, и есть множество симпатичных способов использовать ее с вашим телефоном Android. Дуэт поддерживает мгновенную привязку, что означает, что вы можете автоматически подключать его к соединению для передачи данных вашего телефона без необходимости возиться с горячими точками. Вы также используете Android для удаленного входа и выхода из Chromebook, если он находится поблизости. И вы можете использовать Click-to-Call для отправки контактных номеров из дуэта на свой телефон. Обычные предостережения Chrome OS также применимы; Приложения для Android являются хитом или промахом, причем некоторые из них хорошо оптимизированы для Chromebook, некоторые из них в порядке, но хуже, чем их браузерные эквиваленты, а некоторые (привет, Facebook Messenger) являются абсолютными катастрофами. По - прежнему гораздо сложнее загружать приложения, чем на Android. Как только вы поймете, какие приложения вы можете безопасно использовать и что вы должны хранить в Chrome, вы сможете отлично ориентироваться в операционной системе. Но если вы новичок в Chromebook, есть кривая обучения. ПРИМЕНЯЮТСЯ ОБЫЧНЫЕ ПРЕДОСТЕРЕЖЕНИЯ CHROME OS Самое интересное здесь то, что Google также внесла несколько изменений в Chrome OS, чтобы оптимизировать его для конвертируемого форм-фактора. Google говорит, что Duet-это первое устройство, которое когда-либо запускалось с версией Chrome, которая на самом деле оптимизирована для использования на планшетах. (RIP Pixel Slate). Существует три режима типа” Режим " (когда клавиатура подключена), режим просмотра (когда подставка открыта, а клавиатура отсоединена) и режим просмотра (когда это просто планшет). (Режим просмотра и режим просмотра, по сути, одинаковы, насколько я могу судить). Функция заголовка в режиме просмотра-это новая система навигации по жестам. Длинный свайп вверх отправляет вас на начальный экран, короткий свайп вверх вызывает полку приложений, проводя вверх и удерживая показывает все открытые окна приложений. Проведите пальцем вверх, удерживайте и перетащите окно в одну сторону, чтобы разделить дисплей; проведите пальцем вправо, чтобы вернуться к предыдущему экрану. Я бы не сказал, что эти жесты были обязательно плавными — по крайней мере, по сравнению с тем, что вы увидите на iPad. Но это начало системы, которая, как я вижу, в будущем станет довольно отшлифованной, и они действительно немного упростили просмотр в режиме планшета. Ничто в дуэте Chromebook не идеально; Я мог бы весь день придираться к различным неоптимальным качествам клавиатуры, тачпада, производительности или экрана. Но Дуэт не пытается быть идеальным. Он не предназначен для опытных пользователей и не предназначен для тяжелой многозадачности. Имея это в виду, это самое близкое к совершенству, что я когда-либо видел с ноутбука-планшета за 300 долларов. Если вы ищете забавное устройство для детей, которое также может справляться с работой на дому, или портативный 2-в-1 для просмотра Netflix и отправки электронной почты на ходу, дуэт должен отлично работать. Это солидный хромбук среднего уровня 2-в-1, который не может быть таким дешевым, как сейчас. https://www.theverge.com/21262694/lenovo-chromebook-duet-review-tablet-chromebook-chrome-os-price
Şərhlər
Hörmətli Xeybər müəllim, Siz allah, bu idarə və təşkilat adlarına da bir münasibət bildirin. Əvvəl deyirdik: "Hərbi komissarlıq", hamı başa düşürdü ki, o, hansı təşkilatdır. İndi adını qoyublar "Səfərbərlik və hərbi xidmətə çağırış üzrə dövlət xidmətinin Günçıxan rayon şöbəsi". Belə də mənasız təşkilat adı olarmı? Adam əvvəlin gətirəndə axırı yaddan çıxır. Hələ gətirdiyim nümunəyə bir baxın: "9.1.7. müddətli həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçularının uşaqlarına müavinət - müddətli həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçularının həqiqi hərbi xidmətdə olduğu müddətə;".
Ramazan müəllim, elmi yanaşma və dilimizə olan sayğınıza gğrə Sizə təşəkkür edirəm.
Xeybər müəllim, maraqlı məsələlərə toxunursunuz. “Şayiə” sözü ərəbcədir - شائعَة - “şaiətun”- “gerçək olmayan xəbər” mənasındadır. Bizim dilimizdə iki müxtəlilif məxrəcli sait səs yanaşı gəldikdə biz tələffüz zamannı o saitlərin arasına ya bir samit əlavə edirik (zəif-zəyif, ailə-ayilə, nail-nayil, qail-qayil, sail-sayil vs), ya da dominant olan sait səsi uzun tələffüz edirik ( səadət- saadət, saət-saat, maəş-maaş, müavin-maavin, müəllim-məəllim vs). Bu cür tələffüz şəkli bəzi sözlərin yazılışında orfoqrafik norma halını almışdır. “Tar-mar” sözü fars sözüdür və “ تارومار – tar o mar” şəklində, yəni “və” bağlayıcısı ilə yazılır. Ayrı-ayrılıqda “tar” və “mar” sözlərinin çoxlu mənası var. “Tar o mar”, bizim dilimizdə “tar-mar” şəkli almış bu ifadədə ( orfoqrafiya lüğətimizdə belə yazılıb-s.618) “tar- تار – sözü “xırda-xırda, parça-paça, tikə-tikə” mənalarında; “mar” isə bu ifadədə “vücud, varlıq” anlamlarındadır. Sanskritcədən farscaya keçdiyi güman olunur. “Tar o mar”, başqa sözlə, “tar-mar” ifadəsi “dağılmış, yerlə bir olmuş, pərakəndə hala gətirilmiş; məğlub edilmiş, əzişdirilmiş, qəhr olunmuş, şil- küt edilmiş” mənaları bildirir. Ümumiyyətlə, ədəbiyyatımızda “balu pər”, “səbrü səbat”, “qiylüqal”, “şamu nəhar”, “nanu nəmək”, “fisqü fücu”, “bəhrü bər” vs tipli birləşmələr olduğu üçün “tar-mar” ifadəsini də “tarumar” şəklində yazmaq daha məqbul görünür. Bu zaman həm də orfoqrafiyamızın tarixi-ənənəvi prinsipinə riayət etmiş olarıq. Geniş yayılmış “qələti məşhur”lardan biri də “məşhur” sözünün bəzən “məhşur” şəklində yazılmasıdır. Fərqli mənaları var. “Məşhur” sözü “şöhrət” sözündəndir, “məhşur” isə “həşr”dən. “Məhşur” sözü “həşrə düşmüş, canlanmış, təşviq olunmuş, vəcdə gəlmiş” mənasındadır. “Qətl” sözü ərəbcədir, “öldürmək” mənası verən : - قَتَلَ. feilindəndir. Öldürən adama “qatil” deyilir. Fərqi yoxdur soyuq silah, odlu silah və ya hansısa vasitə ilə kiminsə həyatına son verilirsə “qətl hadisəsidir”. “Qətliam” sözündə də bu məna var. Məsələn, “nasistlər metroya su buraxaraq qətliam törətmişlər” cümləsində olduğu kimi. Nə isə, hörmətli Xeybər müəllim, çox maraqlı məsələləri gündəmə gətirdiyiniz üçün sizə təşəkkür edirəm.
ERMƏNİ MAFİYASI-nə azərbaycan dilinə nə Azərbaycan dövlətinin KONSTİTUSİYASINI SAYMIRLAR!