Qüdrət Həsənquliyev Naxçıvanın "muxtar dövlət" statusunun ləğvini istəyir - Seçki platformasında daha nələr var?
Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (BAXCP) sədri, prezidentliyə namizəd Qüdrət Həsənquliyevin seçki platforması açıqlanıb. Platformanıtəqdim edirik:
BÜTÖV AZƏRBAYCAN XALQ CƏBHƏSİ PARTİYASININ SEÇKİ PLATFORMASININ ƏSAS İSTİQAMƏTLƏRİ
Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (BAXCP) öz fəaliyyətində Azərbaycanın bütövlüyü, dövlət suverenliyi, fərdi azadlıq, parlament demokratiyası, qanunun aliliyi, vətəndaşların mülkiyyət hüquqlarının qorunması, ədalətli vergilərin tətbiqi, hakimiyyətin ümumxalq səsverməsi yolu ilə ötürülməsi, azad bazar iqtisadiyyatı, cəmiyyətin hüquqi-siyasi islahatlar yolu ilə irəli aparılması kimi demokratik təməl prinsipləri, eləcə də Azərbaycanda Qərb siyasi dəyərlərinin və hüquq sisteminin mənimsənilməsini əsas götürür və təşviq edir. BAXCP ekstrimizmin, separatizmin, terrorizmin, avtoritarizmin, irqçiliyin və ayrı-seçkiliyin bütün formalarını rədd edir, ədalətli və inkluziv cəmiyyət, hüquqi dövlət quruculuğunu və demokratiyanın inkişafını özünün başlıca hədəfləri sayır.
BAXCP prezident seçkilərində uğur qazanacağı təqdirdə aşagıda yer alan istiqamətlərdə islahatların aparılmasını vəd edir:
Dövlət quruculuğu sahəsində:
Qarabağ üzərində dövlət suverenliyinin bərpası münasibətilə geniş amnistiya aktının qəbulu;
Erməni faşizmi üzərində qələbənin əldə olunmasında müstəsna xidmətləri olan İlham Əliyevin adının əbədiləşdirilməsi barədə qanunun qəbulu;
9 ay ərzində dövlət idarəetməsinin parlament respublikası modelini əsas götürən yeni Konstitusiyanın qəbulu;
2025-ci ilin fevralında yeni Konstitusiyaya uyğun olaraq proporsional seçki sistemi əsasında yeni parlament seçkilərinin keçirilməsi
Yeni Konstitusiyada ölkəmizin Şimali Azərbaycan Cümhuriyyəti adlandırılması; Dövlət hakimiyyətinin həyata keçirilməsində hakimiyyətin bölünməsi (hakimiyyətin ayrı-ayrı qollarının bir-birinə nəzarət etməsi və balans yaratması) prinsipinə real məzmun verilməsi
Milli Məclisin Ali Məclis adlandırılması;
Çoxpartiyalı sistemin inkişafı üçün parlamentdə ən azı 3 siyasi partiyanın təmsil olunmasının konstitusion əsasının yaradılması və hər bir partiyaya və ya partiyalar blokuna Ali Məclisə keçirilən seçkilərdə topladığı səsdən asılı olmayaraq yerlərin 2/3- dən artığına sahib olmanın qadağan edilməsi;
Yeni Konstitusiyaya uyğun olaraq yeni seçki məcəlləsinin qəbulu;
Bürokratik aparatın müstəqil siyasi qüvvə kimi siyasi sistemdə çıxış etməsinə, o cümlədən siyasi vəzifələrə kadrlar seçməsinə son qoyulması
Parlamentdə 5 il müddətinə seçiləcək prezidentə məhdud səlahiyyətli “seremonial şəxs” status verilməsi, icra hakimiyyətinin başında Baş Nazirin dayanması;
Baş Nazirin namizədliyinin parlament seçkilərində qalib gələn siyasi partiya və ya siyasi partiyalar bloku tərəfindən irəli sürülməsi və Ali Məclisdə seçilməsi Dövlət idarəetmə orqanlarında struktur islahatlarının aparılması və dövlət aparatını çevik və yığcam etmək üçün məmurların sayının 1/3-dək azaldılması;
Millət vəkillərinin 4 il müddətinə seçilməsi, onların sayının 151 nəfərə çatdırılması;
Ali Məclisin Daxili Nizamnaməsində parlament fraksiyalarına idarəetmədə geniş yer verilməsinin nəzərdə tutulması, fraksiya nümayəndələrinin parlament sədrinin müavinləri, eləcə də komitə sədrləri və müavinləri səviyyəsində təmsil olunmaları;
Yerli rəy sorğuları keçirmədən insanların normal həyatını pozan şəhərdaxili kütləvi mədəni və idman tədbirlərinin keçirilməsinin qadağan olunması, o cümlədən, Bakı sakinləri arasında Formula -1 yarışları ilə əlaqədar rəy sorğusunun keçirilməsi;
Hesablama Palatası sədrinin və auditorlarının yarıdan çoxunun parlamentdə müxalifəti təmsil edən siyasi partiyaların təqdim etdiyi namizədlər sırasından seçilməsi
Büdcə və büdcəyə nəzarət komitəsinin yaradılması, adıçəkilən qurumun sədrinin və üzvlərinin yarıdan çoxunun Ali Məclisdə müxalifəti təmsil edən siyasi partityalar və siyasi partiyalar bloklarının təmsilçiləri sırasından seçilməsi; Dövlətin idarəetmə xərclərini azaltmaq, regionların inkişafına nail olmaq, yerli hakimiyyət orqanlarının formalaşdırılmasında xalqın iştirakını təmin etmək üçün ölkədə mövcud olan rayonlar ləğv edilərək onların yerində inzibati ərazi vahidi kimi 15 regionun yaradılması;
Regionun 25, yaxud 31 nəfərdən ibarət məclislərinin, məclisdə isə regionun rəhbərinin seçməsi;
Hər yaşayış məntəqəsinin öz bələdiyyəsinin olması;
Naxçıvan MR -də yerli əhalinin “nazirlər və məmurlar ordu”sundan xilas ediməsi, dövlət idarəetmə xərclərinin əhəmiyyətli səviyyədə azaldılması, Naxçıvanın muxtar dövlət statusunun ləğv edilməsi və muxtar ərazi kimi 15-ci region statusunun verilməsi (Qeyd: Naxçıvanın muxtar respulika statusunun saxlanılmasının tərəfdarları Moskva və Qars müqavilələrinə istinad edirlər. Həmin müqavilələrdə Naxçıvanın muxtar ərazi kimi Azərbaycanın tərkibində olması nəzərdə tutulur, respublika, vilayət, yaxud mahal kimi yox);
Naxçıvanın azad iqtisadi zona elan olunması
Hakimiyyətin hədsiz mərkəzləşməsinə son qoyulması, mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının regionlarda səlahiyyətlərinin ciddi şəkildə məhdudlaşdırılması və regionlara geniş özünüidarə səlahiyyətlərinin verilməsi
Konstitusiyaya nəzarət məqsədilə Baş Nazir tərəfindən regionlar üzrə valilərin (səlahiyyətli nümayndələrin) təyin olunması;
Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə Komissiyasının dövlət hakimiyyət orqanlarında təmsil olunmayan, 50%-i parlamentdə müxalifəti təmsil edən siyasi partiyalar tərəfindən namizədliyi irəli sürülən müstəqil şəxslərdən təşkil edilməsi;
Dövlət hakimiyyət orqanlarında siyasi vəzifə daşıyan, dövlət idarə, müəssiə və təşkilatlarında vəzifə tutan və vəzifə səlahiyyətlərindən istifadə etməklə cinayətin törədilməsində iştirak edən şəxslərin əməllərinin korrupsiya cinayətləri hesab olunması
Vergi ödəyicilərinin ödədiyi illik verginin həcminin ictimaiyyət üçün açıq olması;
Dövlət satınalmalarında şəffaflığın artırılması üçün əlavə hüquqi mexanizmilərin yaradılması;
Prezidentin, Baş Nazirin, deputatların və hakimlərin vəzifədən kənarlaşdırılmasının (vəzifə səlahiyyətlərinə xitam verilməsinin ) yalnız ağır cinayət törətdikdə və bu barədə Ali Məhkəmənin rəyi olduqda mümkün olması və həmin şəxslərin hamısı üçün vəzifədən kənarlaşdırmanın eyni prosedur qaydalarının tətbiq olunması;
Məhkəmə sistemində islahatların davam etdirilməsi, vətəndaşları və sahibkarları məmur özbaşınalığından qoruya bilən, mülkiyyət toxunulmazlığına təminat verən güclü məhkəmə hakimiyyətinin formalaşdırılması;
Andlı iclasçılar institutunun tətbiqi, hakimlərin ömürlük seçilməsi və onların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, hakimlərin sayının 2 il ərazində Avropa standartlarına çatdırılması (Qeyd: Avropada hər 100 min nəfərə 20 hakim düşürsə bizdə bu rəqəm 6-dır);
Konstitusiya Məhkəməsinin ləğv olunması, qanunların izahının veriilməsi hüququnun qanunu qəbul edən orqana - Ali Məclisə, qanunların izahı ulə əlaqədar Ali Məclisə müraciət hüququnun qanunvericilik təşəbbüsü subyektlərinə verilməsi;
Vəkillərin sayının 2 il ərzində Avropa standartlarına çatdırılması (Qeyd: Avropada 100 min nəfərə 147 vəkil düşürsə, bizdə bu rəqəm 23-dür);
Sahibkarlara qarşılıqlı razılıq əsasında xarici arbitrajlara müraciət etmək hüququnun verilməsi;
İstisnasız olaraq birinci instansiya məhkəmələrində ən azı 5 il işləmiş hakimlərin Apellyasiya Məhkəmələrinin hakimi seçilə bilməsi, eyni qaydada ən azı 5 il Apellyasiya Məhkəməsinin hakimi işləmiş şəxsin Ali Məhkəmənin müvafiq kollegiyasına seçilmək hüququnun nəzərdə tutulması;
Azərbaycan Respublikasının vahid Dövlət İstintaq Komitəsinin yaradılması, Baş Prokuror və Ədliyyə naziri vəzifələrinin birləşdirilməsi, prokurorluğun ədliyyə nazirliyinin tərkibinə daxil edilməsi;
Böyük ictimai rezonans doğurmuş və cəmiyyət tərəfindən obyektiv araşdırılmasına şübhələr olan cinayət işlərinin istintaqının yenilənməsi və andlı iclasçıların iştirakı ilə məhkəmədə yenidən baxılması;
Yuxarıda qeyd olunan vəzifələri həyata keçirmək üçün yeni parlament seçkilərinə qədər milli birlik hökumətinin formalaşdırılması.
Ordu quruculuğu sahəsində:
Silahlı Qüvvələrə Parlament nəzarətinin təşkili, silah-sursatın alışı və satışında Ali Məclisin müvafiq komitəsinin razılığının əsas götürülməsi;
Peşəkar orduya və ordu quruculuğunda Türkiyə sisteminə keçidin 2 il ərzində həyata keçirilməsi, müdafiə nazirinin mülki şəxs olması;
18 yaşına çatmış oğlanların icbari qaydada və 18 yaşına çatmış qızların könüllülük əsasında 6 ay xidmət çəkməsi, oğlanların Silahlı Qüvvələrin hesabına pul ödəmələri qarşılığında bu vəzifələrini yerinə yetirməkdən azad olunması;
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin ən müasir hərbi texnika, silah və sursatla təmin olunması istiqamətində işlərin davam etdirilməsi, hərbi sənaye kompleksinin inkişaf etdirilməsi;
Silahlı Qüvvələrin hərbçilərin əmək haqlarının onların layiqli həyatını təmin edəcək səviyyəyə çatdırılması;
Peşəkar hərbçilər üçün hərbi xidmət müddətinin 20 il nəzərdə tutulması , həmin müddətin başa çatması ilə ehtiyata gedən hərbçilərin dövlət hesabına mənzillə təmin olunması;
Xidmətdə olan hərbçilərin həyatının 170 min manat məbləğndə sığorta olunması;
Şəhid ailələrinə, xidməti vəzifələrini yerinə yetirərkən sağlamlığını itirmiş hərbçilərə və müharibə veteranlarına ödənilən pensiya və müavinətlərin həcminin ilkin mərhələdə ən azı iki dəfə artırılması;
İstedadlı gənclərin hərbi məktəblərə daxil olmasının stimullaşdırması.
Qarabağın bərpası, Ermənistanla münasibətlərin tənzimlənməsi istiqamətində görüləcək işlər:
Ermənistanın ədalətli, beynəlxalq hüquqa əsaslanan sülhə məcbur edilməsi və bu ölkədən təzminat tələb olunması;
Ermənistan tərəfindən Zəngəzur üzərindən Naxçıvana və Türkiyəyə maneəsiz gediş-gəliş təmin olunmayana qədər Ermənistanla kommunikasiya xətlərinin açılmaması;
Ermənistanla sülh sazişi imzalanandan sonra Qərbi Azərbaycandan olan soydaşlarımızın Ermənistana öz evlərinə qayıtmasına imkan yaradılacağı halda Qarabağda yaşamış ermənilərin qayıtmasına şərait yaradılması;
Gələcəkdə milli zəmində qarşıdurmaların baş verməməsi üçün ermənilərin Ermənistanda, azərbaycanlıların Azərbaycanda yaşaması istiqamətində Ermənistan və beynəlxalq tərəfdaşlarla danışıqların aparılması;
Ermənistanla dövlətlərarası sülh sazişi imzalandan sonra xalqların barışığı istiqamətində ciddi işlərin görülməsi;
İşğaldan azad olunmuş ərazilərə girişin məhdudlaşdırılmasının dərhal ləğv olunması;
Xankəndindən olan 16 min məcburi köçkünün və Qərbi Azərbaycandan olan, ağır şəraitdə yaşayan qaçqınların, onlar Ermənistana, vaxtilə zorla qovulduqları ata-baba yurdlarına qayıdanadək, qısa zaman kəsiyində Xankəndində və ermənilərin köçüb getdiyi digər yaşayış məntəqələrində yerləşdirilməsi;
Kənd yerlərində yaşamış məcburi köçkünlərə özlərinə istədikləri formada, təsdiq olunmuş layihə əsasında evlər tikmək,həyatyanı təsərrüfat yaratmaq imkanının yaradılması,vəsaiti olmayanlara dövlət tərəfindən maliyyə yardımının göstərilməsi;
İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə torpaq islahatlarının həyata keçirilməsi kənd sakinlərinə pay torpaqlarının verilməsi;
Qarabağa investisiya yatıran sahibkarlara güzəştli kreditlər verilməsi, bu məqsədlə Dövlət Neft Fondunun vəsaitlərinin əhəmiyyətli hissəsinin yerli banklarda yerləşdirilməsi;
İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə Azərbaycanın digər bölgələrindən olan insanlara ev almaq və tikmək hüququnun tanınması.
Vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu sahəsində:
Azərbaycan dövlətinin xarici ölkələrdən və beynəlxalq təşkilatlardan asılı vəziyyətə düşməməsi,xarici təzyiqlərə müqavimətinin artırılması, sosial-iqtisadi sahədə islahatların aparılması, iqtisadiyyatda azad bazar və ədalətli rəqabət mühitinin formalaşdırılması üçün ölkədəki siyasi qüvvələr arasında qarşılıqlı inam və etimadın əldə edilməsi;
İş dalınca xarici ölkələrə getmiş və həmin ölkənin vətəndaşlığını qəbul etmiş soydaşlarımız Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığından imtina etmədiyi halda onların Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı hüququnun saxlanılması, yaxud yenidən bu hüququ almaq istəyənlərə Azərbaycan Respublikası vətəndaşı pasportunun verilməsi;
Cənublu soydaşlarımızın ölkəmizə rahat gəlib-getməsi üçün İranla viza rejiminin aradan qaldırılması, sərhəd keçid məntəqələrnin sayının artırılması və keçidin sadələşdirilməsi;
Siyasi rəqabətin gücləndirilməsi məqsədilə siyasi partiyaların dövlət tərəfindən maliyyələşdirilməsilə bağlı ədalətli bölgü mexanizmin işlənilib hazırlanması və tətbiqi;
Dövlətin informasiya təhlüksizliyinin təmin edilməsi üçün kütləvi informasiya vasitələrinin maddi-texniki bazasının və müstəqilliklərinin gücləndirilməsi;
Azərbaycan Dövlət Televiziyasının (AzTV) bazasında 24 saat ingilis və rus dillərində xəbər yayımlayan yeni teleradio şirkətlərinin yaradılması;
Vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu prosesinin inkişaf etdirilməsi məqsədilə qeyri hökumət təşkilatlarının fəaliyyətinə dövlət dəstəyinin gücləndirilməsi.
Elm, təhsil, mədəniyyət və səhiyyə sahəsində:
Hər bir vətəndaşımıza öz intellektual potensialını və bacarığını reallaşdırmaq üçün münbit və bərabər şərait yaradılması;
Tam orta təhsilin icbari olması, repititorluğa son qoyulması üçün orta məktəbin buraxılış imtahanlarının nəticələrinə uyğun olaraq ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbulun həyata keçirilməsi;
Ölkədə ali təhsilli şəxslər iqtisadi fəal əhalinin 16.6%-ni təşkil edir ki, bu nəinki Avropada, hətta MDB-də sonuncu göstəricidir. Dünyada bu göstərici 30-40% arasında dəyişir. Yeni universitetlərin yaradılmasının stimullaşdırılması ilə 5 il ərzində vəziyyətin əhəmiyyətli səviyyədə dəyişdirilməsi;
Ali təhsil müəssiələrinin özəlləşdirilməsi;
Hər il ölkəmizdə təhsil alacaq Cənubi Azərbaycandan olan 1000 (min ) tələbənin təhsil haqqının dövlət tərəfindən ödənilməsi;
Elmlər Akademiyasının ləğv edilməsi və onun bazasında özəl ali məktəblərin yaradılması;
Elmi işlərin müdafiəsi zamanı bürokratik əngəllərin aradan qaldırılması; Gənc nəslin təhsilə, elmə marağının artırılması üçün gənc alimlərin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi;
Yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması məqsədilə hər il ən azı 500 tələbənin dövlət hesabına dünyanın aparıcı universitetlərinə göndərilməsi;
Dünyanın ilk sıralamada yer alan 200 nüfuzlu universitetini bitirən gənclərin imtahansız və müsabiqəsiz dövlət qulluğuna və büdcədən maliyyələşən idarə, müəssiə və təşkilatlara işə qəbulu;
Ali məktəblərinin idarə edilməsində professor-müəllim heyətinin rolunun yüksəldilməsi, bu məqsədlə rektorların ali məktəblərin Elmi Şurası tərəfindən seçilməsi;
Azərbaycan dilinin və ədəbiyyatının, tariximizin, musiqimizin, təsviri incəsənətimizin, eləcə də mədəniyyətimizin digər sahələrinin inkişafı və təbliği üçün müvafiq proqramların qəbulu və həyata keçirilməsi;
Xarici dillərin, xüsusilə də beynəlxalq dil olan ingilis dilinin öyrənilməsi üçün xüsusi dövlət proqramının qəbul edilməsi;
Məktəblərdə Türkiyə türkcəsinin tədrisi;
“Hər məktəbliyə kompüter, hər kəndə yüksək sürətli internet” proqramının həyata keçirilməsi;
Təhsildə uzunmüddətli fasilələrə yol verməmək üçün orta təhsil müəssisələrində 2 tətilin nəzərdə tutulması, yay tətilinin 45 gün-iyulun 15-dən sentyabrın 1-dək, qış tətilinin isə 10 gün- dekabrın 30-dan yanvarın 10-dək müəyyənləşdirilməsi, buraxılış imtahanlarının tədris ilinin sonunda keçirilməsi;
Orta məktəblərdə həftədə 5 günlük tədrisə keçilməsi. Məktəb tikintisini sürətləndirməklə, özəl məktəblərin tikintisini stimullaşdırmaqla 2 və 3 növbəli tədrisə son qoyulması;
Məktəb və idman kompleksləri inşa edən fiziki və hüquqi şəxslərə güzəştli qiymətlərlə dövlətin torpaq fondundan tikinti sahələrinin ayrılması və aşaği faizlə uzunmüddətli kreditlərin verilməsi;
Bədən tərbiyəsinə və idmana dövlət qayğısının daha da artırılması;
Hakimiyyət orqanlarında, dövlət idarə,müəssiə və təşkilatlarında vəzifə tutan şəxslərin idman federasiyalarına rəhbər seçilməsinin qadağan olunması Büdcədən maliyyələşən işçilərinin əmək haqqlarının onların layiqli həyatını təmin edəcək səviyyəyə çatdırılması;
Əksər tibb müəssisərinin yalnız təyinati üzrə istifadə edilməsi şərtilə özəlləşdirilməsi;
Bütün növ xəstəlklərin müalicəsinin icbari tibbi sığortaya daxil edilməsi; Dövlət tibb müəssisələrinin ən müasir avadanliqlarla təmin olunması;
Quru sərhədlərinin dərhal açılması, sərhədyanı bölgələrdə yaşayan əhalinin qonşu ölkələrə rahat və ucuz səyahət etmək, müalicə olunmaq, alış-veriş etmək hüququnun bərpa olunması.
Din və vicdan azadlığı sahəsində:
Din və vicdan azadlığının tam təmin olunması,dini icmaların özlərinə lider seçmək hüququnun tanınması,onların qanunla qadağan olunmayan fəaliyyətinə dövlətin müdaxiləsinə yol verilməməsi.
Dinin siyasiləşdirilməsinin qarşısının alınması, dini fanatizmə və ekstrimizmə qarşı mübürizənin və dini maarifçiliyin gücləndirilməsi, cəmiyyətdə sosial ədalətin təmin edilməsi
Bütün dövlət idarə, müəssisə və təşkilatlarında dini fəaliyyətin qadağan olunması;
Ailə, milli-mənəvi və dini dəyərlərin qorunması istiqamətində kompleks qərarların qəbulu.
İqtisadiyyat və sosial siyasət sahəsində:
Ciddi iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi, bu məqsədlə xaricdən yüksək ixtisaslı məsləhətçilərin dəvət olunması;
Dövlətin nəzarət etdiyi iqtisadiyyatdan azad bazar iqtisadiyyatı modelinə keçidin təmin edilməsi;
Dövlətin sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmasına yol verilməməsi, iqtisadiyyatda yalnız tənzimləyici rol oynaması;
Sahibkarlığın inkişafına daha əlverişli şəraitin yaradılması, sahibkarlıq fəaliyyətinə əsassız, kənar müdaxilələrin tamamilə aradan qaldırılması, sahibkarların hüquqlarının qorunması;
Xidmət sahələrinin, Azərsu, Azəristilik, Azərişıq və Azərqaz səhmdar cəmiyyətlərinin bu sahədə böyük təcrübəyə malik özəl şirkətlərə uzunmüddətli idarəetməyə verilməsi,yaxud özəlləşdirilməsi
Dövlət müəssiələrinin özəlləşdirilməsi və ya uzunmüddətli idarəçiliyə verilməsi, inhisarçılığa son qoyulması
2027-ci ildən başlayaraq hər il Bakı şəhərində 10 yeni metro stansiyasının istifadəyə verilməsi, Bakı kəndlərinə, hava limanına və Sumqayıt şəhərinə tramvay xətlərinin çəkilməsi, bu məqsədlə xarici investorlarla danışıqlara başlanılması;
Bakı-Tbilisi-Ankara -İstanbul sürət qatarının tikintisi üçün Türkiyə ilə (maglev) dəmiryol xəttinin çəkilməsinə dair danışıqlara başlanılması;
Bütün qediyyatsız evlərin bir il ərzində sənədləşdirilməsi.Təhlükəli ərazilərdə yerləşən evlər üçün dövlət tərəfindən kompensasiya ödənilməsi;
Kənd təsərrüfatının inkişafına dövlət yardımının genişləndirilməsi, bu istiqamətdə şəffaflığın təmin edilməsi;
Mülkiyyətin toxunulmazlığının təmin olunması;
İqtisadiyyatın və dövlət büdcəsinin gəlirlərinin neft amilindən asılılığının azaldılması üçün məqsədyönlü proqramların qəbul edilməsi;
Tədricən sərbəst (üzən) məzənnəyə keçilməsi, xarici bankların Azərbaycana dəvət olunması;
Azərbaycanın bütün rayon və kəndlərinə təbii qaz verilməsinin təmin edilməsi; Dövlət Neft Fondunun (NF) fəaliyyətində şəffaflığın, və fondun vəsaitlərindən səmərəli istifadənin təmin olunması;
NF-nin Müşahidə Şurasının tərkibinin yarısının parlamentdə təmsil olunan müxalifət partiyalarının təqdim etdiyi şəxslərdən təşkil olunması;
Ölkənin daxili siyasətinə xarici təsirlərin qarşısının alınması üçün, həmçinin inhisarçılığa yol verməmək məqsədilə Dövlət Neft Şirkətinin və AZAL-ın ən azı 3 hissəyə bölünərək özəlləşdirilməsi;
Sahibkarlarla məmurların təmasını minumuma endirmək üçün elektron əlaqə sisteminin inkişaf etdirilməsi;
Xarici investisiyaların qeyri-neft sektoruna cəlb olunması;
Gəlirlərin leqallaşdırılması barədə qanunun qəbul olunması;
Kölgə iqtisadiyyatına son qoymaq məqsədilə hər bir vətəndaşa qanunun qüvvəyə minməsindən keçən 6 ay ərzində öz gəlirlərinin və əmlaklarının mənşəyini göstərmədən onların məbləği barədə müvafiq dövlət qurumlarına məlumat vermək hüququnun tanınması;
Əmlakı və gəlirləri barədə hesabat verməyən vətəndaşların qanunla məsuliyyətə cəlb olunması;
Kənd rayonlarında istehsal və emal müəssisələrinə yatırılan investisiya geri götürülənədək həmin müəssiələrin vergilərdən tam azad edilməsi, növbəti 5 ildə isə 50%-dək vergi güzəştlərinin tətbiq olunması;
Turizmin inkişafına dair proqramların həyata keçirilməsi;
Ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi üçün yerli istehsalın stimullaşdırılması, xaricdən idxal olunan məhsulların keyfiyyətinə nəzarətin gücləndirilməsi
Daxili bazarın və milli istehsalçıların mənafelərinin qorunması
Korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı ciddi və sistemli mübarizənin aparılması Vergi intizamının gücləndirilməsi;
Kiçik sahibkarlar üçün 5 % gəlir vergisinin nəzərdə tutulması; Dövlət qulluqçularının əmək haqlarının onların layiqli həyatını təmin edə biləcək səviyyəyə çatdirilması
Pensiyaların minimum həddinin orta aylıq əmək haqqının 80%-nə çatdırılması; Qadınlar üçün pensiya yaşının 59-a, kişilər üçün 61-ə endirilməsi
Pensiya yaşına çatmış şəxslər vəfat etdikdə onların pensiya fondunda toplanmış vəsaitlərinin varislərinə verilməsi;
Əhalinin mənzil probleminin həlli üçün dövlət səviyyəsində proqramların həyata keçirilməsi;
İpoteka kreditləşməsi üçün hər il dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitin artırılması;
Sosial müdafiəyə ehtiyacı olan müxtəlif təbəqələrə (qaçqın və köçkünlərə, evsiz insanlara,əlillərə, kimsəsiz uşaqlara və s.) dövlət qayğısının artırılması, uşaqlara “uşaqpulu” adlanan müavinətlərin verilməsi;
Əhalinin qaz, su və elektrik enerjisi ilə normal qaydada təmin edilməsi və onların qiymətlərinin əhalinin alıcılıq qabiliyyətinə uyğunlaşdırılması;
15 yaşınadək uşaqlar üçün geyim əşyalarının və digər ləvazimatların, o cümlədən uşaq qidalarının vergidən və gömrük rüsumundan azad edilməsi, bu tip məhsulları istehsal edən müəsisələrə vergi güzəştlərinin müəyyən olunması.
Ekologiya sahəsində:
Ekologiya və ətraf mühitin qorunmasıyla bağlı xüsusi dövlət proqramı qəbul edilməsi və həyata keçirilməsi
Ermənistanda yerləşən Metsamor Atom Elektrik Stansiyasının fəaliyyətinin dayandırılması üçün bütün diplomatik vasitələrdən istifadə edilməsi;
Bakı şəhərində standartlara uyğun gəlməyən yaşayış məskənlərinin sakinlərinin elan olunmuş müsabiqədə qalib gələn şirkətlər tərəfindən mənzillərlə təmin olunması, həmin ərazilərdə yaşayiş evlərinin, parkların, istirahət guşələrinin və yaşıllıq zolaqlarının salınması, sadalanan işləri həyata keçirən şirkətlərə güzəştli kreditlərin verilməsi;
Ölkənin müxtəlif bölgələrində məhv edilmiş meşələrin və yaşıllıq zolaqlarının bərpa edilməsi və yenilərinin salınması;
Dövlət Neft Şirkətinə məxsus olan istismarı dayandırımış neft quyularının yerləşdiyi ərazilərin təmizlənməsi və abadlaşdırılması;
Neftayırma zavodunun, ətraf mühiti zəhərləyən digər müəssisələrin Bakı şəhərinin mərkəzindən kənara çıxarılması.
Beynəlxalq əlaqələr və xarici siyasət sahəsində:
Azərbaycanın qonşu və region dövlətləri ilə bərabərhüquqlu münasibətlərinin qorunması və inkişaf etdirilməsi;
Qərbin siyasi dəyərlərinin və hüquq sisteminin mənimsənilməsinin təmin edilməsi; Beynəlxalq (Ümumdünya Ticarət Təşkilatı) və regional iqtisadi təşkilatlara üzv olmaq;
Avropa İttifaqı modelində Türk-Slavyan Respublikaları İttifaqı ideyasının genişləndirilməsi, bu ittifaqa keçmiş sovet respublikalarının və İranın daxil olamasının mümkünlüyünün təbliği;
Azərbaycan Respublikasının Rusiya Federasiyası, eləcə də Rusiyanın sərhədyanı subyektləri, o cümlədən türk respublikaları ilə birbaşa əlaqələrinin inkişaf etdirilməsi, bu respublikalarda yaşayan xalqlarla dostluq münasibətlərinin qorunub saxlanılması və inkişaf etdirilməsi
Azərbaycandan kənarda yaşayan vətəndaşlarımızın haqlarının beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində qorunmasının təmin edilməsi
İranla münasibətlərdə Cənubi Azərbaycanda yaşayan soydaşlarımızın öz dilləriində yazıb-oxumaq və mədəniyyətlərini inkişaf etdirmək hüququnun daim gündəmdə saxlanılması;
Azərbaycanın Türkiyə və digər türk dövlətləri, eləcə də türk toplum və qurumları ilə siyasi, hərbi, elmi, mədəni, iqtisadi əlaqələrinin genişləndirilməsi;
Türkiyə ilə ümumi bazara keçidlə bağlı danışıqlara başlanılması;
Təhlükəsizlik sahəsində Türkiyə, Rusiya, İsrail, Pakistan və region ölkələri ilə əməkdaşlığın genişləndilməsi.
Son yazılar
Обзор новинок в сфере смартфонов - Smartphone Trends 2024
Смартфоны продолжают оставаться одними из самых быстроразвивающихся технологий, предлагая пользователям новейшие решения, которые делают нашу жизнь проще и продуктивнее. В 2024 году производители уделили особое внимание инновациям в дизайне, производительности, камерах и экосистемах. Давайте подробнее рассмотрим, какие тренды и устройства формируют рынок смартфонов сегодня. Дизайн и форм-фактор Раскладные устройства Раскладные смартфоны вышли из категории нишевых продуктов и стали массовым явлением. Производители, такие как Samsung, Huawei, Oppo и Motorola, предлагают устройства, которые сочетают компактные размеры с большими дисплеями. Например, Samsung Galaxy Z Fold 6 и Huawei Mate X5 отличаются улучшенными шарнирами, более прочными экранами и более легкими корпусами. Безрамочные экраны Технологии безрамочных экранов достигли новых высот. Компании, такие как Xiaomi и Vivo, активно разрабатывают смартфоны с экранами, которые полностью обволакивают корпус устройства. Xiaomi Mix Fold Alpha 2, например, стал пионером в использовании "360-градусного" дисплея. Устойчивость к внешним условиям Новые модели смартфонов становятся всё более прочными. iPhone 15 Ultra и Samsung Galaxy S24 Ultra предлагают усиленную защиту от воды и пыли по стандарту IP68+, а также новые материалы, такие как сапфировое стекло и титановый корпус. Производительность Производительность смартфонов продолжает увеличиваться благодаря новым процессорам и увеличению оперативной памяти. В этом году важной вехой стал выпуск процессоров, созданных по технологии 3-нм, таких как Apple A18 Bionic и Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3. Эти чипы предлагают не только мощь для сложных задач, но и повышенную энергоэффективность. Искусственный интеллект Искусственный интеллект стал неотъемлемой частью смартфонов. Новейшие модели оснащены сопроцессорами AI, которые позволяют улучшать фотографии, оптимизировать производительность и даже предлагать персонализированные функции. Например, Google Pixel 8 Pro использует алгоритмы AI для устранения шума и автоматического улучшения фотографий. Геймерские смартфоны Любители игр получают еще больше возможностей с такими устройствами, как ASUS ROG Phone 7 и RedMagic 8 Pro. Эти смартфоны оснащены активными системами охлаждения, высокочастотными экранами с частотой обновления 165 Гц и уникальными триггерами для удобного управления в играх. Камеры Камеры смартфонов 2024 года достигли новых высот, предлагая функциональность, сравнимую с профессиональными камерами. Большие сенсоры и оптический зум Смартфоны, такие как Xiaomi 14 Ultra и Sony Xperia 1 VI, оснащены крупными сенсорами, что позволяет захватывать больше света и улучшать качество изображений. Оптический зум на уровне 10x и более стал стандартом для флагманов. Видео 8K Запись видео в формате 8K становится доступной для большинства премиальных моделей. Компании также добавляют функции стабилизации, включая сенсорный сдвиг и электронную стабилизацию. Инновации в программном обеспечении Google и Apple активно работают над улучшением ночной съемки и портретного режима. Например, iPhone 15 Pro Max автоматически определяет освещение и может менять диафрагму, чтобы улучшить кадры в условиях низкой освещенности. Экосистема и программное обеспечение Смартфоны становятся частью всё более обширных экосистем. Например, Apple продвигает интеграцию с другими устройствами через iCloud+, а Samsung делает акцент на синхронизации с бытовой техникой через SmartThings. Поддержка долгосрочных обновлений Производители, такие как Samsung, Google и OnePlus, предлагают до 5 лет программной поддержки, включая обновления безопасности и новые версии операционных систем. Это делает покупку флагманов более долгосрочной инвестицией. Развитие операционных систем В 2024 году Android 14 и iOS 17 принесли множество улучшений. Android 14 делает акцент на безопасности и кастомизации, тогда как iOS 17 предлагает новые функции для взаимодействия между устройствами и улучшения в сфере конфиденциальности. Батареи и зарядка Увеличенная емкость Смартфоны, такие как Realme GT Neo 6, предлагают батареи емкостью до 6000 мАч, обеспечивающие более длительное время автономной работы. Быстрая зарядка Быстрая зарядка выходит на новый уровень. Xiaomi 14 Pro поддерживает зарядку мощностью 200 Вт, позволяя зарядить устройство до 100% за менее чем 10 минут. Беспроводная зарядка Беспроводная зарядка стала быстрее и универсальнее. Компании активно внедряют стандарты Qi2, улучшая совместимость между различными устройствами. Тренды и будущее 5G и спутниковая связь 5G стал стандартом для большинства смартфонов, но в 2024 году внимание сместилось на спутниковую связь. Apple, Huawei и Samsung предлагают базовые функции связи через спутники, такие как отправка сообщений в экстренных ситуациях. Устойчивое развитие Компании делают акцент на экологичности. Смартфоны теперь содержат больше переработанных материалов, а упаковка становится минималистичной и экологически чистой. Концептуальные устройства Концептуальные устройства продолжают вдохновлять. Например, Oppo X Nendo демонстрирует инновационный подход к складным конструкциям, а Nothing Phone 3 удивляет прозрачным дизайном и уникальными световыми эффектами. Заключение 2024 год стал годом значительных инноваций в сфере смартфонов. От улучшенных камер и мощных процессоров до новых форм-факторов и экосистем — выбор устройств огромен, и каждый пользователь найдет то, что соответствует его потребностям. Следите за новыми анонсами, ведь мир технологий не стоит на месте!
Обзор новинок в сфере ноутбуков - Laptop Trends 2024
Рынок ноутбуков в последние годы демонстрирует стремительное развитие, предлагая пользователям устройства, способные удовлетворить самые разные потребности — от работы и учебы до профессионального творчества и гейминга. В 2024 году производители сосредоточились на улучшении производительности, портативности, энергоэффективности и внедрении инновационных технологий. В этой статье мы подробно рассмотрим ключевые новинки и тренды в сфере ноутбуков. Дизайн и конструкция Тонкость и легкость Компании продолжают стремиться к созданию более компактных и легких ноутбуков. Новые модели, такие как Dell XPS 13 Plus 2024 и LG Gram SuperSlim, устанавливают новые стандарты в портативности, сохраняя при этом высокую производительность. Использование материалов, таких как магниевый сплав и углеродное волокно, делает устройства прочными и невероятно легкими. Экранные инновации Технологии дисплеев играют важную роль в новых моделях ноутбуков: OLED-дисплеи становятся все более популярными благодаря превосходному качеству изображения, глубокому черному цвету и высокой энергоэффективности. Например, ASUS ZenBook Pro 16X оснащен 4K OLED-панелью с высоким уровнем яркости. Мини-LED технологии, используемые в устройствах, таких как Apple MacBook Pro M3, предлагают превосходную цветопередачу и контрастность. Сенсорные экраны становятся стандартом для многих моделей 2-в-1, включая HP Spectre x360. Расширение экранов Устройства с дополнительными экранами набирают популярность. Например, ASUS ROG Zephyrus Duo 16 предлагает дополнительный дисплей для удобного многозадачности, что особенно ценно для креаторов и геймеров. Производительность Новые процессоры В 2024 году лидеры индустрии, такие как Intel, AMD и Apple, представили мощные процессоры: Intel Core 14-го поколения предлагает значительное улучшение однопоточной и многопоточной производительности благодаря усовершенствованной архитектуре. AMD Ryzen 8000 отличается увеличенной энергоэффективностью и интеграцией графики RDNA 3. Apple M3 устанавливает новые стандарты для ARM-архитектуры, обеспечивая превосходную производительность и долгую автономную работу. Графика нового поколения Графические процессоры NVIDIA RTX 40-й серии стали ключевым элементом для игровых и профессиональных ноутбуков. Такие устройства, как Razer Blade 18 и Alienware x16, поддерживают трассировку лучей в реальном времени и технологии DLSS 3, обеспечивая невероятное качество графики. Оперативная память и хранилище В новых моделях ноутбуков используется оперативная память стандарта DDR5, которая обеспечивает более высокую скорость и энергоэффективность. Для хранения данных всё чаще применяются SSD NVMe 4.0, предлагающие молниеносную скорость загрузки и передачи данных. Энергоэффективность и автономность Энергоэффективность стала одним из главных приоритетов для производителей ноутбуков. Новые чипы от Apple и AMD демонстрируют выдающуюся автономность — до 20 часов работы без подзарядки. Например, MacBook Air M3 и Lenovo ThinkPad X1 Carbon Gen 12 предназначены для долгосрочного использования в мобильных условиях. Быстрая зарядка Современные ноутбуки поддерживают технологии быстрой зарядки. Например, устройства с зарядкой 100 Вт через USB-C могут восстановить до 50% заряда за 30 минут. Искусственный интеллект и машинное обучение Встроенные ИИ-ускорители Некоторые новые процессоры оснащены интегрированными ИИ-ускорителями, которые оптимизируют задачи машинного обучения, улучшают видеоконференции и повышают энергоэффективность. Например, Microsoft Surface Laptop Studio 2 использует ИИ для улучшения работы камеры и микрофонов. Программное обеспечение Производители интегрируют ИИ в программные платформы. Например, Windows 11 добавляет функции интеллектуального управления батареей, а macOS Sonoma делает взаимодействие с экосистемой Apple более интуитивным. Игровые ноутбуки Игровые ноутбуки продолжают совершенствоваться, предлагая пользователям ещё больше мощности и функциональности. В 2024 году особое внимание уделяется: Экранам с частотой обновления до 360 Гц (например, MSI Titan GT77 HX). Поддержке Ray Tracing и технологий повышения FPS, таких как NVIDIA DLSS 3. Охлаждающим системам, включающим жидкометаллические термоинтерфейсы и паровые камеры. Тренды и инновации Экологичность Многие производители делают акцент на экологически чистых материалах и переработке. Например, Acer Aspire Vero 2024 изготовлен из переработанного пластика и имеет упаковку, пригодную для повторного использования. Ноутбуки с 5G Подключение к сетям 5G становится стандартом для премиальных моделей, таких как HP Elite Dragonfly G4, что обеспечивает высокую скорость передачи данных в любом месте. Концептуальные устройства Производители экспериментируют с новыми форм-факторами. Например, Lenovo Yoga Book 9i предлагает два полноценных сенсорных экрана, которые можно использовать в различных конфигурациях. Заключение 2024 год принес множество интересных новинок в сфере ноутбуков. Производители продолжают удивлять инновациями, создавая устройства, которые становятся не только инструментами для работы, но и настоящими помощниками в повседневной жизни. Независимо от ваших потребностей — будь то творчество, гейминг или бизнес — вы наверняка найдете ноутбук, который удовлетворит все ваши требования.
Тренды крипторынка 2024 - Crypto Market Trends
Криптовалютный рынок — одна из самых динамично развивающихся областей финансовых технологий. Несмотря на высокую волатильность и неоднозначное отношение регуляторов, интерес к криптовалютам продолжает расти. В этой статье мы рассмотрим ключевые тренды, которые определяют развитие крипторынка в 2024 году. Усиление регулирования Регуляторная прозрачность В 2024 году многие страны усиливают свои усилия по регулированию крипторынка. Основной акцент делается на: Борьбу с отмыванием денег (AML) и финансированием терроризма (KYC-процедуры). Защиту интересов розничных инвесторов через создание стандартов для криптобирж. Разработку национальных стратегий регулирования. Примером может служить Европейский Союз с инициативой MiCA („Markets in Crypto-Assets“), которая устанавливает единые правила для участников криптовалютного рынка. CBDC (Цифровые валюты центральных банков) Страны продолжают активно разрабатывать и внедрять цифровые версии национальных валют. Такие проекты, как e-CNY в Китае и пилотный Digital Euro, направлены на повышение эффективности платежных систем и сокращение доли наличных расчетов. Расширение применения блокчейн-технологий Токенизация активов Тренд токенизации активов продолжает набирать обороты. Блокчейн позволяет: Создавать токены, представляющие реальные активы, такие как недвижимость, произведения искусства и ценные бумаги. Упрощать доступ к инвестициям благодаря дробным долям. DeFi 2.0 Финансовые сервисы на основе блокчейна (DeFi) переходят на новый уровень. В 2024 году проекты сосредотачиваются на: Устойчивости бизнес-моделей. Повышении безопасности. Разработке гибридных решений, сочетающих централизованные и децентрализованные элементы. Пример: платформы, предоставляющие стейкинг с улучшенной ликвидностью и страхованием. NFT 2.0 Рынок невзаимозаменяемых токенов (NFT) меняется. Если в прошлом он был сосредоточен на цифровом искусстве, то теперь NFT используются в: Игровой индустрии для создания внутриигровых активов. Метавселенных для представления виртуальной недвижимости. Управлении интеллектуальной собственностью. Метавселенные и Web3 Интеграция криптовалют в метавселенные Метавселенные, такие как The Sandbox и Decentraland, активно используют криптовалюты для внутриигровой экономики. Пользователи могут зарабатывать токены, участвуя в мероприятиях или создавая контент. Развитие Web3 Технологии Web3 предлагают новый взгляд на интернет: Полная децентрализация данных. Управление через DAO (децентрализованные автономные организации). Прозрачность и безопасность операций. Углеродная нейтральность Критика криптовалют за высокий углеродный след стимулирует разработчиков переходить на экологичные алгоритмы. Примером служит переход Ethereum на алгоритм Proof-of-Stake, который сократил энергопотребление сети на 99%. Другие проекты, такие как Chia и Algorand, делают ставку на энергосберегающие механизмы консенсуса. Институциональное принятие Участие традиционных финансов Банки и инвестиционные компании увеличивают свои вложения в криптоактивы. В 2024 году такие гиганты, как BlackRock и Goldman Sachs, предлагают клиентам доступ к криптовалютным ETF и другим инструментам. Криптовалюты в розничной торговле Все больше компаний интегрируют криптовалютные платежи. Например: PayPal предлагает оплату в криптовалюте. Сеть магазинов Starbucks принимает биткоины через Lightning Network. Автоматизация торговли Алготрейдинг Трейдеры используют алгоритмы и ИИ для анализа рынка и выполнения сделок. Это позволяет: Реагировать на изменения быстрее человека. Снижать риски за счет диверсификации стратегий. Платформы социального трейдинга Популярность таких платформ, как eToro, продолжает расти. Инвесторы могут копировать стратегии успешных трейдеров, что упрощает вход для новичков. Основные вызовы Безопасность Кибератаки остаются одной из главных угроз. В 2024 году проекты уделяют больше внимания: Защите смарт-контрактов. Обучению пользователей принципам кибербезопасности. Волатильность Криптовалюты остаются высоковолатильным активом. Это создает сложности для их использования как платежного средства и долгосрочного хранения стоимости. Регуляторная неопределенность Несмотря на прогресс, подходы к регулированию остаются различными в разных странах, что создает барьеры для глобальной интеграции. Заключение Криптовалютный рынок продолжает эволюционировать, предлагая новые возможности для инвесторов, разработчиков и пользователей. Тренды 2024 года демонстрируют, что индустрия стремится к устойчивости, безопасности и интеграции с традиционными финансовыми системами. Тем не менее, она сталкивается с вызовами, требующими внимания и адаптации. Крипторынок остается одной из самых инновационных и перспективных областей в мире финансовых технологий.
Şərhlər
Dəlidən doğru xəbər.Bəli,Naxçıvan ərazisi Azərbaycan olduğuna görə Naxçıvan da,Çərur da,Ordubad da Azərbaycanın dugər rayonları kimi bir mərkəzdən idarə olunmalı,Lazımsız və mənasız xərcləmələrə yol açan muxtariyyər ləğv olunmalıdır.Bu sahədə 30 il gecikmişik.O qədər mənasız nazirliklərə,idarələrə nə ehtiyac var?Məgər Azərbaycan Konstitusiyası , qanunları Naxçıvana aid edilmir?Bu təkrarlanmalara son qoyulmalıdır.