“400 MANAT MAAŞ ALANLAR PENSİYA ALA BİLMƏYƏCƏKLƏR...” – “Əhali qiymət artımına görə hər il 3-4 milyard manat itirir”

Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsi sədrinin müavini, millət vəkili Əli Məsimli cəmiyyətin gündəmində olan sosial-iqtisadi problemlər, onların həlli yolları, hökumətin yürütdüyü siyasət və qarşıda duran hədəflərlə bağlı “AzPolitika.info”nun suallarını cavablandırıb. 

Müsahibənin ilk hissəsini oxucularımıza təqdim edirik:

- Milli Məclis hökumətin təklifi ilə dövlət büdcəsini dəyişdirdi. Əlavə olunan təxminən 3 milyard manat vəsaitin bölgüsü ölkənin problemlərinə və prioritetlərinə adekvat sayıla bilərmi?

- 2023-cü ilin büdcəsinə dəyişikliyə dair qanun layihəsinə görə, büdcədə əmələ gəlmiş artımın çox hissəsi iki mühüm sahəyə - işğaldan azad olunmuş ərazilərdə həyata keçirilən tikinti, bərpa və yenidənqurma işlərinə və xüsusi müdafiə təyinatlı layihələr və tədbirlər üzrə xərclərə yönəldilir. Azad edilmiş ərazilərə və hərbi sahəyə ayrılan əlavə xərclərin prioritet istiqamətlər, həyati vacib sahələr kimi ön planda olması zamanın tələbidir. İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa-quruculuq işlərinin genişləndirilməsi və Böyük Qayıdışın sürətləndirilməsi, eləcə də hazırkı reallıqlar şəraitində müdafiə qabiliyyətinin gücləndirilməsi istiqamətində əlavə tədbirlərin görülməsi də çox vacibdir. Azərbaycan 44 günlük Vətən müharibəsindən sadəcə qalib dövlət kimi yox, həm də daha böyük hədəflərə çatmağa qadir güclü bir dövlət kimi çıxıb və regionda keyfiyyətcə tamamilə yeni situasiya yaradaraq, həmin bəlli hədəflərə doğru inamla irəliləyir. Azərbaycan Ermənistanın və onun havadarlarının bilavasitə iştirakı, dəstəyi ilə işğal etdiyi, 30 il ərzində viran qoyduğu, hər qarışını minalanmış döyüş meydanına çevirdiyi əraziləri işğaldan azad edərək tikinti meydanına, sülh və əməkdaşlıq arenasına, yaşamaq, işləmək, qurub-yaratmaq üçün çox əlverişli bir məkana çevirir. Bu, cox mühüm bir tarixi hadisə olmaqla yanaşı, həm də bütün dünyaya, xüsusən də bədxahlarımıza çox ciddi bir mesajdır. Müharibədən keçən qısa bir zaman kəsiyində işğaldan azad olunmuş ərazilərdə xeyli iş görülüb. Bu prosesi optimal miqyaslarda və templərlə aparmaqdan ötrü həmin istqamətlərə investisiya tələbatına uyğun əlavə vəsaitin yönəldilməsi hələ xeyli müddət davam edəcək. İşğal nəticəsində itirilmiş 15 faizdən artıq iqtisadi potensialımız tədricən bərpa ediləcək və ondan da daha böyük nəticələrə nail olacağıq... Bunun həm birbaşa, həm də multiplikativ effekti bütövlükdə ölkə iqtisadiyyatının kəmiyyət baximından miqyaslarının genişlənməsinə və keyfiyyət baxımından yaxşılaşmasına xüsusi töhfə verəcək.

Son 30 ildə Azərbaycanda aparılan sosioloji sorğularda “siz daha çox hansı problemlərin həllini istəyirsiniz” sualı cavablandırılanda həmişə Qarabağ problemi birinci olub. Bu cavab Azərbaycan xalqının Vətən sevgisi, Qarabağ həsrəti kontekstində daşıdığı çox yüksək dəyərləri nümayiş etdirməklə yanaşı, həm də torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsi istəyinin reallaşdırılmasının çox etibarlı, fundamental dayağı, hərəkətverici qüvvəsi olub.

- Sosioloji sorğularda ikinci problem kimi isə sosial məsələlər göstərilib... 

- Bəli. Ona görə də bu iki məsələnin həllinə yönəlik tədbirlərin effektiv kombinasiyasına nail olmaqla, daha böyük miqyaslı sosial-iqtisadi və digər nəticələrə nail olmaq olar. Bu baxımdan hazırkı iqtisadi, sosial və ekoloji çağırışlar şəraitində dayanıqlı inkişafa davamlı xarakter verə bilməkdən ötrü büdcə xərcləmələrində prioritetlərə üstünlük verilməsi ilə bütövlükdə ölkənin dayanıqlı inkişafının maliyyə təminatının optimal variantı tapılmalıdır. Həm işğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpası və inkişafı, müdafiə qüdrətimizin davamlı olaraq artırılması, həm də sosial problemlər daxil ölkənin digər problemlərinin həllinə davamlı olaraq yetərincə vəsait ayıra bilməyimiz üçün bir sıra məsələlərin həllini sürətləndirməliyik.

- Hansı məsələlərin həlli prioritet olmalıdır?

- Azərbaycanda iqtisadi artm templəri çox vaxt həm orta dünya, həm də MDB-nin göstəricilərindən yüksək olub. Pandemiya səbəbli enmədən sonra ÜDM 2021-ci ildə 5,6 faiz, 2022-ci ildə 4,6 faiz artıb. Bu il 2,7 faiz artm proqnozlaşdırılmışdı. Həmin proqnoz dəyişdirilir və 2023-cü il üçün 1,8 faiz artım proqnozlaşdırılır. -Amma birinci rübdə iqtisadi durğunluğa yaxın bir göstərici açıqlanmışdı... -Bəli, ilin ilk 4 ayı ərzində iqtsadi artım cəmi 0,1 faiz olub. Dünyada iqtisadi artım 2 faizin ətrafında, MDB-də ortalama 3 faizin üstündə olduğu bir şəraitdə, Azərbaycanda iqtisadi artım 0,1 faizə enib. Son illər ölkəmizdə əhalinin artım tempi xeyli aşağı düşsə də, yenə təbii artım kifayət qədər yüksəkdir. Bu baxımdan, Azərbaycan kimi ölkələr üçün iqtisadi artım tempinin 0,1 faizə enməsi ciddi təhlil tələb edən məsələdir.

- Bəzi ekspertlər səbəbi neft hasilatının sürətlə azalması ilə əlaqələndirirlər...

- Bunu təkcə ölkədə neft hasilatının aşağı düşməsi ilə izah etmək kifayət deyil. Çünki neft hasilatının pik nöqtəyə çatdıqdan sonra tədricən aşağı düşmə qrafiki hələ 29 il bundan əvvəl - 1994-cü ildə “Əsrin Müqaviləsi” bağlanan vaxtdan məlum idi... Ona görə də Azərbaycanda iqtisadi artım templərinin potensial imkanlarımıza uygun gəlməyən dərəcədə aşağı düşməsi nəticəsində ölkəmizin yavaşımış iqtisadi artım trayektoroiyasına keçməsini və həmin trayektoriyadan sürətləndirilmiş artıma keçid məsələlərinin İqtisadi Şurada müzakirəyə çıxarılmasını vacib hesab edirik.

Azərbyacanın iqtisadi artım templərinin dünyanın və MDB-nin orta artm templərindən yüksəyə qaldırılması hədəfləri qoyulub. İslahatları dərinləşdirmək, iqtisadi azadlıqları genişləndirmək, regionlara sərmayə qoyuluşunu artırmaq və ondan istifadənin səmərəliliyini yüksəltmək, əlverişli şərtlərlə aşağı faizlı kreditlərin verilmə dairəsini genişləndirmək, yeni iş yerləri açmaq, şəffaflıq və hesabatlılığı gücləndirmək və s. bu kimi vasitələrin kompleks şəkildə, sistemli və davamlı olaraq həyat keçirilməsi təmin edilməlidir. Son 20 ildə Azərbaycanda ÜDM 3 dəfə artıb. Bu artım əmək haqqı, pensiya, müavinət və digər ödənişlərin artırılmasının iqtisadi əsaslı maliyyə təminatını təşkil edib. “Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetləri” üzrə növbəti onillikdə ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına dair beş prioriteti reallaşdırmaqla ÜDM-i 2 dəfə artırmaqdan ötrü orta illik artım templərini 7 faizin ətrafına çatdırmaq lazımdır. Buna nail ola bilsək, sözügedən dövr ərzində sosial göstəricilərin potensialımıza layiq səviyyədə yaxşılaşdırılmasını, əmək haqqı, pensiya və digər ödənişlərin 2-3 dəfə artımını təmin etmiş olarıq.

- Deməli, genişmiqyaslı islahatlara ehtiyac var...

- Əlbəttə, bundan ötrü islahatları dərinləşdirməklə bayaq sadaladıqlarımız daxil, dövlət investisiyaları ilə yanaşı digər mənbələrdən də səmərəli istifadə etməklə investisiyalar artırılmalı, dövlət vəsaitləri ilə yanaşı digər mənbələr hesabına da vəsait qoyuluşundan rasional istifadə olunmalıdır. Ötən il Azərbaycan iqtisadiyyatına 18 milyard manatdan çox sərmayə, 20 milyard manatdan çox kredit yönəldilib. Həmin sərmayələrin 10-ca faizini - yəni 2 milyard manata yaxınını, eləcə də kreditlərin 10 faizini, yəni 2 milyard manatını, toplam 4 milyard manatını əlverişli şətlərlə regionlara yönəltməklə həm regionların sürətli qalxınmasına nail olmaq, həm ölkənin iqtisadi artım templərini və artımın keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq, regionlarda çoxsaylı və layiqli maaşlı iş yerləri açmaq, digər problemlərin həllini sürətləndirib orada həyat səviyyəsini xeyli yaxşılaşdırmaq olar.

- Əli müəllim, cəmiyyətdə əsas narahatlıqlardan biri sosial təminatla bağlıdır. Məsələn, pensiya yaşının əhalinin orta ömrünə nisbəti suallar doğurur. Keçmiş sovet respublikalarında ən yüksək pensiya yaşı Azərbaycandadır. Bu, nə ilə izah olunur? Yaxud, pensiya əldə etmək şərtləri hər kəs üçün əlçatan deyil, qoyulan tələblər əmək bazarının şərtləri ilə ziddiyyət təşkil edir. Amma cəmiyyətdən səslənən tələblər sanki eşidilmir...

- Bəli, ona görə də xeyli müddətdir pensiya yaşının aşağı salınması ilə bağlı müzakirələr gedir. Pensiya yaşı müəyyənləşdiriləndə bir sıra parametrlərdən istifadə olunsa da, əsasən orta ömür uzunluğu daha çox müəyyənedici rol oynayır. Azərbaycanda orta ömür uzunluğuna dair beynəlxalq təşkilatların və daxili statistikanın göstəriciləri fərqlənir. Son illərin statistikasına görə, orta ömür uzunluğu 73 yaş, o cümlədən qadınlarda 75 yaş, kişilərdə isə 71 yaş həddindədir. Sağlam ömür uzunluğu isə bundan bir neçə yaş da aşağıdır. Pensiya yaşı isə kişilər üçün artıq 65-dir. Qadınlar üçün isə bu, 63,5 yaş olsa da, 2027-ci ilədək hər il 6 ay artırılmaqla 65 yaşa çatdırılması nəzərdə tutulur. Orta ömür uzunluğu, həmçinin, bir-iki istisnanı nəzərə almasaq, pensiyaya çıxmaq üçün yaş həddi MDB ölkələrində bizdən aşağıdır.

Müzakirələr zamanı pensiya yaşının azaldılması və vətəndaşın pensiyaya çıxdıqdan sonra neçə il pensiya ala bilməsi, pensiya məbləğının artırılması və s. bu kimi məsələlər daha çox qabardılır. Bizdə vətəndaşın pensiyaya çıxdıqdan sonra ortalama 144 ay, yəni 12 il pensiya ala biləcəyi nəzərdə tutulsa da, reallıqda 6-10 il, xeyli insanlar isə bundan da az müddətdə pensiya ala bilir. Bu fakt pensiya yaşının aşağı endirilməsi məsələsini daha da aktuallaşdırır. Bununla belə aidiyyatı qurum nümayəndələrinin açıqlamalarından görünür ki, hökumətin pensiya yaşının aşağı salınmasına dair çağırışlara müsbət reaksiyası yoxdur. Əhalinin xeyli hissəsinin aldığı pensiya yetərli səviyyədə olmadığından, həm də əmək haqqı ilə müqayisədə aşağı olduğundan, insanlar pensiyaya çıxdıqdan sonra da qalıb işləmək istəyirlər. Ağır işlərdə çalışanlar isə pensiyaya 65 yaşında yox, daha tez çıxmaq istəyirlər. Fikrimcə, pensiya sahəsində bu yöndə liberal bir model tətbiq edilməlidir. Bir tərəfdən sağlamlıq durumu imkan verirsə, müəllim, həkim və digər bu kimi kateqoriyalara aid insanların öz istəklərinə görə pensiya yaşından sonra da qalıb işləməsinə şərait yaradılmalıdır. Eyni zamanda, zərərli, ağır işlərdə çalışanlar, sağlamlıq durumu imkan verməyən insanlar da pensiya yaşından əvvəl pensiyaya çıxa bilmək üçün daha konkret şərtlərlə əlverişli imkan əldə etməlidir. Ölkədə orta əmək haqqı 900 manatı ötsə də, müzdla çalışanların yarısı həmin orta əmək haqqı məbləğinin yarısına yaxın - 400 manatın üstündə olan bir səviyyədə median əmək haqqı alır. Onların əksəriyyəti rayonda yaşayan insanlardır. Həmin insanlar sözügedən səviyyədə maaşla pensiya yox, müavinət ala bilirlər və belə olan halda yoxsulluq həddində yaşayan insanların sayını artırırlar. Bu fakt da bir daha göstərir ki, qeyd etdiyimiz istiqamətdə pensiya islahatları həyata keçirilməli, bu sahədə optimal bir variant təmin edilməli və yaşlı nəslin daha çox hissəsi üçün pensiya əlçatanlığı təmin edilməlidir.

- Parlamentdə həmişə monopoliyanı kəskin tənqid edirsiz. Hazırda bu sahədə vəziyyət necədir? Məlumatlara görə, azad rəqabətin mövcud olduğu onlayn ticarət, habelə taksi bazarı ilə bağlı yeni addımlar atılır. Sizcə, bu tədbirlər hansı yeniliklər gətirəcək?

- Bəli, biz öz çıxışlarımızda ölkədə inhisarçılıq meyllərinin aradan qaldırılması, azad sahibkarlıq və azad rəqabətə geniş meydan verilməsi məsələsini tez-tez qaldırırıq. Çünki bunsuz potensial imkanlarımızı yetərincə reallaşdırmaq, orta təbəqənin dairəsini genişləndirmək, əhalinin güzəranını ölkəmizin potensialına layiq səviyyəyə qaldırmaq çox çətindir. Biz həm də bu məsələni daha çox inhisarçılıqdan qaynaqlanan süni qiymət artımı kontekstində qaldırırıq.

Azad rəqabətə əsaslanan bazar iqtisadiyyatı şəraitində bəzi nüansları və zaman kəsiklərindəki istisnaları nəzərə almasaq, süni qiymət artımına yer olmur. Mal və xidmət təklif edənlərin sayı yetərincə olur və qiyməti süni surətdə artırmaq kiməsə sərf eləmir, çünki bunun ziyanını çəkər. Ona görə də konkret vaxt kəsiyində mal satılmasa, qiyməti endirib dövriyyəni artırmaqla qazanmağa üstünlük verirlər. Monopolistlər isə anti-inhisar qanunvericiliyini pozub, necə deyərlər “qırmzı xətti” keçəndə, sanksiyaların təsirinə məruz qalırlar. Adını bazar iqtisadiyyatı qoyub, əslində inhisarçılığın at oynatdığı şəraitdə isə süni qiymətlər, vəziyyətdən sui-istifadə hallarına yer verilir.

Azərbaycanda inflyasiya daha çox xaricdən gətirilən malların üstündə gələn idxal inflyasiyasından, süni qiymət artımı və ölkə iqtisadiyyatında gedən proseslərdən doğan qiymət artmından ibarətdir.

Sahibkarlardan alınan müxtəlif “dinməverlər” də onların istehsal etdikləri mal və xidmətlərin maya dəyərində oturub, qiymətin üstünə qoyulduğundan, əlavə qiymət artımına səbəb olur və əslində son nəticədə həmin artımları da əhali ödəməli olur.

- Hazırda bu sahədə real vəziyyət necədir?

- Yuvarlaq götürsək, ötən il rəsmi inflyasiya 14 faiz, ərzaq inflyasiyası 20 faiz ətrafında göstərilsə də, əslində real rəqəmlər bundan xeyli yüksək olub. Bir sıra məhsullar üzrə 20 faizlə 90 faiz arasında, bəzi mallarda hətta bundan da yüksək inflyasiya qeydə alınıb. Bir sıra qeyri- ərzaq mallarının qiyməti 2 dəfədən çox artıb. Təkcə bir faktı xatırlatmaq kifayətdir ki, Türkiyədə bizim pulla 3 manata olan dərman bizdə həmin qiymətdən dəfələrlə baha satılır. Əhali qiymət artımının hər faizinə görə 600 milyon manatdan çox, hər il toplam 3-4 milyard manat pul itirir. Halbuki, süni qiymət artımının qarşısını almaqla əhali həmin pulu başqa problemlərinin həllinə yönəldə bilər. Ona görə də inflyasiyanın sürətləndiyi şəraitdə bir tərəfdən süni qiymət artımının qarşının alınması istiqamətində real nəticələri olan tədbirlər görülməli, digər tərəfdən isə əhalinin qiymət artımından itkilərini kompensasiya etmək üçün əmək haqqı, pensiya və digər ödənişlərin artırılması üçün real maliyyə mənbələri tapılmalıdır.

- Rəqabət Məcəlləsi uzun illərdir ki, qəbul edilmir. Bu, nə ilə bağlıdır?

- 2006-cı ildən bu yana keçən uzun fasilədən sonra Azərbaycanda anti-inhisar qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə yeni Rəqabət Məcəlləsi layihəsi hazırlanıb və Milli Məclisin 2023-cü il yaz sessiyasının qanunvericilik işləri planına salınıb. Bu ilin yaz sessiyası başa çatdı və növbədənkənar sessiya başladı. Yaxın vaxtlarda Rəqabət Məcəlləsinin Milli Məclisə təqdim edilməsini və qəbul olunmasını çox vacib hesab edirik. Bu Məcəllənin qəbul edilməsi Azərbaycanda azad rəqabət mühitinin formalaşmasının təkmil hüquqi bazasının yaradılmasına böyük töhfə olar. İslahatlar kontekstində rəqabəti və azad sahibkarlığı təşviq etməklə, həm iqtisadi inkişaf templərini, həm məhsul və xidmətlərin keyfiyyətini xeyli artırmaq, həm də istehlakçıların hüquqlarının müadfiəsini xeyli gücləndirmək olar. Eləcə də inhisarçılıqdan qaynaqlanan süni qiymət artımının qarşını da xeyli dərəcədə almaq olar.

Azad rəqabətin mövcud olduğu onlayn ticarət, habelə taksi bazarı ilə bağlı atılacaq yeni addımların mənfi, yoxsa müsbət yüklü yeniliklər gətirəcəyini həmin addımlar atılandan bir müddət sonra görmək mümkün olacaq.

- Rəsmi məlumatlarda ölkədə inflyasiyanın və bahalığın ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə səngidiyi bildirilir. Bu, nə dərəcə doğrudur?

- Bu, son vaxtlar tez-tez verilən suallar sırasındadır. Çünki qiymətlərin sürətlə artması əhalini ən çox narahat edən məsələlərdəndir. Suala əvvəlcə rəsmi statistikanın göstəriciləri üzrə baxaq: Rəsmi məlumatlara görə, 2022-ci ildə inflyasiya 13,9 faiz, o cümlədən ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə 19,5 faiz, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə 8,6 faiz, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlər üzrə 10,4 faiz təşkil edib. 2023-cü ilin yanvar-aprel aylarında istehlak qiymətləri indeksi 2022-ci ilin yanvar-aprel aylarına nisbətən 13,5 faiz, o cümlədən ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə 16,6 faiz, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə 11,8 faiz, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlər üzrə 10,7 faiz təşkil edib. 2023-cü ilin aprel ayında ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə istehlak qiymətləri indeksi əvvəlki aya nisbətən 100,3 faiz, əvvəlki ilin aprel ayına nisbətən 115,1 faiz təşkil edib. Yenə rəsmi statistikaya görə, bu ilin aprel ayında əvvəlki aya nisbətən ayrı-ayrı ərzaq məhsullarından daha çox bahalaşma düyünün, mal və qoyun ətinin, pendirin, zeytun yağının, portağalın, almanın, soğanın, şəkərin, konfetlərin, çayın, pivənin, tütün məmulatlarının, ucuzlaşma isə əsasən çörəyin, unun, qarabaşaq yarmasının, təzə balığın, yumurtanın, kərə, günəbaxan və qarğıdalı yağlarının, bananın, kələmin, kartofun, mərcinin qiymətlərində müşahidə olunub. Digər ərzaq məhsullarının qiymətlərində ciddi dəyişikliklər baş verməyib. Göründüyü kimi, ötən il olduğu kimi, bu il də qiymətlər bir qədər aşağı-yuxarı olmaq şərtilə, təqribən eyni templə artır…

- Bütün bu sadalananlar rəsmi statistika məlumatlarıdır. Bəs real vəziyyət necədir?

- Əlbəttə, reallıqda əksər mal, məhsul və xidmətlər üzrə qiymət artımı daha yüksək templərlə davam edir və bu da əhalinin güzəranına mənfi təsir göstərir. Hökumət bu il üçün illik 6,9 % inflyasiya proqnozlaşdıranda, biz bunun real olmadığını qeyd etmişdik. İndi isə 10,4 % proqnozlaşdırılır, bunun da real olmadığını qeyd edirik. Mərkəzi Bank isə bu il üçün inflyasiyanın 8,3 faiz olacağını proqnozlaşdırıb. Amma hələlik görünən odur ki, bu il inflyasiya birrəqəmli yox, ikirəqəmli olacaq. Qlobal iqtisadiyyatda qiymətlər sahəsində ziq-zaqlar hələ davam etsə də, ümumi meyl kimi demək olar ki, inflyasiya təqdricən səngiməyə meyl götürüb. Bizdə isə qiymətlər qlobal iqtisadiyyatdakından 1,5 dəfə sürətlə, demək olar ki, hər gün, hər həftə artır. Keçən il olduğu kimi, bu il də real illik inflyasiya proqnozlaşdırılan səviyyəni ötəcək.

- Deməli maaş, pensiya artımları yenə inflyasiyanın gerisində qalacaq…

- Təbii ki, belə olan halda əmək haqlarının bu il üçün proqnozlaşdırılan səviyyəsi qiymət artımından əhalinin itkilərini kompensasiya etmək üçün yetərli olmaya bilər. Ona görə də ötən il olduğu kimi, bu il də yenidən əmək haqlarının, pensiyaların və digər ödənişlərin artırılması istiqamətində tədbirlərin görülməsini vacib hesab edirik.

- Əli müəllim, ümumilikdə əhalinin gəlirləri ilə ərzaq, gündəlik tələbat mallarının qiymətindəki yüksəliş arasında uyğunluq varmı?

- Rəsmi statistikaya görə, Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı ötən il 839 manat olub. Bu ilin birinci rübünə görə, 900 manatın üstündədir. Yəni, keçən ilin sonlarından bu ilin martına qədər orta əmək haqqının nominal məbləğı 61 manat və ya 7 faiz artıb. Amma işləyən əhalinin xeyli hissəsi orta əmək haqqından aşağı maaş alır. İşləyən əhalinin yarısına yaxını isə median əmək haqqı səviyyəsində, yəni orta əmək haqqının yarısına yaxın səviyyədə maaş alır. 2023-cü il yanvarın 1-dən minimum aylıq əməkhaqqının məbləği 345 manat müəyyən edilib. Əhalinin xeyli hissəsinin xərclərinin təxminən 60 faizi, aztəminatlı təbəqənin gəlirlərinin isə daha çox hissəsi qidaya və ərzaq məhsullarına sərf olunur. Əhalinin çox işlətdiyi malların və əzaq məhsullarının böyük hissəsinin qiymət artımı daha çoxdur. Ona görə aşağı maaş alanların aylıq gəliri minimum tələbatı qarşılamaq üçün yetərli deyil. Aztəminatlı təbəqənin güzəranının pisləşməsinin qarşısını almaq üçün əlavə tədbirlərin görülməsinə ehtiyac var. Son illər qiymətlər, xüsusən də əhalinin daha çox tələbat duyduğu mal və məhsulların, eləcə də xidmətlərin qiymətləri xeyli artdığından, minimum istehlak zənbili, yaşayış minimumu göstəricilərilərinə yenidən baxmaq və artırmaq, eləcə də minimum əmək haqqını da qaldırmaq istiqamətində atılan addımları davam etdirmək lazımdır. Son 10 ildə minimum əmək haqqının orta əmək haqqına nisbəti 24 faizdən 40 faizə çatdırılıb. Hesab edirik ki, bu proses davam etdirilməli və minimum əmək haqqı tədricən orta əmək haqqının 50 faizi, sonra isə 60 faizi səviyyəsinə çatdırılmalıdır. Orta əmək haqqının hazırkı səviyyəsindən çıxış etsək, minimum əmək haqqı orta əmək haqqının 50 faizi səviyyəsində 345 manatdan 450 manata, 60 faizi səviyyəsində isə 540 manata çatmış olar. Gələn ilin orta əmək haqqı proqnozu 1000 manat civarında gözlənildiyindən, həmin nisbətdə minimum əmək haqqı da göstərdiyimiz məbləğlərdən çox olar.

- Hazırda gündəmdə olan məsələlərdən biri kiçik bankların bağlanmasıdır. Mərkəzi Bankın sədri də bu günlərdə dedi ki, daha bir neçə bank bağlana bilər. Zəif, kiçik bankların bağlanmasının zəruriliyi barədə əsaslandırmaları necə qiymətləndirirsiniz? Bank sektorunun əsas problemləri nədən ibarətdir?

- Banklar iqtisadiyyatın qan-damar sistemidir. Qan-damar sistemi sağlam olmayan insanı sağlam insan adlandırmaq mümkün olmadığı kimi, bank sistemi sağlam olmayan iqtisadiyyatı da sağlam iqtisadiyyat adlandırmaq mümkün deyil. Maliyyə sektorunun 96%-i banklara məxsusdur. Azərbaycanın bank sistemi daha çox neft bumu dövrünün məntiqinə uyğun şəkildə formalaşdırılıb. Artıq Azərbaycan öz inkişafının yeni mərhələsinə keçib. Dünya iqtisadiyyatında gedən son proseslər də bank-maliyyə sektorunun dinamik iqtisadi artım üçün nə qədər vacib olduğunu bir daha təsdiq etmiş oldu. Eyni zamanda bu sahədəki nəzarət və tənzimləmə məsələlərinə baxış xeyli dəyişməyə başlayıb. Mərkəzi Bankın fəaliyyətində qiymətlərin və maliyyə sisteminin sabitliyinin təmin edilməsi əsasdır.

Yeni mərhələnin tələblərinə görə, Mərkəzi Bankın pul siyasəti elə qurulmalıdır ki, bu sahədəki idarəetmə və tənzimləmə nisbi sabit qiymətləri, maliyyə sabitliyini təmin etməklə sabit və genişlənən məşğulluğa, bu əsaslarda iqtisadiyyatın davamlı sağlamlığının və dayanıqlığının təmin edilməsinə öz real töhfəsini verə bilsin. Maliyyə-bank sistemini yeni mərhələnin tələbləri səviyyəsində qərarlaşdırmaqdan ötrü, həmin sistemdə proqram xarakterli kompleks tədbirlərin köməyi ilə islahatların həyata keçirilməsi çox vacibdir. Artıq bu istiqamətdə zəruri addımar atılmağa başlanılıb. Bank sisteminin hüquqi bazası təkmilləşdirilir. Mərkəzi Bankn vəsifəsinin genişləndirilməsi və hüquqlarının artırılması istiqamtində işlər görülür. Bunlar çox vacib və yaxşıdır.

Amma obyektiv təhlillər və monitorinqlər aparılsa, belə bir qənaət hasil olar ki, Azərbaycanda bank sistemində daha dərin islahatların həyat keçirilməsinə ehtiyac var. Bank sistemində islahatların mükəmməl hüquqi bazasını formalaşdırmaqdan ötrü Bank Məcəlləsinin qəbul edilməsi çox vacibdir. Problemli banklara baxış da rasionallaşdırılmalı, onların sağlamlaşdırılması və restrukturizasiyası üzrə işlək və səmərəli institusional və hüquqi mexanizmlər yaradılmalıdır. Bankların sağlamlaşdırılması və restrukturizasiyası üzrə effektiv alətlərin olmaması, bu məsələyə münasibtdə bankların bağlanması variantının seçilməsi ilə sonunclanır. Banklara qanunvericiliyin imkan verdiyi dərəcədə nəzarət, onların fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılmasına təsir edən tənzimlənmə alətlərindən istifadə edilməsi, sağlamlaşdırılması və sair bu istiqamətlərdə fəaliyyət yaxşıdır. Amma ifrat nəzarət bankların səmərəli fəaliyyət göstərməsinə və rəqabət qabiliyyətinə mənfi təsir edir.

- Son onillikdə xeyli sayda banklar bağlandı, əmanətçilərin bir qismi hələ də pullarını ala bilməyiblər. Ümumiyyətlə, bankı bağlamaq yaxşı çıxış yoludurmu?

- Əlbəttə, bankların bağlanması əmanətçılərin bir hissəsi üçün problemlər yaradır. Banklara münasibətdə bağlanma yox, sağlamlaşdırma prioritet təşkil etməlidir. Obyektiv araşdırmalardan sonra kapital dayanıqlılığının bərpası mümkün olan bankların sağlamlaşdırılması istiqamətində zəruri tədbirlər görülməlidir. Eyni zamanda bağlanan banklarda yaranmış problemlərin həlli sürətləndirilməlidir ki, həmin banklarda əmanəti olan şəxslər bu qədər problem və əziyyətlərlə qarşılaşmasın.

- Bank faiz dərəcələrinin çoxu ikirəqəmlidır. Təqnidlərə baxmayaraq, vəziyyət dəyişmir…

- İkirəqəmli faiz dərəcələri ilə kredit götürüb, onu real sektora, istehsal sahələrinə qoyub yerli istehsalı inkişaf etdirmək mümkün deyil. Bunlar ancaq ticarətdəki bir neçə aylıq müddətdəki konkretləşdirilmiş əməliyyatlar üçün müəyyən effekt verə bilər. Ona görə də bu gün əhalinin və sahibkarların böyük hissəsi bank kreditlərinin ödənişində ciddi problemlər yaşayır. Yüksək faizli kredit alanların çoxu ya bankrot vəziyyətinə düşür, ya borc içində batır və “çabalamaqla” məşğuldur, ya da ən yaxşı halda bankların ona yüksək faizlə verdiyi pulu mahiyyət etibarı ilə dövr elətdirib, əldə etdiyi gəlirin böyük hissəsini banka verməklə məşğuldur. Bu ssenarinin nəticələri də qiymət artımına təsir edən amillər sırasındadır. Bu baxımdan, bank faizlərinin aşağı düşməsinə gətirib çıxaran kompleks tədbirlər həyata keçirilməlidr. Etibarlı rıçaqlardan istifadə etməklə bank kreditlərinin iqtisadiyyatın real sektoru ilə əlaqəsi gücləndirilməli, xüsusən də regionlara sərmayə qoyuluşu və əlverişli şərtlərlə aşağı faizli kreditləşmənin, eləcə də sahibkarlara verilən kreditlərin faizinin bir hissəsinin subsidiyalaşdırılması istiqamətində atılan addımların dairəsi genişləndirilməlidir.

Bank sistemində inhisarçılıq meyllərinin aradan qaldırılması, etibarlı rəqabət mühitinin təmin edilməsi çox vacibdir. Bunun üçün yeni anti-inhisar qanunvericiliyinin qəbulu və digər zəruri addımarı özündə birləşdirən islahatlar həyata keçirilməlidir. O cümlədın məlum təhlükəsizlik tədbirləri də görməklə, Azərbaycanın perspektivli qeyri-neft istehsal sahələrini, sahibkarlığı, innovativ layihələrin maliyyələşdirilməsinin dairəsini genişləndirməkdən ötrü xarici bankların filiallarının fəaliyyətinə şərait yaradılması məqsədəuyğun olar.


E.Rüstəmli

“AzPolitika.info”

Şərhlər

Qabil Hüseynli 2023-06-30 20:38:55

Son 20 ildə bu adamın ilk dəfədir ki, reallıqları az-çox əks etdirən çıxışına rast gəlirik

İ.Mustafaoğlu 2023-06-12 00:01:07

Dövlətin və xalqın rifahı üçün bir yol var : - O yol yalnız Milli Məclis buraxılmalı, xalq öz istəyi ilə dövlətinə və xalqına bağlı savadlı vətəndaşını MM deputat seçməsinə nail olmalıdır !

Baba 2023-06-09 12:26:47

Bizim deputat bildiyimiz bu insancıqlar deputat yox bir məsəl var ey ələkçinin qıl verəni. Bunlar bax onlardandırlar.

Osmana 2023-06-09 11:29:31

Tam müstəqil iqtisadiyyata son 20 ildə qoyulacaq yatırımların yarısından çoxunu çox halda hibrid ərzağa və bizdən dəfələrlə yüksək yaşamı olanlara *əriştə* dənələri uzatmaq cəhdlərinə?

Qəhri Qarabağ 2023-06-08 10:49:48

Azərbaycan nəinki, azı 75% məhsullla özünü təminat, prçalanmış Azərbaycanın Naxçıvan və Türkiyə ilə arasına kəsən Zəngəzur ərazisinə maaliyyə ilə almaq imkanında olmalı idi? Hesablayın ...

Osman 2023-06-07 19:39:01

Bəs əhalinin itirdiyi bu 3-4 milyard kimlərin cibinə gedir?Niyə Hökumət buna şərait yaradır?

Vətəndaş Əli Məsimliyə 2023-06-07 19:37:06

MM bir dəfə də olsa müddətdə xalqı düşündürən,onu ağır vəziyyətdən çıxarmaa yönələn bir qərar ,dinləmə,qəbul edib qanun layihəsi hazırlayıb Prezidentə təqdim edibmi?Belə Milləti bir kənara buraxıb özlərinin mənsub olduğu monopoliyanı,alveri,əsas tutan deputatlar necə MM-də məskən salıb?Nə zaman Parlament Pensiya təminatı barədə millətin ehtiyacı olan qərar çıxarıb?

Son yazılar


Новости

Обзор на EPOS GTW 270 Hybrid

Они доступны только в этой цветовой гамме из оружейного металла. Обновление 22 апреля, 10:03 утра по восточному времени: EPOS выпустила обновление прошивки для GTW 270, доступного через программное обеспечение Gaming Suite на ПК, которое обеспечивает одновременное Bluetooth и беспроводное подключение к его ключу USB —C. Вы можете переключаться между режимами, нажав кнопку на ключ. Компания говорит, что теперь он доступен. Гибридные наушники GTW 270 стоимостью 199 долларов от аудиокомпании EPOS, насколько мне известно, являются первыми по — настоящему беспроводными наушниками, созданными для игр, но сами наушники не являются самой большой точкой продаж. Приемник Bluetooth USB-C, который поставляется с наушниками, получает это различие. Он намного компактнее, чем стандартные USB-ключи размером с флэш-накопитель, входящие в комплект многих гарнитур. Он также более способен работать с кодеком aptX low latency (aptX LL), который обеспечивает хорошее звучание звука без заметной задержки. Используя приемник, гибрид GTW 270 может быть особенно хорош для быстро развивающихся игр, где звуковые сигналы имеют значение для успеха; но на самом деле, это приятно иметь для любого названия. Однако есть одна проблема: микрофоны не работают, когда вы слушаете звук через приемник USB-C. (Однако встроенные микрофоны наушников работают, когда они подключены к устройству через Bluetooth.) Гибрид EPOS GTW 270 Вот звезда шоу. Это больше зависит от технических ограничений aptX, чем от принятия решений EPOS. Чтобы определить приоритет полосы пропускания для качества звука и быстродействия, при прослушивании с помощью ключа USB-C активен только канал воспроизведения. Это потенциальный разрыв сделки для некоторых геймеров, которые, возможно, захотят перейти в голосовой чат с друзьями на своих консолях. Но к чести EPOS, задержка между ключом и наушниками действительно кажется несуществующей. Эти бутоны цвета оружейного металла имеют простой, сдержанный дизайн, чтобы они не слишком высовывались из вашего уха. Они не слишком тяжелые, и посадка удобная, благодаря сменным силиконовым ушным наконечникам, которые помогают получить хорошую герметичность в ухе. Что касается элементов управления, у них есть только одна многофункциональная кнопка, которая обрабатывает приостановку и возобновление музыки, смену треков, а также прием телефонных звонков. Другими словами, без ключа USB-C они не являются чем-то особенным. (EPOS действительно делает версию за 169 долларов без ключа.) Для общего использования — например, для телефонных звонков или музыки — вы можете получить больше, потратив меньше, если посмотрите некоторые из вариантов в руководстве по покупке доступных беспроводных наушников моего коллеги Криса Уэлча. НАШ ОБЗОР ГИБРИДА GTW 270 7 ИЗ 10 Плюсы Незаметная задержка при подключении к ключу USB-C Сменные силиконовые наконечники для комфорта и звукоизоляции Совместимость с несколькими устройствами Минусы Микрофоны не работают при подключении через USB-C Чехол для зарядки, подверженный царапинам Они легки в использовании по цене За пределами игр эти наушники можно использовать, как и любой другой беспроводной набор, для подключения к телефону, планшету или ноутбуку через Bluetooth. Они поддерживают Bluetooth 5.1 (с кодеком SBC или aptX, в зависимости от устройства, к которому вы подключаетесь) для музыки, видео, игр и телефонных звонков, и EPOS говорит, что вы можете сопрягать их с восемью устройствами. Сопряжение выполняется, удерживая нажатой кнопку на корпусе зарядки. Гибрид EPOS GTW 270 Единственная кнопка гибрида GTW 270 находится на левом наушнике. Говоря о зарядном чехле: он имеет цельнометаллическую конструкцию, которую, к сожалению, очень легко поцарапать. Он заряжается через USB-C; при полной зарядке EPOS говорит, что он может обеспечить до 15 часов дополнительного времени автономной работы наушников. В течение рассматриваемого периода гибридные наушники GTW 270 достигли пятичасовой отметки времени автономной работы, что соответствует заявлениям компании. И если вы тот, кто время от времени совершает потную пробежку или просто не хочет попасть под дождь, они водонепроницаемы по стандарту IPX5. Я провел последние несколько недель, используя наушники, чтобы играть в игры поочередно на моем PS5, моем коммутаторе и моем рабочем ноутбуке несколько раз в день. (Если вам интересно, в комплект поставки входит адаптер, который позволяет подключить ключ к устройству с портами USB Type-A.) Гибрид GTW 270 работает как любая беспроводная игровая гарнитура, но действительно беспроводной форм - фактор имеет некоторые очевидные преимущества. Мне нравится, что они позволяют мне свободно передвигаться по проводам, и их использование не изолирует меня (или не портит мои волосы), как громоздкие банки для ушей. Приемник предварительно соединен с бутонами, и они подключаются почти мгновенно. Гибрид EPOS GTW 270 Каждый наушник заряжается через контактные точки, а светодиоды показывают оставшееся время автономной работы. Мне также нравится удобство использования только правого наушника (правый управляет передачей Bluetooth, поэтому прослушивание только через левый наушник не работает), поэтому я могу держать ухо доступным для прослушивания отправленных пакетов. Это, конечно, не является чем-то новым для людей, которые уже используют действительно беспроводные наушники. Это просто кажется новым, чтобы испытать эту свободу с игровой гарнитурой. В течение отчетного периода я попробовал римейк "Души демона", "Бог войны" 2018 года, "Приключения в кольце" и "Призрак Цусимы", а также несколько других игр. Хотя у них нет самой широкой звуковой сцены или самого четкого частотного разделения, которое я слышал для прослушивания музыки, они сияют игровым звуком — в частности, эффектами объемного звучания и доставкой басов. Общее качество звука не является взрывоопасным, и есть предел тому, насколько захватывающими могут быть эффекты объемного звучания, учитывая небольшие драйверы наушников. Но звук не слишком скомпрометирован. Если вы не хардкорный геймер, которому нужно услышать каждую деталь в кристально чистой презентации, они, скорее всего, подойдут вам. Гибрид EPOS GTW 270 Они великолепно работают как с PS5, так и с коммутатором. Для расширения совместимости в комплект поставки входит адаптер USB-C-USB Type-A. Гибрид GTW 270 был бы очень близок к идеалу, если бы микрофоны работали при подключении с помощью ключа USB-C. Увы, это не так, поэтому использование ключа будет практически бесполезно для тех, кто часто играет в многопользовательские игры с друзьями. (Это немного другая история, если вы играете в много однопользовательских игр и не возражаете против отсутствия микрофона для игр.) Поскольку наушники не так уж полезны для игр без ключа, это означает, что вы идете на большой компромисс, и это тот, который ни одна из лучших игровых гарнитур, которые я тестировал (большинство из которых дешевле, чем это), не просит вас сделать. Это твой выбор. Часы OnePlus - это первые умные часы от OnePlus. Он стоит всего 159 долларов и длится до двух недель между зарядками, но он также делает намного меньше, чем конкурирующие умные часы от Samsung, Fossil, Apple и других. https://www.theverge.com/22241197/epos-gtw-270-hybrid-truly-wireless-earbuds-usb-c-gaming-bluetooth

Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet

Лучший Chromebook 2021 Lenovo Chromebook Duet Lenovo Chromebook Duet-это впечатляющее конвертируемое устройство за 279 долларов. Часть руководства Verge по Chrome OS и Chromebook Дуэт Chromebook от Lenovo далек от безупречности. Но когда вы оцениваете устройство, которое начинается с 279 долларов, вопрос не в том, “Является ли это идеальным устройством”, а в том, “Лучше ли это, чем другие вещи, которые вы можете получить за эту цену” Chromebook в этом ценовом диапазоне, как правило, неуклюж и дешев, как Chromebook 14 от HP или Chromebook x360 12b. Если вам нужна альтернатива Windows, вы смотрите на самый нижний конец линий Acer Aspire или Acer Swift или другие чрезвычайно простые варианты, такие как Motile 14. И, конечно, есть iPad начального уровня и другие базовые планшеты Android, но они не поставляются с клавиатурой. Lenovo, безусловно, срезала некоторые углы, чтобы сократить дуэт Chromebook до этой ценовой точки. И поскольку я работаю профессиональным ворчуном, я буду ворчать. Но в конце дня они чувствуют себя как срезанные углы — не как серьезные ошибки, которые значительно затрудняют работу устройства. И после нескольких дней использования дуэта в качестве основного драйвера я чувствую себя комфортно, говоря, что он гораздо больше похож на Surface Go с некоторыми уступками, чем на ультрабюджетный ПК. НАШ ОБЗОР Duet Chromebook ОТ LENOVO 8,5 ИЗ 10 Плюсы Ультра портативный 11-часовое время автономной работы В комплекте клавиатура и подставка для ног Вы не можете превзойти цену Минусы Тесная клавиатура и тачпад Только один порт (и это не разъем для наушников) Не хватает лошадиных сил для серьезной многозадачности По сравнению с последними iPad или более дорогими хромбуками, такими как Pixelbook Go, Chromebook Duet имеет значительные недостатки. Но эти устройства являются шагом вверх в цене (особенно если вы включаете крышки клавиатуры). Если вы ищете кабриолет в диапазоне ниже 300 долларов, у которого есть нога в обеих дверях, дуэт-лучшее, что вы найдете. Базовая модель Chromebook Duet имеет 4 ГБ оперативной памяти и 64 ГБ памяти. В стоимость входит клавиатура и подставка, чего не скажешь о Surface Go или любой другой модели iPad. Я протестировал версию за 299 долларов, которая имеет тот же процессор и оперативную память, но 128 ГБ памяти. Двадцать долларов — это не огромная разница, поэтому я рекомендую вам пойти на дополнительное хранилище, если вы можете себе это позволить-64G быстро заполнится, если вы планируете загружать много приложений, видео или других носителей. Дуэт Lenovo Chromebook Лучшие ноутбуки 2020 Lenovo Chromebook Duet Легко изменить угол наклона экрана. Помимо его головокружительной цены, главное, что нужно знать об этом Chromebook,-это то, что он маленький. При 10,1 дюйма это типичный размер для планшета, но если вы пытаетесь использовать его так, как вы использовали бы рабочий ноутбук (например, с десятками вкладок и окон рядом), все становится тесным. Я смог написать весь этот обзор на дуэте, но возвращение к 13-дюймовому 32-дюймовому экрану на моем персональном компьютере казалось совершенно новым миром. Дисплей действительно имеет соотношение сторон 1610, что я ценю, и если вы привыкли использовать 169 панелей, вы заметите дополнительное вертикальное пространство. Я все еще чувствую себя немного менее стесненным на 13-дюймовом экране 169, но это близко. Как следствие, съемная клавиатура также крошечная. Большинство клавиш не страшны для нажатия; на самом деле они немного больше, чем клавиши Surface Go, с шагом около 1,3 мм. К тесной настройке потребовалось некоторое время, чтобы привыкнуть, но после дня или около того использования устройства я смог достичь своей обычной скорости набора текста (около 130 слов в минуту). Однако Lenovo пришлось пойти на компромисс с клавишами на окраине колоды (tab, backspace, enter, двоеточие, апостроф, тире и т. Д.). Они крошечные (чуть более половины размера буквенных клавиш), и их нажатие было рутиной. Даже после использования устройства в течение нескольких дней я все еще правильно нажимал backspace примерно в 75 процентах случаев — я не могу сказать вам, сколько раз я вместо этого хлопал знаком равенства. Точно так же я очень часто нажимал enter, когда хотел нажать соседнюю клавишу апострофа. Нажатие на тире, которое находится слева от клавиши "равно", было похоже на сценарий "иголка в стоге сена", и я инстинктивно избегал использования тире в своем письме. Я предполагаю, что вы привыкнете ко всему этому, если купите Дуэт, но ожидайте крутой кривой обучения. ТЕХНИЧЕСКИЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ LENOVO CHROMEBOOK DUET (В СООТВЕТСТВИИ С ОБЗОРОМ) MediaTek Helio P60T 4 ГБ ОПЕРАТИВНОЙ ПАМЯТИ 128 ГБ памяти 10,1-дюймовый дисплей (1920 x 1200) батарея емкостью 7000 мАч (27 Вт * ч) Адаптер 10 Вт Два динамика Два цифровых микрофона Один порт USB-C Вы не будете шокированы, узнав, что тачпад также небольшой-3,4 х 1,9 дюйма. Он прекрасно себя чувствует и грамотно прокручивается (хотя у меня маленькие руки). У меня были некоторые проблемы с щелчком и перетаскиванием (я часто прибегал к этому на сенсорном экране), и щелчки двумя пальцами иногда регистрировались как обычные щелчки. Кроме того, когда клавиатура неровно лежала у меня на коленях, она иногда поворачивалась в положение, когда кликер перестал работать (болезнь, с которой вы будете знакомы, если раньше использовали дешевые чехлы для клавиатуры). Если вы предпочитаете использовать экран, дуэт также совместим со стилусами USI. Если вы надеялись подключить кучу периферийных устройств вместо прилагаемой клавиатуры, убедитесь, что у вас есть разветвители и ключи на буксире. Дуэт имеет всего один порт USB-C, который будет занят всякий раз, когда устройство заряжается. Было бы неплохо иметь хотя бы аудиоразъем, хотя Lenovo включает в себя ключ для наушников. (Пока мы составляем списки пожеланий, будет приветствоваться еще один порт USB-C, чтобы мы могли подключить мышь во время зарядки). Дуэт Lenovo Chromebook Дуэт включает в себя подставку и клавиатуру. Дуэт Lenovo Chromebook. Снаружи на экране был сильный яркий свет. Однако при такой цене я не рассматриваю тесную периферию как ошибку со стороны Lenovo; это компромисс, который вы делаете. В обмен вы получаете довольно компактное и портативное устройство. Один только планшет весит 0,99 фунта (449g), а с клавиатурой и подставкой для ног он составляет всего 2,03 фунта (921g). И, несмотря на углы, которые были срезаны с помощью клавиатуры и тачпада, ни одна часть дуэта не выглядит и не кажется дешевой. Сам планшет изготовлен из алюминиевого сплава, который прочен и приятно держать. Обложка сделана из шикарной серой ткани — в закрытом состоянии она выглядит как классный блокнот. И клавиатура, и подставка надежно оставались на месте, пока я пользовался устройством. Дуэту действительно не хватает двухкомпонентного магнитного механизма, который Surface Go использует для удержания обеих крышек на месте, что означает, что клавиатура имеет тенденцию скользить, когда ноутбук закрыт. Опять же, углы. Еще одна область, где дуэт пробивает выше своей весовой категории срок службы батареи. Lenovo утверждает, что 10 часов; Я приблизился к 11 с половиной, запустив устройство через свою типичную рабочую нагрузку вкладок Chrome и приложений, включая Gmail, Twitter, Slack, Asana, Facebook, Документы и листы, а также случайный вызов масштабирования и потоковую передачу Spotify, с экраном средней яркости. В тот день, когда я использовал только Chrome, я получил чуть больше 12. (Lenovo, однако, экономила на зарядном устройстве; включенный в комплект 10 Вт USB-C кирпич только увеличил мощность устройства на 24 процента за час.) Есть четкое (по крайней мере, частичное) объяснение этому результату-процессор низкого класса. Lenovo использует восьмиядерный процессор MediaTek Helio P60T с частотой 2,0 ГГц. По мощности он ближе к бюджетному процессору смартфона Snapdragon, чем чипы Intel, которые вы найдете в хороших хромбуках. Учитывая это, выступление Дуэта было на удивление достойным. Если вы просматриваете несколько вкладок, транслируете Netflix или запускаете одно или два приложения, у вас не должно возникнуть проблем. Я даже смог запустить ежедневную дозу от восьми до 12 вкладок Chrome и от шести до восьми приложений для Android без особых проблем. Docs и Spotify разбились один или два раза, но это не было серьезной проблемой. Было почти невозможно сделать что-либо еще во время вызова масштабирования (хотя это может быть скрытым благословением для моих коллег). Я также запустил дуэт в течение дня использования только Chrome, и все начало замедляться примерно на 15 вкладках. Но опять же, тяжелая многозадачность-это не то, для чего предназначено это устройство (и 4 ГБ оперативной памяти, вероятно, является таким же ограничивающим фактором, как и процессор). СОГЛАСИТЕСЬ ПРОДОЛЖИТЬ ДУЭТ LENOVO CHROMEBOOK Теперь каждое интеллектуальное устройство требует, чтобы вы согласились с рядом условий и положений, прежде чем сможете его использовать, — контрактов, которые на самом деле никто не читает. Мы не можем прочитать и проанализировать каждое из этих соглашений. Но мы начали подсчитывать, сколько раз вам нужно нажать “согласиться” на использование устройств, когда мы их просматриваем, поскольку это соглашения, которые большинство людей не читают и определенно не могут вести переговоры. Чтобы использовать Lenovo Chromebook Duet, вы должны согласиться Подключение к Wi-Fi Условия предоставления услуг Chrome OS Синхронизация Chrome (перенос истории, закладок, паролей и других настроек из вашей учетной записи Google) Персонализированные сервисы Google Условия предоставления услуг Google Play Следующие соглашения являются необязательными Отправляйте диагностические данные и данные об использовании в Google Учетная запись Google Резервное копирование на Google Диск Разрешить приложениям и службам с разрешением на местоположение использовать местоположение вашего устройства Google Assistant voice match Пусть помощник покажет вам информацию, связанную с тем, что находится на вашем экране Подключение к телефону Android Итоговый подсчет пять обязательных соглашений и семь факультативных Говоря о зуме, дуэт имеет две камеры, включая 2-мегапиксельную переднюю стрелку и 8-мегапиксельную заднюю стрелку. Оба были на самом деле лучше, чем веб-камеры, которые я обычно вижу на ноутбуках. Мое лицо во время видеозвонков было четким и не особенно размытым, а камера заднего вида не делает невероятных фотографий, но прекрасно подойдет, если вам нужно сделать снимок ваших заметок или слайда PowerPoint. Двойные динамики (расположенные в верхней панели) обеспечивали удивительно хорошо сбалансированный звук, который был четким при более высокой громкости. Они не становятся такими громкими, как многие полноразмерные ноутбуки-это понятно, учитывая их размер, но это еще одна причина, по которой на этой штуке действительно должен быть разъем для наушников. Игра также была хорошим опытом. Перелистывание Легенд и Легенд о монстрах иногда заикалось, но в целом было довольно гладким. Они также выглядели четко на экране 1920 x 1200. Дуэт даже хорошо поработал с фотоработами в Lightroom. Редактирование, как отдельных фотографий, так и пакетов, не было мгновенным, но и не было мучительно медленным; этот опыт был примерно на одном уровне со среднечастотными хромбуками на базе Intel, которые я тестировал в прошлом. (Панель немного тусклая для тех, кто занимается серьезной творческой работой; яркий свет был достаточно сильным, чтобы экран было трудно увидеть на открытом воздухе). Дуэт Lenovo Chromebook. Буквенные клавиши в порядке, но внешние-это борьба. Переходя к программному обеспечению, все, что нравится людям Chrome OS в Chrome OS, здесь. Дуэт загружается быстро, интерфейс прост, вы получаете автоматическое обновление фона каждые шесть недель, у вас есть доступ к вашим любимым приложениям для Android (включая Microsoft Office) через Google Play Store, а Google Assistant может отвечать на ваши запросы и составлять вам компанию. ОС хорошо интегрирована с остальной экосистемой Google, и есть множество симпатичных способов использовать ее с вашим телефоном Android. Дуэт поддерживает мгновенную привязку, что означает, что вы можете автоматически подключать его к соединению для передачи данных вашего телефона без необходимости возиться с горячими точками. Вы также используете Android для удаленного входа и выхода из Chromebook, если он находится поблизости. И вы можете использовать Click-to-Call для отправки контактных номеров из дуэта на свой телефон. Обычные предостережения Chrome OS также применимы; Приложения для Android являются хитом или промахом, причем некоторые из них хорошо оптимизированы для Chromebook, некоторые из них в порядке, но хуже, чем их браузерные эквиваленты, а некоторые (привет, Facebook Messenger) являются абсолютными катастрофами. По - прежнему гораздо сложнее загружать приложения, чем на Android. Как только вы поймете, какие приложения вы можете безопасно использовать и что вы должны хранить в Chrome, вы сможете отлично ориентироваться в операционной системе. Но если вы новичок в Chromebook, есть кривая обучения. ПРИМЕНЯЮТСЯ ОБЫЧНЫЕ ПРЕДОСТЕРЕЖЕНИЯ CHROME OS Самое интересное здесь то, что Google также внесла несколько изменений в Chrome OS, чтобы оптимизировать его для конвертируемого форм-фактора. Google говорит, что Duet-это первое устройство, которое когда-либо запускалось с версией Chrome, которая на самом деле оптимизирована для использования на планшетах. (RIP Pixel Slate). Существует три режима типа” Режим " (когда клавиатура подключена), режим просмотра (когда подставка открыта, а клавиатура отсоединена) и режим просмотра (когда это просто планшет). (Режим просмотра и режим просмотра, по сути, одинаковы, насколько я могу судить). Функция заголовка в режиме просмотра-это новая система навигации по жестам. Длинный свайп вверх отправляет вас на начальный экран, короткий свайп вверх вызывает полку приложений, проводя вверх и удерживая показывает все открытые окна приложений. Проведите пальцем вверх, удерживайте и перетащите окно в одну сторону, чтобы разделить дисплей; проведите пальцем вправо, чтобы вернуться к предыдущему экрану. Я бы не сказал, что эти жесты были обязательно плавными — по крайней мере, по сравнению с тем, что вы увидите на iPad. Но это начало системы, которая, как я вижу, в будущем станет довольно отшлифованной, и они действительно немного упростили просмотр в режиме планшета. Ничто в дуэте Chromebook не идеально; Я мог бы весь день придираться к различным неоптимальным качествам клавиатуры, тачпада, производительности или экрана. Но Дуэт не пытается быть идеальным. Он не предназначен для опытных пользователей и не предназначен для тяжелой многозадачности. Имея это в виду, это самое близкое к совершенству, что я когда-либо видел с ноутбука-планшета за 300 долларов. Если вы ищете забавное устройство для детей, которое также может справляться с работой на дому, или портативный 2-в-1 для просмотра Netflix и отправки электронной почты на ходу, дуэт должен отлично работать. Это солидный хромбук среднего уровня 2-в-1, который не может быть таким дешевым, как сейчас. https://www.theverge.com/21262694/lenovo-chromebook-duet-review-tablet-chromebook-chrome-os-price