Ölkənin gələcək elmi potensialının gücləndirilməsi üçün nə etməliyik?
Etibar ƏLİYEV, millət vəkili
Ümummilli Lider Heydər Əliyev: "Nəyin bahasına olursa-olsun, elm inkişaf etməlidir".
27 mart Elm Günüdür. Bu münasibətlə xeyli maraqlı yazılara rast gəldik. Azad Mirzəcanzadə başda olmaqla dünyasını dəyişmiş nəhəng alimlərimizi xatırladıq. İndi əməkdə olan tanınmış alimlərimizin (ifadə Aziz Sancara məxsusdur) adlarını sadaladıq.
Elmimizin indiki durumu qənaətbəxşdirmi? Ayaqlaşa bilirikmi? Ayaqlaşa bilmərik...
İlk növbədə elmə ayrılan vəsait çox azdır və bu vəsaitlə laboratoriyalar yaratmaq, cihaz və avadanlıqlar almaq mümkün deyil. Ayrılan vəsaitin fonunda elm sosial funksiyanı yerinə yetirir. Dünyasını dəyişmiş alimlərimiz elmi məktəblər yarada bilmədilər. A. Mirzəcanzadə istisna olmaqla onların kitablarına rast gəlmirik. Pakistanlı Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı Əbdüs Salam bütün vəsaitini pakistanlı gənclərin elmə cəlb olunmasına xərclədi və 300-dən çox fizik və riyaziyyatçı yetişdirdi. Ötən gün Aziz Sancarın tələbələri ilə bir fotosunu paylaşmışdım. Tələbələrindən 6 nəfəri çinli idi. Bir nəfər azərbaycanlı tələbənin olması bizə böyük sevinc bəxş edə bilərdi. Xaricdə çalışan istedadlı alimlərimizin Vətənə dönməsi ilə bağlı proqram işlənməlidir. Onların təqaüdə çıxmalarını gözləməməliyik. Mənim tanıdığım, kifayət qədər sanballı alimlər elmə töhfələr vermək üçün nəzərə alınmırlar. Onları küsülü görürük.
Ölkənin gələcək elmi potensialının gücləndirilməsi üçün nə etməliyik?
- Təbiət və fundamental elmlər sahəsində İstedadları seçib dünyanın məşhur universitetlərində təhsil almalarına şərait yaradılmalıdır;
- Onların məzun olduqdan sonra ölkəyə qayıdışı və yüksək əməkhaqqı ilə təmin olunması çox vacidbir;
- Ölkədə İnfomasiya Texnologiyaları istiqamətində "Silikon vadisi"nin yaradılması günün tələbi olmalıdır;
- Ölkəyə qayıdan və universitetlərdə işləyən tanınmış alimlərimizin gənclərlə mütəmadi görüşləri təşkil olunmalıdır, televiziyalar qapılarını onların üzünə açmalıdır;
- Elmin populyarlaşdırılması istiqamətində ciddi işlər görülməlidir;
- Elmi ədəbiyyatların "Tərcümə mərkəzi" yaradılmalıdır;
- "İstedadlıların heç biri kənarda qalmamalıdır!" Dövlət proqramı qəbul olunmalıdır.
- Aparıcı ali məktəblərin birinin nəzdində gələcəyin ixtisaslarının təhlili mərkəzi yaradılmalı və tədris proqramlarına yenidən baxılmalıdır;
- İnformasiya texnologiyaları sahəsində məkrli qonşularımıza uduzmaq haqqımız yoxdur. Bu istiqamətdə səfərbərliyə böyük ehtiyac var və bu iş dövlətin birbaşa diqqət mərkəzində olmalıdır.
Ölkə
Son yazılar
Обзор новинок в сфере смартфонов - Smartphone Trends 2024
Смартфоны продолжают оставаться одними из самых быстроразвивающихся технологий, предлагая пользователям новейшие решения, которые делают нашу жизнь проще и продуктивнее. В 2024 году производители уделили особое внимание инновациям в дизайне, производительности, камерах и экосистемах. Давайте подробнее рассмотрим, какие тренды и устройства формируют рынок смартфонов сегодня. Дизайн и форм-фактор Раскладные устройства Раскладные смартфоны вышли из категории нишевых продуктов и стали массовым явлением. Производители, такие как Samsung, Huawei, Oppo и Motorola, предлагают устройства, которые сочетают компактные размеры с большими дисплеями. Например, Samsung Galaxy Z Fold 6 и Huawei Mate X5 отличаются улучшенными шарнирами, более прочными экранами и более легкими корпусами. Безрамочные экраны Технологии безрамочных экранов достигли новых высот. Компании, такие как Xiaomi и Vivo, активно разрабатывают смартфоны с экранами, которые полностью обволакивают корпус устройства. Xiaomi Mix Fold Alpha 2, например, стал пионером в использовании "360-градусного" дисплея. Устойчивость к внешним условиям Новые модели смартфонов становятся всё более прочными. iPhone 15 Ultra и Samsung Galaxy S24 Ultra предлагают усиленную защиту от воды и пыли по стандарту IP68+, а также новые материалы, такие как сапфировое стекло и титановый корпус. Производительность Производительность смартфонов продолжает увеличиваться благодаря новым процессорам и увеличению оперативной памяти. В этом году важной вехой стал выпуск процессоров, созданных по технологии 3-нм, таких как Apple A18 Bionic и Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3. Эти чипы предлагают не только мощь для сложных задач, но и повышенную энергоэффективность. Искусственный интеллект Искусственный интеллект стал неотъемлемой частью смартфонов. Новейшие модели оснащены сопроцессорами AI, которые позволяют улучшать фотографии, оптимизировать производительность и даже предлагать персонализированные функции. Например, Google Pixel 8 Pro использует алгоритмы AI для устранения шума и автоматического улучшения фотографий. Геймерские смартфоны Любители игр получают еще больше возможностей с такими устройствами, как ASUS ROG Phone 7 и RedMagic 8 Pro. Эти смартфоны оснащены активными системами охлаждения, высокочастотными экранами с частотой обновления 165 Гц и уникальными триггерами для удобного управления в играх. Камеры Камеры смартфонов 2024 года достигли новых высот, предлагая функциональность, сравнимую с профессиональными камерами. Большие сенсоры и оптический зум Смартфоны, такие как Xiaomi 14 Ultra и Sony Xperia 1 VI, оснащены крупными сенсорами, что позволяет захватывать больше света и улучшать качество изображений. Оптический зум на уровне 10x и более стал стандартом для флагманов. Видео 8K Запись видео в формате 8K становится доступной для большинства премиальных моделей. Компании также добавляют функции стабилизации, включая сенсорный сдвиг и электронную стабилизацию. Инновации в программном обеспечении Google и Apple активно работают над улучшением ночной съемки и портретного режима. Например, iPhone 15 Pro Max автоматически определяет освещение и может менять диафрагму, чтобы улучшить кадры в условиях низкой освещенности. Экосистема и программное обеспечение Смартфоны становятся частью всё более обширных экосистем. Например, Apple продвигает интеграцию с другими устройствами через iCloud+, а Samsung делает акцент на синхронизации с бытовой техникой через SmartThings. Поддержка долгосрочных обновлений Производители, такие как Samsung, Google и OnePlus, предлагают до 5 лет программной поддержки, включая обновления безопасности и новые версии операционных систем. Это делает покупку флагманов более долгосрочной инвестицией. Развитие операционных систем В 2024 году Android 14 и iOS 17 принесли множество улучшений. Android 14 делает акцент на безопасности и кастомизации, тогда как iOS 17 предлагает новые функции для взаимодействия между устройствами и улучшения в сфере конфиденциальности. Батареи и зарядка Увеличенная емкость Смартфоны, такие как Realme GT Neo 6, предлагают батареи емкостью до 6000 мАч, обеспечивающие более длительное время автономной работы. Быстрая зарядка Быстрая зарядка выходит на новый уровень. Xiaomi 14 Pro поддерживает зарядку мощностью 200 Вт, позволяя зарядить устройство до 100% за менее чем 10 минут. Беспроводная зарядка Беспроводная зарядка стала быстрее и универсальнее. Компании активно внедряют стандарты Qi2, улучшая совместимость между различными устройствами. Тренды и будущее 5G и спутниковая связь 5G стал стандартом для большинства смартфонов, но в 2024 году внимание сместилось на спутниковую связь. Apple, Huawei и Samsung предлагают базовые функции связи через спутники, такие как отправка сообщений в экстренных ситуациях. Устойчивое развитие Компании делают акцент на экологичности. Смартфоны теперь содержат больше переработанных материалов, а упаковка становится минималистичной и экологически чистой. Концептуальные устройства Концептуальные устройства продолжают вдохновлять. Например, Oppo X Nendo демонстрирует инновационный подход к складным конструкциям, а Nothing Phone 3 удивляет прозрачным дизайном и уникальными световыми эффектами. Заключение 2024 год стал годом значительных инноваций в сфере смартфонов. От улучшенных камер и мощных процессоров до новых форм-факторов и экосистем — выбор устройств огромен, и каждый пользователь найдет то, что соответствует его потребностям. Следите за новыми анонсами, ведь мир технологий не стоит на месте!
Обзор новинок в сфере ноутбуков - Laptop Trends 2024
Рынок ноутбуков в последние годы демонстрирует стремительное развитие, предлагая пользователям устройства, способные удовлетворить самые разные потребности — от работы и учебы до профессионального творчества и гейминга. В 2024 году производители сосредоточились на улучшении производительности, портативности, энергоэффективности и внедрении инновационных технологий. В этой статье мы подробно рассмотрим ключевые новинки и тренды в сфере ноутбуков. Дизайн и конструкция Тонкость и легкость Компании продолжают стремиться к созданию более компактных и легких ноутбуков. Новые модели, такие как Dell XPS 13 Plus 2024 и LG Gram SuperSlim, устанавливают новые стандарты в портативности, сохраняя при этом высокую производительность. Использование материалов, таких как магниевый сплав и углеродное волокно, делает устройства прочными и невероятно легкими. Экранные инновации Технологии дисплеев играют важную роль в новых моделях ноутбуков: OLED-дисплеи становятся все более популярными благодаря превосходному качеству изображения, глубокому черному цвету и высокой энергоэффективности. Например, ASUS ZenBook Pro 16X оснащен 4K OLED-панелью с высоким уровнем яркости. Мини-LED технологии, используемые в устройствах, таких как Apple MacBook Pro M3, предлагают превосходную цветопередачу и контрастность. Сенсорные экраны становятся стандартом для многих моделей 2-в-1, включая HP Spectre x360. Расширение экранов Устройства с дополнительными экранами набирают популярность. Например, ASUS ROG Zephyrus Duo 16 предлагает дополнительный дисплей для удобного многозадачности, что особенно ценно для креаторов и геймеров. Производительность Новые процессоры В 2024 году лидеры индустрии, такие как Intel, AMD и Apple, представили мощные процессоры: Intel Core 14-го поколения предлагает значительное улучшение однопоточной и многопоточной производительности благодаря усовершенствованной архитектуре. AMD Ryzen 8000 отличается увеличенной энергоэффективностью и интеграцией графики RDNA 3. Apple M3 устанавливает новые стандарты для ARM-архитектуры, обеспечивая превосходную производительность и долгую автономную работу. Графика нового поколения Графические процессоры NVIDIA RTX 40-й серии стали ключевым элементом для игровых и профессиональных ноутбуков. Такие устройства, как Razer Blade 18 и Alienware x16, поддерживают трассировку лучей в реальном времени и технологии DLSS 3, обеспечивая невероятное качество графики. Оперативная память и хранилище В новых моделях ноутбуков используется оперативная память стандарта DDR5, которая обеспечивает более высокую скорость и энергоэффективность. Для хранения данных всё чаще применяются SSD NVMe 4.0, предлагающие молниеносную скорость загрузки и передачи данных. Энергоэффективность и автономность Энергоэффективность стала одним из главных приоритетов для производителей ноутбуков. Новые чипы от Apple и AMD демонстрируют выдающуюся автономность — до 20 часов работы без подзарядки. Например, MacBook Air M3 и Lenovo ThinkPad X1 Carbon Gen 12 предназначены для долгосрочного использования в мобильных условиях. Быстрая зарядка Современные ноутбуки поддерживают технологии быстрой зарядки. Например, устройства с зарядкой 100 Вт через USB-C могут восстановить до 50% заряда за 30 минут. Искусственный интеллект и машинное обучение Встроенные ИИ-ускорители Некоторые новые процессоры оснащены интегрированными ИИ-ускорителями, которые оптимизируют задачи машинного обучения, улучшают видеоконференции и повышают энергоэффективность. Например, Microsoft Surface Laptop Studio 2 использует ИИ для улучшения работы камеры и микрофонов. Программное обеспечение Производители интегрируют ИИ в программные платформы. Например, Windows 11 добавляет функции интеллектуального управления батареей, а macOS Sonoma делает взаимодействие с экосистемой Apple более интуитивным. Игровые ноутбуки Игровые ноутбуки продолжают совершенствоваться, предлагая пользователям ещё больше мощности и функциональности. В 2024 году особое внимание уделяется: Экранам с частотой обновления до 360 Гц (например, MSI Titan GT77 HX). Поддержке Ray Tracing и технологий повышения FPS, таких как NVIDIA DLSS 3. Охлаждающим системам, включающим жидкометаллические термоинтерфейсы и паровые камеры. Тренды и инновации Экологичность Многие производители делают акцент на экологически чистых материалах и переработке. Например, Acer Aspire Vero 2024 изготовлен из переработанного пластика и имеет упаковку, пригодную для повторного использования. Ноутбуки с 5G Подключение к сетям 5G становится стандартом для премиальных моделей, таких как HP Elite Dragonfly G4, что обеспечивает высокую скорость передачи данных в любом месте. Концептуальные устройства Производители экспериментируют с новыми форм-факторами. Например, Lenovo Yoga Book 9i предлагает два полноценных сенсорных экрана, которые можно использовать в различных конфигурациях. Заключение 2024 год принес множество интересных новинок в сфере ноутбуков. Производители продолжают удивлять инновациями, создавая устройства, которые становятся не только инструментами для работы, но и настоящими помощниками в повседневной жизни. Независимо от ваших потребностей — будь то творчество, гейминг или бизнес — вы наверняка найдете ноутбук, который удовлетворит все ваши требования.
Тренды крипторынка 2024 - Crypto Market Trends
Криптовалютный рынок — одна из самых динамично развивающихся областей финансовых технологий. Несмотря на высокую волатильность и неоднозначное отношение регуляторов, интерес к криптовалютам продолжает расти. В этой статье мы рассмотрим ключевые тренды, которые определяют развитие крипторынка в 2024 году. Усиление регулирования Регуляторная прозрачность В 2024 году многие страны усиливают свои усилия по регулированию крипторынка. Основной акцент делается на: Борьбу с отмыванием денег (AML) и финансированием терроризма (KYC-процедуры). Защиту интересов розничных инвесторов через создание стандартов для криптобирж. Разработку национальных стратегий регулирования. Примером может служить Европейский Союз с инициативой MiCA („Markets in Crypto-Assets“), которая устанавливает единые правила для участников криптовалютного рынка. CBDC (Цифровые валюты центральных банков) Страны продолжают активно разрабатывать и внедрять цифровые версии национальных валют. Такие проекты, как e-CNY в Китае и пилотный Digital Euro, направлены на повышение эффективности платежных систем и сокращение доли наличных расчетов. Расширение применения блокчейн-технологий Токенизация активов Тренд токенизации активов продолжает набирать обороты. Блокчейн позволяет: Создавать токены, представляющие реальные активы, такие как недвижимость, произведения искусства и ценные бумаги. Упрощать доступ к инвестициям благодаря дробным долям. DeFi 2.0 Финансовые сервисы на основе блокчейна (DeFi) переходят на новый уровень. В 2024 году проекты сосредотачиваются на: Устойчивости бизнес-моделей. Повышении безопасности. Разработке гибридных решений, сочетающих централизованные и децентрализованные элементы. Пример: платформы, предоставляющие стейкинг с улучшенной ликвидностью и страхованием. NFT 2.0 Рынок невзаимозаменяемых токенов (NFT) меняется. Если в прошлом он был сосредоточен на цифровом искусстве, то теперь NFT используются в: Игровой индустрии для создания внутриигровых активов. Метавселенных для представления виртуальной недвижимости. Управлении интеллектуальной собственностью. Метавселенные и Web3 Интеграция криптовалют в метавселенные Метавселенные, такие как The Sandbox и Decentraland, активно используют криптовалюты для внутриигровой экономики. Пользователи могут зарабатывать токены, участвуя в мероприятиях или создавая контент. Развитие Web3 Технологии Web3 предлагают новый взгляд на интернет: Полная децентрализация данных. Управление через DAO (децентрализованные автономные организации). Прозрачность и безопасность операций. Углеродная нейтральность Критика криптовалют за высокий углеродный след стимулирует разработчиков переходить на экологичные алгоритмы. Примером служит переход Ethereum на алгоритм Proof-of-Stake, который сократил энергопотребление сети на 99%. Другие проекты, такие как Chia и Algorand, делают ставку на энергосберегающие механизмы консенсуса. Институциональное принятие Участие традиционных финансов Банки и инвестиционные компании увеличивают свои вложения в криптоактивы. В 2024 году такие гиганты, как BlackRock и Goldman Sachs, предлагают клиентам доступ к криптовалютным ETF и другим инструментам. Криптовалюты в розничной торговле Все больше компаний интегрируют криптовалютные платежи. Например: PayPal предлагает оплату в криптовалюте. Сеть магазинов Starbucks принимает биткоины через Lightning Network. Автоматизация торговли Алготрейдинг Трейдеры используют алгоритмы и ИИ для анализа рынка и выполнения сделок. Это позволяет: Реагировать на изменения быстрее человека. Снижать риски за счет диверсификации стратегий. Платформы социального трейдинга Популярность таких платформ, как eToro, продолжает расти. Инвесторы могут копировать стратегии успешных трейдеров, что упрощает вход для новичков. Основные вызовы Безопасность Кибератаки остаются одной из главных угроз. В 2024 году проекты уделяют больше внимания: Защите смарт-контрактов. Обучению пользователей принципам кибербезопасности. Волатильность Криптовалюты остаются высоковолатильным активом. Это создает сложности для их использования как платежного средства и долгосрочного хранения стоимости. Регуляторная неопределенность Несмотря на прогресс, подходы к регулированию остаются различными в разных странах, что создает барьеры для глобальной интеграции. Заключение Криптовалютный рынок продолжает эволюционировать, предлагая новые возможности для инвесторов, разработчиков и пользователей. Тренды 2024 года демонстрируют, что индустрия стремится к устойчивости, безопасности и интеграции с традиционными финансовыми системами. Тем не менее, она сталкивается с вызовами, требующими внимания и адаптации. Крипторынок остается одной из самых инновационных и перспективных областей в мире финансовых технологий.
Şərhlər
Dünya miqyasında indiyə kimi elmə məlum olmayan dəyərli fundamental elmi yenilik (Elmi Kəşf) aşkar etmək ümidi ilə aparılan elmi-tədqiqat işlərinə milyardlarla dollar vəsait xərclənir. Elm və texnikanın müntəzəm inkişafı fonunda Beynalxalq aləmdə aparılan geniş üzvi əlaqəli və bir-birini tamamlayan mükəmməl tədqiqatlar nəticəsində Azərbaycan Elmi Yeniliyi bir “möcüzə” kimi aşkar edilmişdir. Onu dəyərləndirən cəhətlərdən biri də, aşkar olunduğu metal-yarımkeçirici kontaktların üç istiqamətdə - düzləndirici keçidlər, omik elektrik kontakları və yarımkeçirici materialların fiziki parametrlərinin təyini vasitəsi kimi tətbiq imkanlarına malik olmasıdır. Bunların hər birinə aid olan Azərbaycan Elmi Yeniliyi əsasında meydana çıxan yeni elmi təfəkkürün formalaşması hesabına konnstruktiv-texnoloji şəraiti rasionallaşdırmaqla, mövcud olan müxtəlif təyinatlı diskret element və inteqral sxem komponentlərinin təkmilləşdirilməsi ilə yanaşı, onların yeni sinif və növlərinin yaradılmasına imkanlar açılmışdır. Ölkəmizin durmadan artan qüdrəti və nüfuzu fonunda, özünün mülkiyyətçisi olduğu samballı Elmi Yeniliyə ehtiyac duyulan Elm, Təhsil və İnnovativ İstehsal Müəssisələrində lazımi diqqət yetirilməsinə və yetizdirilməsinə ciddi zərurət yaranmısdır.
Azərbaycan Elmi Yeniliyi əsasında icad edilmiş “Yeni Növ Alternativ Cərəyan Mənbəyi”, bilavasitə təmasda olduğu hava, su və bərk mühitin asan bərpa olunan təbii istilik enerjisini elektrik enerjisinə çevirməklə, ölkəmizdə və xarici ölkələrdə aktual məsələlərdən biri olan “Yaşıl Enerji Mənbələri”nin sürətli inkişafına samballı töhfə verir. Sadə konstruktiv quruluşa malik bu Alternativ Cərəyan Mənbəyi mənsub olduğu elektrik cihazlarında və qurğularında bir detal kimi yerləşdirilir və öz qida mənbəyi funksional fəaliyyətini fiziki olaraq sıradan çıxana kimi saxlayır. İnsan fəaliyətinin bütün sahələrinə aid elektrik işlədicilərində cərəyan qida mənbəyi olaraq geniş tətbiq imkanlarına malikdir. Diqqət çəkən haldır ki, Amerikanın Vaşinqton Universitetinin mətbuata verdiyi məlumata görə onların alimləri dünyada ilk dəfə olaraq adaptersiz (batareyasız) telefon icad ediblər, bu “sirli” mobil cihaz laboratoriada sınaq mərhələsindədir.
Elmi potensialın yüksəldilməsində böyük əhəmiyətə malik olan mövcud elmi nailiyətlərin populyarlaşdırılmasının vacib rol oynadığını nəzərə alaraq, Sizin rəhbərliyinizlə Azərbaycanda Elmin Populyarlaşdırılması Mərkəzinin yaradılması təqdirəlayiq haldır. Populyarlaşdırılmış mühüm elmi yeniliklərin aidiyyəti olduğu Elm-Təhsil-İstehsal sahələrində tətbiqi məsələlərinin rasional həll edilməsi zərurəti də diqqətdən yayınmamalıdır. Əldə edilən mühüm elmi nailiyyətin dəyəri yüksək olduqca onun həm populyarlaşdırılmasına, həm də tətbiqinə qarşı obyektiv və subyektiv müqavəmətlərin artması həqiqəti nəzərə alınmalıdır. Elektron Texnikasının bütün qurğularının diskret element və inteqral sxem komponentlərində aşkar edilmiş, beynalxalq aləmdə qəbul edilən Azərbaycan Elmi Yeniliyi Bərk cisimlər, Yarımkeçiricilər, Yarımkeçirici cihazlar, Nazik lövhələr, Səth fizikaları, Nanofizika, Mikroelektronika, Nanoelektronika, Fotoelektronika, Bioelektronika, Energetika, Materialşünaslıq və digər Elmi-Texniki sahələrdə yeni istiqamətlərin açılmasının elmi əsasını yaratması Ölkəmizdə Elmi Potensialın yüksəldilməsinə müsbət təsir göstərə biləcəyinə əminlik yaradır.
prof. Rasim Məmmədov adı ilə yazana: Hörmətli Professor Sizin "marağlı" şərhlərinizi tam oxumasamda, demək istəyirəm ki, təkrarları saymadan, 6 dəfə şərh yazmısınız və hər şərhinizin də ölçüsü demək olar ki, elə məqalə boydadır, belə həvəslisinizsə elə özünüz məqalə yazmanız "məsləhətdir"...
Fundamental elmi yenilik olan Fizika üzrə Elmi Kəşflərin aşkar edilməsində tədqiqatçıların normal biliyi, təfəkkürü, diqqəti və məsuliyyəti kimi xüsusiyyətləri mühüm rol oynayır. Ən yüksək dəyərə malik olan Nobel mükafatı, inqilabi inkişafi təmin edə biləcək faydalı kəşf və ixtira müəlliflərinə verilməsi nəzərdə tutulur. Fəalyyəti tarixində böyük uğurlar qazanan alimlərə bu mükafatın verilməməsinə baxmayaraq, elmi potensialın yüksəldilməsi mövcud böyük elmi yeniliklərdən məqsədyönlü geniş istifadə olunması hesabına baş verir ki, bu da müasir İKT imkanları ilə təmin oluna bilir. Cənnət-məkan ölkəmizdə Azərbaycan Elmi Yeniliyinin geniş innovativ tətbiq imkanlarından Elm – Təhsil – İstehsal sahələrində məqsədyönlü istifadə olunmasının səmərəli təşkili üçün müvafiq “Qanun bazası” hazırlanmasına ehtiyac vardır. Çünki, Azərbaycan Elmi Yeniliyinə ABŞ və Avropa alimlərinin, Keldş, Osepyan, Litovçenko, Fistul və digər Rusiya akademiklərinin pozitiv münasibətləri, Yenilik müəlliflərinin ABŞ-a ailəvi daimi yaşamaq üçün dəvət olunması, müntəzəm olaraq “Nanotexnologiya”, “Yarımkeçiricilər”, “Alternativ Enerji” və digər Beynalxalq Konqreslərdə məruzə etməyə təkidlə çağırılması, Yaponiya, Hindistan, Koreya və digər xarici ölkə alimlərinin Bakıda əməkdaş olmaq istəkləri ölkəmizin elmi potensialının lazımı səviyyədə olmasındam xəbər verir.
Fundamental elmi yenilik olan Fizika üzrə Elmi Kəşflərin aşkar edilməsində tədqiqatçıların normal biliyi, təfəkkürü, diqqəti və məsuliyyəti kimi xüsusiyyətləri mühüm rol oynayır. Ən yüksək dəyərə malik olan Nobel mükafatı, inqilabi inkişafi təmin edə biləcək faydalı kəşf və ixtira müəlliflərinə verilməsi nəzərdə tutulur. Fəalyyəti tarixində böyük uğurlar qazanan alimlərə bu mükafatın verilməməsinə baxmayaraq, elmi potensialın yüksəldilməsi mövcud böyük elmi yeniliklərdən məqsədyönlü geniş istifadə olunması hesabına baş verir ki, bu da müasir İKT imkanları ilə təmin oluna bilir. Cənnət-məkan ölkəmizdə Azərbaycan Elmi Yeniliyinin geniş innovativ tətbiq imkanlarından Elm – Təhsil – İstehsal sahələrində məqsədyönlü istifadə olunmasının səmərəli təşkili üçün müvafiq “Qanun bazası” hazırlanmasına ehtiyac vardır. Çünki, Azərbaycan Elmi Yeniliyinə ABŞ və Avropa alimlərinin, Keldş, Osepyan, Litovçenko, Fistul və digər Rusiya akademiklərinin pozitiv münasibətləri, Yenilik müəlliflərinin ABŞ-a ailəvi daimi yaşamaq üçün dəvət olunması, müntəzəm olaraq “Nanotexnologiya”, “Yarımkeçiricilər”, “Alternativ Enerji” və digər Beynalxalq Konqreslərdə məruzə etməyə təkidlə çağırılması, Yaponiya, Hindistan, Koreya və digər xarici ölkə alimlərinin Bakıda əməkdaş olmaq istəkləri ölkəmizin elmi potensialının lazımı səviyyədə olmasındam xəbər verir.
Fizika üzrə Elmi Kəşflərdən insanlara ən çox fayda verəni “Tranzistor effekti” Elmi Kəşfi hesab edilir. Yarımkeçirici kristalda elektrik siqnallarının güclənməsi adlı bu Elmi Kəşf, İlk dəfə ABŞ alimləri tərəfindən, adi üsulla səthinə iki düzləndirici qızıl nöqtəvi kontakt qoyulan yarımkeçirici germanium lövhəciyindən ibarət üçelektrodlu elementdə aşkar edilmişdir. Belə ki, 2-ci Dünya müharibəsindən sonra elektron cihazlarının həcminin və çəkisinin kiçildilməsi problemini həll etmək üçün ABŞ prezidentinin sərəncamı ilə Triod vakuum lampasını əvəz edə bilən Kristal Triod (Tranzistor) hazırlamalı olan Komissiya yaradılmışdır. Bu Komissiyanın üzvü V.Bratteyn germanium lövhəciyinin səthindəki bir qızıl nöqtəvi kontaktın elektrik keşiriciliyini adi üsulla ölçərkən, ona çox yaxın yerləşən digər qızıl nöqtəvi kontaktın elektrik dövrəsindəki ölçü cihazının əqrəbinin gözlənilməz cuzi tərpənişindən ciddi təəccüblənməklə yeni fiziki hadisəni kəşf etmişdir. 1948 – ci ildə "New York Times" qəzetində Tranzistorun kəşfi barədə verilən məlumat, dünya alim və mühəndislərinin kütləvi olaraq bu istiqamətə yönəlməsinə və ucuz yarımkeçirici silisium diyarı olan ”Silikon vadisi”ndə kiçik biznes qurmağa səbəb olmuşdur. Həcmi təqribən kiçik düymə boyda olan Tranzistorlu Elektronikanın stəkan həcmində olan Lampalı Elektronikanı əvəz etməsi məlum İKT möcüzələri yaratdı. Azərbaycan Elmi Yeniliyi yeni nəsl İKT üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Sağ olun.
Elektrinikanın istisnasız olaraq bütün qurğularında diskret elementlər, mikro- və nanosxem komponentləri kimi isdifadə olunan Metal – Yarımkeçirici Kontaktlarda (MYK) Azərbaycan Elmi Yeniliyinin aşkar etdilməsi hesabına fizika və elelktronika sahələri çoxsaylı yeni elmi bilgilərlə zənginləşmiş və geniş funksional imkanlara malik yeni sinif diskret yarımkeçirici cihazların və inteqral sxemlərin hazırlanmasına imkan yaranmışdır. Müasir fizika elminə gətirilən və beynalxalq aləmdə qəbul edilən yeni fundamental elmi bilgilərdən bir qismini lokanik olaraq diqqətinizə çatdırıram: real MYK-nın fuksional xüsusiyyətlərini müəyyən edən kontakt səthinin faktiki qeyri-bircins və məhdud olması hesabına Əlavə Elektrik Sahəsi (ƏES) yaranır; real MYK üzvi əlaqəli fərqli iki potensial çəpərli energetik quruluşa malik olur; real MYK diodlarda düz və əks cərəyan fərqli xarakterli termoelektron emissiya mexanizmi ilə təyin olunur və doyma cərəyanları hətta bir neçə tərtib fərqlənə bilir; real MYK diodların xarakterik vaxtındanəvvəl elektriki deşilmə hadisəsi məlum dörd mexanizmdən fərqli mexanizm ilə müəyyən edilir; real MYK diodların xarakterik termo-, foto-, tenzoelektrik və elektrofiziki parametrləri kontakt materiallarının təbiətilə yanaşı, kontakt səthinin forma və ölçülərindən, konstruktiv-texnoloji və klimatik parametrlərdən asılı olur və s. Sağ olun.
Diqqətinizə çatdırmaq istəyirəm ki, Azərbaycan Elmi Yeniliyi əsasında “Əlavə elektrik sahəli MYK fizikası və elektronikası” adlı yeni Elmi - Tədqiqat İstiqaməti açılmış, yeni elmi təfəkkür formalaşdıran “Контакты металл-полупроводник с электрическим полем пятен. Bakı, БГУ, 2003, 231с.” adlı ilk və yeganə monoqrafiya çap edilərək ödənişsiz onlain istifadə üçün İnternetdə yerləşdirilmiş, ölkəmizdə və xaricdə (Rusiya, Ukrayna, Belarus və s.) fəlsəfə və elmlər doktorluq dissertasiyaları müdafiə olunmuş, yüksək İmpakt Faktorlu xarici Jurnnallarda çoxsaylı məqalələr dərc edilmiş, Beynalxalq Elmi Konfranslarda çoxsaylı məruzələr dinlənilmiş, ixtiralara patentlər alınmış, informativ elmi kliplər çəkmiş, mühüm elmi yeniliklər xarici İnternet Saytlarında yayımlanmışdır. Ətraf mühitin istilik enerjisini elektrik enerjisinə çevirən və fiziki sıradan çıxana kimi funksional imkanlarını saxlayan yeni növ “Yaşıl Enerji” Mənbəyi icad edilmiş və nəhəng İKT Qurğularının “TMBS rectifier” tipli yüksəkamperli Cərəyan Qida Mənbələrində səciyəvi qeyri-tarazılıq halları aşkara çıxarılmışdır. Sağ olun.
Beynalxalq aləmdə böyük maraq doğuran, Fizika üzrə Elmi Kəşf adlı Azərbaycan Elmi Yeniliyinə aid geniş informativ material əsasında Rusiya Fedarasiyasının alim - mütəxəssisləri tərəfindən “Явление дополнительного электрического поля” adlı Audio-Video Klip hazırlanaraq, 2012-ci ildə populyar İnternet Saytlarında (www.chipdip.ru; www.youtube.com ; www.facebook.com/chipidip; http://vk.com/chipidip və s.) yerləşdirilib və indiyyə kimi müasir Elektron Sənayesi sahələrində mühüm Elmi Yenilik olaraq nümayiş etdirilir.
Beynalxalq aləmdə böyük maraq doğuran, Fizika üzrə Elmi Kəşf adlı Azərbaycan Elmi Yeniliyinə aid geniş informativ material əsasında Rusiya Fedarasiyasının alim - mütəxəssisləri tərəfindən “Явление дополнительного электрического поля” adlı Audio-Video Klip hazırlanaraq, 2012-ci ildə populyar İnternet Saytlarında (www.chipdip.ru; www.youtube.com ; www.facebook.com/chipidip; http://vk.com/chipidip və s.) yerləşdirilib və indiyyə kimi müasir Elektron Sənayesi sahələrində mühüm Elmi Yenilik olaraq nümayiş etdirilir.
Çox iddialı başlıqdı...belə iddia ilə müzakirə açmaq tanınmış, görkəmli elm adamlarına yaraşar....)))) sıravi elmi işçilər isə ən yaxşı halda problemin ayrı-ayrı aspektləri, onların həll istiqamətlri üzrə......hamının gördüyü, bildiyi, hamıya məlum olan problemlərin sadalanması nə etməli sualına cavab deyil......Azərbaycanda elmin inkişafının problemləri olduqca çox və sistem xarakterlidir....bunu da hamı görür və hamı bilir....100 qoyunun qabağında bir aslan – bir vəziyyətdir, 100 aslanın qabağında bir qoyun başqa vəziyyət......baxın ölkədə formalamış elmi mühitin vəziyyətinə - institutlarda keçirilən elmi-seminarların səiyyəsinə, müzakirə olunan mövzulara; dissertasiya şuralarında edilən müdafiələrin səviyyəsinə, hazırlanan illik hesabatların və yazılan məqalələrin səviyyəsinə......bütün bunlar isə ölkədə elmi mühitin səviyyəsini fomalaşdırır. ...Məsələ elmə ayrılan maliyyədə deyil, indiki vəziyyətdə elmə 2-3 dəfə artıq vəsait ayrılsa belə müsbət istiqamətə heç nə dəyişməyəcək......”Silikon vadisi” Pentaqonun layihəsidir, indi də bu layihə davam edir......fantastik məbləğlər konkret layihələrə, konkret nəticələrə ayrılır...indi isə baxın bizim elm fondunun fəaliyyətinə.... elə mövzulara, elə tədqiqat işlərinə böyük həcmdə vəsait ayrılır ki, adam bilmir gülsün, yoxsa ağlasın....)))))))))))))))))))
bunun üçün ilk öncə Akademiyanı Naxçıvan klanından təmizləmək və ,kormuşkalıqdan şıxarmaq vacibdir.Akademiya yarıtmaz siyasət işlətindən kənarlaşdırılmalıdır.AMEA sırf elm ocağına çevrilməlidir.Ayrıseçkilik elmi bərbad edib.
Etibar müəllim Salam. Maraqlı təklifləriniz üçün təşəkkür edirəm. Məlumat olaraq bildirirəm ki, Fizika üzrə Elmi Kəşf kimi Azərbaycan Elmi Yeniliyinin müəllifləri İsveç Krallığının Elmlər Akademiyasının təqdimatı ilə Fizika üzrə Nobel Komitəsinin dəvətilə 2020 və təkrar 2023 -cü il Nobel Mükafatı Müsabiqəsində iştirak etmiş və edirlər. Sağ olun.
Etibar müəllim Salam. Maraqlı təklifləriniz üçün təşəkkür edirəm. Məlumat olaraq bildirirəm ki, Fizika üzrə Elmi Kəşf kimi Azərbaycan Elmi Yeniliyinin müəllifləri İsveç Krallığının Elmlər Akademiyasının təqdimatı ilə Fizika üzrə Nobel Komitəsinin dəvətilə 2020 və təkrar 2023 -cü il Nobel Mükafatı Müsabiqəsində iştirak etmiş və edirlər. Sağ olun.