NAZİR ANTİTERROR ƏMƏLİYYATI İLƏ BAĞLI ŞOK FAKTLARI AÇDI - "Saat 22:00-da Rusiya sülhməramlılarının rəhbərliyi mənə müraciət etdi ki..." (MÜSAHİBƏ)

Zakir Həsənov: "Onların birləşmələrinin 99 faizi artıq 9 saatdan sonra mühasirəyə düşmüşdü"

"Qardaş Türkiyənin imkanlarından istifadə edəcəyik və birgə istehsal həyata keçirəcəyik"

İyunun 25-də - Silahlı Qüvvələr Günü ərəfəsində Azərbaycan Respublikasının müdafiə naziri general-polkovnik Zakir Həsənov AZƏRTAC-a və AzTV-yə müsahibə verib.

Həmin müsahibəni təqdim edir:

AzTV-nin əməkdaşı Tofiq Abbasov: Bütün zamanlarda xalqların, toplum və dövlətlərin taleyində ordu və silahlı qüvvələrin əvəzedilməz müstəsna rolu olub. Çünki onlar, ilk növbədə, insanların təhlükəsizliyini və dövlətin ərazi hüdudlarının toxunulmazlığını təmin ediblər. Bu gün də bu qayda öz qüvvəsindədir. Xüsusilə də biz görürük ki, gündən-günə təhdidlərin, risk və təhlükələrin sayı artır. Təbii ki, Azərbaycan Ordusu da bu istiqamətdə üzərinə düşən vəzifəni layiqincə yerinə yetirir.

Bildiyimiz kimi, iyunun 26-sı Azərbaycanda Silahlı Qüvvələr Günüdür. Bu münasibətlə mən və Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyindən (AZƏRTAC) həmkarım Abbasəli Yadigarovla birlikdə Azərbaycan Respublikasının müdafiə naziri general-polkovnik Zakir Həsənovdan xahiş etmişik ki, bizim suallarımızı cavablandırsın. İlk növbədə, Azərbaycan Respublikasının müdafiə nazirinə təşəkkürümüzü bildiririk ki, müsahibə üçün bizə vaxt ayırıb. Cənab nazir, icazə verin söhbətimizin əvvəlində sizi və Silahlı Qüvvələrimizin şəxsi heyətini Milli Ordumuzun yaradılmasının 106-cı ildönümü ilə bağlı təbrik edək. Çünki bu, həqiqətən də bizim dövlətimizin tarixində əlamətdar bir hadisədir. Digər tərəfdən, biz bilirik ki, dövlətimizin başçısı, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Ordumuzun inkişafına, onun günün tələblərinə cavab verməsinə böyük diqqət yetirir. Əlbəttə ki, bu xüsusda çox böyük islahatlar proqramı həyata keçirilir. Mənə elə gəlir ki, söhbətimizin əvvəlində biz 2020-ci ildə əldə etdiyimiz böyük Zəfərə, 2023-cü ildə antiterror tədbirlərinə nəzər salsaq görərik ki, həqiqətən də Azərbaycanın Milli Ordusu bu gün dünyanın ən güclü ordularından biridir. İstərdik ki, bu məsələyə münasibət bildirərək siz həm də Ordumuzun döyüş qabiliyyəti, texniki təchizatı və digər mühüm məsələlər barədə fikirlərinizi bizimlə bölüşəsiniz.

Nazir Zakir Həsənov: Çox sağ olun. Mən də sizi Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Günü münasibətilə təbrik edirəm. İlk növbədə, qeyd etmək istərdim ki, artıq dörd ildir Azərbaycan Ordusu bayramını qalib ordu kimi qeyd edir. Müzəffər Ali Baş Komandanın rəhbərliyi ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 44 gün ərzində ölkəmizin ərazi bütövlüyünü bərpa etdi. Bilirsiniz ki, həmin əməliyyatlar vaxtı Azərbaycan əsgəri çox böyük şücaət göstərdi. Ondan sonra - 2023-cü ildə antiterror əməliyyatı zamanı Azərbaycan Ordusu yüksək peşəkarlıq nümayiş etdirdi. Fürsətdən istifadə edərək Azərbaycan xalqını, şəhid ailələrini, veteranları, qazilərimizi təbrik etmək istəyirəm. Müzəffər Ali Baş Komandan başda olmaqla Silahlı Qüvvələrin bütün şəxsi heyətini təbrik etmək istəyirəm. Əsgərləri, matrosları, gizirləri, miçmanları, zabitləri, yüksəkrütbəli zabitləri təbrik edirəm, onlara cansağlığı, Azərbaycan naminə xidmətlərində uğurlar arzulayıram.

AzTV-nin əməkdaşı: Əlbəttə, Ordumuzun döyüş hazırlığının həmişə yüksək səviyyədə olması həm də millətə, xalqa, dövlətin hər bir nümayəndəsinə əminlik verir. Çünki insanlar tək bu günün qayğıları ilə yaşamırlar, onlar həm də gələcəyə baxırlar. İstəyirlər ki, onların baxışları həmişə nikbin olsun. Bu baxımdan ölkəmizin müdafiə qabiliyyəti, döyüş qabiliyyətimiz və təhdidlərə duruş gətirə bilməyimiz çox vacib əhəmiyyət kəsb edir. Mənə elə gəlir həqiqətən də bu, təsadüfi deyil ki, indi Amerikada, Avropada müxtəlif ölkələrin ən mütərəqqi hərbi məktəblərində Azərbaycan Ordusunun şücaəti barədə danışılır, onun ənənəsi və təcrübəsi öyrənilir. Bax, bu məsələnin məğzində duran əsas göstərici, əsas amil hansıdır?

Nazir Zakir Həsənov: Siz tamamilə düz qeyd etdiniz ki, Müzəffər Ali Baş Komandanın rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsi zamanı çox yüksək peşəkarlıq nümayiş etdirdi. Ordumuzun apardığı əməliyyatlar, ümumiyyətlə, dünyada hərb elminə yenilik gətirdi. Mən müxtəlif ölkələrə səfərim zamanı görüşlərdə, danışıqlarda görürəm ki, bizə böyük maraq var. Hətta bizim təcrübəmizi öyrənmək üçün çoxlu müraciətlər olur. Biz müttəfiq dövlətlərlə təbii ki, təcrübəmizi bölüşürük və bu istiqamətdə işlər indiyədək davam edir. Bununla yanaşı, mən xüsusi qeyd etmək istəyirəm ki, keçən görüşlərdə də bildirirdim, möhtərəm cənab Prezident Azərbaycan Ordusunda islahatlara başlayanda qarşıya konkret vəzifələr qoymuşdu - müasir, peşəkar ordu qurulsun, ən müasir silah, texnika ilə təchiz edilsin və ordu ən çətin müxtəlif şəraitlərdə döyüş aparmağa qadir olsun. Biz buna nail olduq. Qeyd etmək istəyirəm ki, indiyədək bizim təcrübəmizi öyrənirlər və biz özümüz də əməliyyatlarımızı təhlil edirik. Təhlillər göstərir ki, bizim islahatların əsas istiqamətləri düzgün seçilib. Biz onların bəhrəsini gördük. Bununla yanaşı, qeyd etmək istəyirəm ki, hərb elmi gündən-günə inkişaf edir. Biz bunu dərindən öyrənirik. Biz müharibə vaxtı əldə etdiyimiz təcrübəni də, nöqsanları da öyrənirik. İstifadə etdiyimiz silahları da öyrənirik - onların hansının tətbiqi bizə daha çox fayda gətirdi, hansılar döyüşlərdə özünü çox da yaxşı göstərmədi. Təbii ki, biz nəticələr çıxardıq və onları dəyişdik. Bütün bu təhlillər göstərdi ki, müharibədəki bütün o təcrübənin tətbiqindən sonra artıq antiterror əməliyyatı zamanı qısa müddətdə düşmən darmadağın edildi. Bu antiterror əməliyyatına dünyada unikal əməliyyat kimi baxırlar, onunla maraqlanırlar. Çox sevindirici haldır ki, Müzəffər Ali Baş Komandanın rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusunun əməliyyatları bu gün bütün dünyada dərindən öyrənilir.

AZƏRTAC-ın əməkdaşı: Cənab nazir, antiterror əməliyyatlarından danışmışkən qeyd edim ki, bu əməliyyatlar ətrafında müxtəlif versiyalar səsləndirilir. Bu əməliyyatların planlaşdırılmasının, həyata keçirilməsinin hədəfi nə idi? Təbii ki, hədəf bəlli idi - Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün, suverenliyinin tam bərpası. Amma bunu müxtəlif dairələr müxtəlif cür yozurlar. Yəni sizin bununla bağlı fikirlərinizi öyrənmək maraqlı olardı.

Nazir Zakir Həsənov: Yaxşı sualdır. Mən də eşidirəm ki, müxtəlif versiyalar səsləndirirlər. İlk növbədə, demək istəyirəm ki, bu əməliyyat kimə qarşı idi. Xatırlayırsınızsa, möhtərəm cənab Prezident çıxışlarında bir neçə dəfə qeyd etmişdir ki, Vətən müharibəsi zamanı Azərbaycanın uğurlu əməliyyatlarından biri Ağdam istiqamətində idi. Ermənistan silahlı qüvvələrinin böyük bir birləşməsi - bizim hesabımızla təxminən 15-18 min nəfərlik şəxsi heyət mühasirəyə düşmüşdü. Biz bu əməliyyatı yekunlaşdırmaq üçün mühasirəyə düşən həmin hərbi birləşmələrin ətrafına toplarımızı, raket sistemlərimizi yığmışdıq və artıq onların zərərsizləşdirilməsi üçün tədbirlərə başlayırdıq. Ermənistanın kapitulyasiya aktına tez qol çəkməsinin səbəblərindən biri də bu idi. Möhtərəm cənab Prezident insanpərvərlik göstərdi və mühasirəyə düşənlərin məhv edilməsinə imkan vermədi. Ona görə də bax, mühasirəyə düşmüş həmin kontingent üçtərəfli Sazişə əsasən Azərbaycanın ərazisini dərhal tərk etməli idi. Ancaq onlar bunu etmədilər, əksinə, təxribatlara əl atdılar, mövqelərini gücləndirməyə başladılar. Bilirsiniz, möhtərəm cənab Prezident çıxışlarında qeyd edirdi ki, antiterror əməliyyatlarının keçirilməsi üçün səbəblər hansılar idi. Birincisi, bilirsiniz ki, bunlar təxribatlar törədirdilər, qanunsuz seçkilər keçirirdilər. Ermənistan rəsmən bunları təbrik etdi. Bunlar hamısı zəmin yaratdı ki, antiterror əməliyyatı keçirilsin. Bu, birincisi. İkincisi, sual verdiniz ki, bu antiterror əməliyyatının hədəfi kim idi. Xüsusi qeyd etmək istəyirəm, möhtərəm cənab Prezident daim deyir ki, mən yaxşı bilirəm nəyi nə vaxt etmək lazımdır. Cənab Prezident bütün güc strukturlarının rəhbərliyini toplayıb tapşırıq verəndə bir neçə məsələyə xüsusi diqqət yetirirdi. İlk növbədə, Orduya aid təbii olaraq mənə tapşırıq verildi ki, heç bir mülki şəxsə, heç bir mülki obyektə zərbə endirilməsin. Ordu heç bir yaşayış məntəqəsinə daxil olmur. Ordu ancaq və ancaq hərbi birləşmələrə qarşı fəaliyyət göstərir. Digər qurumların rəhbərlərinə - Daxili İşlər Nazirliyinə, xüsusi xidmət orqanlarına, Sərhəd Qoşunlarına tapşırıqlar vermişdi. Qeyd edim ki, bu tapşırıqlar hamısı düzgün verilmişdi. Beynəlxalq qurumların nümayəndələri gəlib bunların hamısını gördülər. Bununla yanaşı, demək istəyirəm ki, hörmətli Birinci vitse-prezident də humanitar məsələlərə çox ciddi fikir verməyi tapşırmışdı və nəzarətdə saxlayırdı. Antiterror əməliyyatından əvvəl, yəni, kütləvi zərbələrdən əvvəl Qarabağ iqtisadi zonasında yaşayan ermənilərə bir saat əvvəlcədən xəbər verilmişdi ki, hərbi obyektlərdən uzaq dursunlar. Görün, Azərbaycan necə humanistlik nümayiş etdirir. Bu da onu göstərdi ki, Azərbaycanın həyata keçirdiyi antiterror əməliyyatı ancaq və ancaq erməni silahlı qüvvələrinə qarşı idi. Bilirsiniz, bu yaxınlarda özləri də təsdiqlədilər ki, Qarabağ zonasında yerləşən hərbi birləşmələr erməni silahlı qüvvələrinin tabeliyində olan qurumlar idi.

Mən bir məsələyə də toxunmaq istəyirəm. Bu əməliyyatdan sonra biz külli miqdarda silah-sursat, texnika, 100 mindən çox atıcı silah qənimət götürdük. Bu, nə deməkdir? Bu o deməkdir ki, onlar burada səfərbərlik ehtiyatları yaratmışdılar. Bunların planına əsasən, əgər burada müharibə başlayacaqdısa, onlar Ermənistanın səfərbərlik ehtiyatlarını buraya gətirəcəkdilər və buradakı səfərbərlik ehtiyatlarından istifadə edəcəkdilər. Yəni, biz bunların hamısını artıq bildik və tədbirlərimizi gördük. Bununla yanaşı, antiterror əməliyyatı ilə əlaqədar onu da demək istəyirəm ki, bu əməliyyat çox yüksək səviyyədə təşkil olunmuşdu, xüsusilə də şəxsi heyətin qarşılıqlı əlaqəsi planlaşdırılmışdı və həyata keçirilmişdi. Bütün qurumlar - idarəedici qurumlar, qoşun növləri vəzifələrini o qədər düzgün dərk etmişdilər və peşəkarlıqla icra etmişdilər ki, hər yerdə 1 gün deyilir. İndi mən sizə deyəcəyəm Ermənistan silahlı qüvvələri Qarabağ iqtisadi zonasında neçə saata darmadağın olmuşdu. Möhtərəm cənab Prezidentin tapşırığı ilə bütün bu əməliyyatlar təhlil edilmişdi. Ona görə də indi mən antiterror əməliyyatından danışaraq deyəcəyəm ki, Azərbaycan Ordusu necə peşəkarlıq nümayiş etdirib. Hətta dünyanın aparıcı dövlətləri, hərbi qulluqçuları maraqlanırlar və fikirlərini bildirirlər. Təbii, bu sevindirici haldır ki, biz əsgərlərimizlə, zabitlərimizlə fəxr edirik. Açığını deyək ki, biz bu Qələbəni Ali Baş Komandanımızın möhkəm iradəsi nəticəsində əldə etdik.

AzTV-nin əməkdaşı: Sizin dedikləriniz bir daha təsdiqləyir ki, Qarabağ bölgəsində mülki əhalini Ermənistanın radikal ünsürləri orduya çevirmək niyyətində idilər və həqiqətən də onların qarşısı alındı. Bunlar çox təhlükəli planlar idi və onlar Azərbaycan xalqına qarşı, əlbəttə ki, genişmiqyaslı əməliyyatlara hazırlaşırdılar. Digər tərəfdən də bütün yolları, kommunikasiyaları minalamışdılar ki, bizim üçün problemlər yaratsınlar. Bu onu göstərir ki, antiterror tədbirləri artıq qaçılmaz idi. Çünki həm də onlar bununla təxribatlara meydan verirdilər.

Nazir Zakir Həsənov: Bəli, mən qeyd etdim, antiterror əməliyyatının başlaması üçün artıq şərait yaranmışdı, onlar bütün təxribatlara əl atırdılar. Siz bilirsiniz ki, onlar ərazini minalayırdılar. Hətta biz minaları beynəlxalq qurumlara təqdim etdik. Bu minalar müharibədən sonra istehsal olunmuşdu. Bununla yanaşı, mən bir daha qeyd etmək istəyirəm ki, Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda olan hərbçilər Ermənistan silahlı qüvvələrinin bir hissəsi idi. Eyni zamanda, təbii ki, onlar yerli əhalidən də istifadə edirdilər. Bunu mətbuatdan da bilirik, onlar özləri də gizlətmirlər. Bir daha vurğulayım ki, antiterror əməliyyatı bir gündən də az davam etdi. Biz saat 13:00-da başladıq, hissə və birləşmələr çox nizamlı şəkildə hərəkət etdilər və Ermənistan birləşmələrinin bütün təminat yollarını dərhal bağladıq, kütləvi zərbələrlə onların bütün hava hücumundan müdafiə, idarəetmə sistemlərini sıradan çıxardıq. Hərbi hissələrin manevr qabiliyyətinin qarşısını aldıq və saat 22:00-da Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin rəhbərliyi mənə müraciət etdi ki, Ermənistanın Azərbaycan ərazisində yerləşən silahlı birləşmələri təslim olmaq istəyirlər. Ancaq biz bilirdik, görürdük ki, bunlar manevr üçün vaxt udmaq istəyirlər. Düzdür, onların birləşmələrinin 99 faizi artıq 9 saatdan sonra mühasirəyə düşmüşdü. Biz bunu görürdük. Ancaq bəzi qurumlar var idi. Ona görə də biz etiraz etdik, dedik ki, əməliyyat davam edir. Onların hamısını tam şəkildə zərərsizləşdirdik və mühasirəyə götürdük. Səhər saat 9 idi, biz Müdafiə Nazirliyinin üzərinə düşən vəzifələri artıq yerinə yetirmişdik. Təkrar müraciət olanda dedik ki, siyasi rəhbərliyə müraciət etsinlər. Onlar müraciət etdilər, Azərbaycanın şərtlərini qəbul etdilər. Mən Ali Baş Komandana məruzə etdim və saat 10-da artıq biz öz üzərimizə düşən vəzifəni yerinə yetirmişdik. Saat 11 üçün tapşırıq aldım ki, hazırlığa başlayın, saat 12-dən atəşkəs elan olunacaq. Yəni, möhtərəm cənab Prezidentin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri, Daxili İşlər Nazirliyi, xüsusi xidmət orqanları, Sərhəd Qoşunları hamısı birgə qarşılıqlı əlaqədə bu əməliyyatı qısa müddətdə çox peşəkar səviyyədə həyata keçirdi. Demək istəyirəm ki, biz sonra əməliyyatı dərindən təhlil etdik. Məsələn, cənab Prezident tapşırdı ki, əməliyyatın hər mərhələsini təhlil edin. Necə ki, biz müharibə vaxtı təhlil edirdik, nəticə çıxarırdıq, nöqsanları aradan qaldırırdıq, indi də təhlil edirdik. Məsələn, kütləvi atəş zərbəsi endirirdik, indi torpaqlar azaddır, həmin yerləri bir-bir gəzirdik. Deyim ki, zərbələrin 99 faizindən çoxu hədəfi yüksək dəqiqliklə, nöqtəsinə kimi vurmuşdu. Yəni, biz gördük ki, əgər Vətən müharibəsi vaxtı zərbələrin təqribən 80 faizi dəqiq vurulmuşdusa, artıq bu əməliyyatda onların daha yüksək dəqiqliyinə nail olduq. İndi daha asandır, ərazilər azaddır, gedirsən, baxırsan. Manevr və digər məsələlər düzgün planlaşdırılmışdı, düzgün və vaxtında həyata keçirilmişdi. Yəni, bunlar hamısı bizə bir daha imkan verir deyək ki, əməliyyat yüksək səviyyədə təşkil olunmuşdu və Azərbaycan Ordusu yüksək peşəkarlıq nümayiş etdirdi.

AzTV-nin əməkdaşı: Bəlli olduğu kimi, heç yerdə heç bir mülki obyekt dağıdılmadı, mülki vətəndaşlar zərər çəkmədilər. Bu, bir daha hərb tarixinə düşən vacib bir məqamdır ki, onun da arxasında Azərbaycan Ordusunun məharəti dayanır.

Nazir Zakir Həsənov: Sizə bir məsələni də deyim. Əməliyyat vaxtı bir neçə digər əməliyyat da gedirdi. Məsələn, biz nəticə çıxardıq ki, ermənilər hər dəfə ərazini tərk edəndə, ya da belə əməliyyatlar olanda bizim təbii sərvətlərimizi məhv edirdilər - yandırırdılar, talayırdılar, özləri ilə aparırdılar, partladırdılar. Ona görə də İqtisadiyyat Nazirliyi bizim təbii sərvətlərimiz olan böyük müəssisələrin siyahısını təqdim etmişdi ki, onları xilas edək. Məsələn, götürək hərbi polisdən ibarət qruplar yaradılmışdı və onlar əməliyyat vaxtı dərhal hərəkət edərək həmin müəssisələri mühasirəyə götürdülər və onları qoruyub saxladılar, xilas etdilər. Bunun dəyəri milyardlarla dollardır. Yəni, bir neçə belə müəssisə oldu. Bu da onu göstərir ki, bu vəzifələr qarşılıqlı əlaqədə yüksək peşəkarlıqla yerinə yetirildi.

AzTV-nin əməkdaşı: Biz söhbətimizin əvvəlində sizi çox maraqla dinlədik, islahatlar barədə danışdınız. Bu islahatların tərkib hissəsindən biri də yüksək səviyyəli yeni kadrların hazırlanmasıdır. Çünki ordu birləşmələri kompleksləşdirilir, bu da çox vacib amildir, gələcəkdə bizim uğurlarımızı şərtləndirən məqamdır. Bu baxımdan da cənab Prezidentin çox məşhur bir kəlamı var. O deyir ki, ordu nə qədər güclü olsa da, texnika ilə təmin olunsa da, texnologiyaları mənimsəyə bilsə də, amma Qələbəni əldə edən əlində silah olan əsgər və zabitdir. Mənə elə gəlir ki, bizim həqiqətən də islahatlarımızın nəticəsində Ordumuzun fərdi göstəriciləri, şəxsi heyətin bacarıqları da yüksək və müasir tələblər səviyyəsindədir. Necə düşünürsünüz?

Nazir Zakir Həsənov: Bu suala bir az geniş cavab vermək istəyirəm. Mən bunu həmişə deyirəm. Yeni, müasir silah almaq işin 10 faizidir. Burada şərtlər var, bu silahı saxlamaq şərtləri. Məsələn, indi müasir silahları elə şəraitdə saxlamaq lazımdır ki, o, texniki baxımdan döyüşə tam hazır vəziyyətdə olsun. Orada kondisionerlər işləyir və digər məsələlər. Təsəvvür edin, elə raket sistemləri var ki, onların üzərində gündəlik 15 əməliyyat keçirirlər ki, o, döyüş vəziyyətinə daim hazır olsun. Biz gördük ki, 44 günlük Vətən müharibəsində düşmənin bu məsələdə problemləri var idi. Atırdılar, haraya gedirdi bilinmirdi. Yəni ki, digər problemlər də var idi – silahların, sursatların saxlanması prosesi, bunları daim bərpa etmək məsələsi. Cənab Prezident də dediyi kimi, ən vacib məsələ bunlardan istifadə edən insandır. Bunların hazırlanması işin 50 faizidir, şəxsi heyətin hazırlanması da digər 50 faiz. Burada qeyd etməliyik ki, cənab Prezident buna xüsusi diqqət yetirir. Bilirsiniz ki, cənab Prezidentin tapşırığına əsasən biz qardaş Türkiyə Silahlı Qüvvələri ilə sıx əməkdaşlıq edirik. Türkiyə Silahlı Qüvvələri NATO-nun aparıcı ordularından biridir. Biz onların təcrübəsindən bəhrələnirik və tətbiq edirik. Xüsusilə də Milli Müdafiə Universitetinin yaradılması barədə Sərəncam var. Bilirsiniz ki, Milli Müdafiə Universitetinin tərkibində yeni hərbi kolleclərin yaradılması ilə bağlı Prezidentin Sərəncamı oldu. Bu, Azərbaycan Ordusunun peşəkarlığının artırılması istiqamətində böyük addımdır. Hətta gənclərin hərbi peşəyə marağının artırılması üçün orada maliyyə şərtləri çox gözəldir. Yəni, bu istiqamətdə böyük işlər görülür. Biz Naxçıvanda, Bakıda kolleclərin sosial bazasını yaratmışıq. Görürük ki, böyük maraq var. Bu kolleclərdə oxumaq üçün artıq 1000-dən çox müraciət var. Bu kolleclərin fəaliyyəti, ümumiyyətlə, peşəkar kadrların hazırlanmasına yönəlib. Bu, çox önəmlidir. Ümumiyyətlə, mən deyim ki, təhlil etməyə imkanım var. Mən 2013-cü ildə Müdafiə Nazirliyinə təyinat almışam. İndi artıq 10 ildən çox vaxt keçib. Möhtərəm cənab Prezidentin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu böyük inkişaf yolu keçib. Dünyada çox peşəkar ordu sayılır, nüfuzu çox yüksəkdir. Xüsusilə də döyüş təcrübəsi çox yüksəkdir. Haraya gedirsən, aparıcı dövlətlərdə maraqlı suallar verirlər. Ancaq bir suala mən hər zaman cavab vermişəm. Onlar soruşurlar ki, sizin Qələbənizin əsas səbəbi nədir? Mən də deyirəm ki, möhtərəm cənab Prezidentin dəmir iradəsi. Görürsünüz, indi Azərbaycana qarşı necə ikili standartlar var, necə təxribatlar törədirlər, çıxışlar edirlər, yığıncaqlar keçirirlər, xeyri yoxdur. Bax, bu möhkəm iradə Azərbaycana qarşı təxribatların qarşısını alır.

AZƏRTAC-ın əməkdaşı: Azərbaycanın hərbi sahədə beynəlxalq əməkdaşlığından danışaq. Bildiyimiz kimi, Şuşa Bəyannaməsindən sonra Azərbaycan və Türkiyə hərbi müttəfiqlər olublar. Bundan sonra keçirilən Azərbaycan-Türkiyə hərbi təlimləri, ölkəmizin müdafiə sənayesinin inkişafı Silahlı Qüvvələrimizin texniki təchizatına və beynəlxalq nüfuzuna hansı dərəcədə təsir göstərib?

Nazir Zakir Həsənov: Bizim hərbi əməkdaşlığımızda, ilk növbədə, qardaş Türkiyənin adını çəkirik. Siz tamamilə düz buyurdunuz ki, Şuşa Bəyannaməsinə əsasən biz müttəfiqik və iki ordunun inteqrasiyası yüksək səviyyədədir, təkcə təhsildə, təlimdə deyil, bütün sahələrdə. Hətta idarəetmə məntəqələrimiz də bir-biri ilə bağlıdır. Biz birgə fəaliyyət göstəririk. Möhtərəm cənab Prezidentin çox məşhur kəlamı var: “Bir millət, iki dövlət və bir yumruq”. Həm təhsildə, həm təlimdə, həm kadrların hazırlanması istiqaməti üzrə təlim növləri də var. Bilirsiniz ki, həm təcrübə mübadiləsi, bununla yanaşı, hərbi sənaye sahəsində böyük işlər görülür. Bu yaxınlarda cənab Prezidentin qəbul etdiyi qərara əsasən, ən müasir silah və texnikanın, yaxud onların bir hissəsinin Azərbaycanda da istehsalı təşkil olunacaq. Xüsusi qeyd etmək istəyirəm, sevindirici haldır ki, qardaş Türkiyənin hərbi sənayesi çox sürətlə inkişaf edir. Söhbət təkcə “Bayraktar”dan, “Akıncı”lardan getmir, digər məsələlərdə də. Deyim ki, Türkiyənin hərbi sənayesi xüsusilə son illər çox inkişaf edib. Təbii ki, Azərbaycan da bundan bəhrələnir. Bu istiqamətdə işlər sürətlə həyata keçirilir.

AzTV-nin əməkdaşı: Cənab nazir, son illər ərzində görürük ki, Azərbaycanda silahların, hərbi texnologiyanın nümayişi ilə bağlı sərgilər, konfranslar keçirilir və ildən-ilə iştirakçıların sayı artır. Sevindirici hal ondan ibarətdir ki, Azərbaycan istehsalı olan silah növləri də artıq işıq üzü görüb və onları da xarici ölkələrin nümayəndələri çox böyük həvəslə həm diqqətdən keçirirlər, həm də bizdən alırlar. Əlbəttə ki, bu, prioritetlər sırasında əsas məqamlardan biridir. Yadınıza gəlirsə, ilin əvvəlində cənab Prezident yerli televiziya kanallarına müsahibəsində dedi ki, biz yeni dövrə qədəm qoyuruq və bu dövrün yeni prioritetləri var. Mən istərdim siz bu məsələyə də münasibət bildirəsiniz: söhbət hansı prioritetlərdən gedir və biz nə dərəcədə onların həllinə yaxınıq?

Nazir Zakir Həsənov: Yaxşı sualdır. Dünyada nə baş verdiyini görürsünüz. Təəssüflər olsun ki, vəziyyət gündən-günə gərginləşir. Müharibələr genişlənir, müharibəyə cəlb olunan dövlətlərin sayı artır və hər bir dövlət öz təhlükəsizliyini təmin etmək üçün tədbirlər görür. Biz görürük ki, möhtərəm cənab Prezidentin Müdafiə Sənayesi Nazirliyini yaradanda çox böyük uzaqgörənliyi indi təsdiqini tapır. İndi dünyada sursat almaq üçün növbəyə durmaq lazımdır. Təəssüflər olsun ki, bütün dünya silahlanır. Əgər biz indiki vəziyyətlə beş il bundan qabağı müqayisə etsək, tam fərqli vəziyyət görərik. Ona görə artıq biz bu ərəfəyə hazırlıqlı gəlmişik. Bizim imkanımız var ki, öz tələbatımızı azı 70 faiz təmin edək. Bizim məqsədimiz ondan ibarətdir ki, bunu daha da yüksək səviyyəyə qaldıraq. Burada söhbət atıcı silahlardan gedir. İndi də biz qarşıya vəzifə qoymuşuq ki, özümüzü digər mərmilərlə, raketlərlə təmin edək. Mən sizi əmin edim ki, cənab Prezidentin hər bir sözünün arxasında iş durur və bu istiqamətdə də böyük işlər gedir. Azərbaycan qarşısında elə məsələlər qoyulub ki, sevindirici haldır, inşallah, biz ona da nail olacağıq, özümüzü ən müasir silah, texnika və sursatla təmin edəcəyik. Qardaş Türkiyənin imkanlarından istifadə edəcəyik və birgə istehsal həyata keçirəcəyik.

AZƏRTAC-ın əməkdaşı: Cənab nazir, bir məsələ də maraqlıdır. Doğrudur, son dövrlərdə bu məsələnin bir az siyasi tərəfi var. Ermənistan militarizasiya siyasətini davam etdirir. Müxtəlif ölkələrdən müxtəlif çaplı silahlar alır, onların arasında bəzən hücum silahları da olur. Buna qarşı Ordumuzun hazırlığı yeni dövr üçün nə yerdədir? Siz danışdınız, yeni dövrə uyğunlaşdırma, amma həmin silahlara qarşı Azərbaycan Ordusu tərəfindən hər hansı addımların atılması planlaşdırılırmı?

Nazir Zakir Həsənov: Ümumiyyətlə, hər bir dövlətin ordusu daim hazır vəziyyətdə olmalıdır. Biz qonşu dövlətlərdə gedən bütün prosesləri izləyirik. Silahlı qüvvələrin inkişafını, yəni, hansı istiqamətdə silahlanmasını – hamısı ilə maraqlanırıq və öyrənirik. Təbii ki, dost dövlətlərin uğurlarına sevinirik, kimlə problemlərimiz var, onları daha dərindən öyrənirik. Hər bir silahı, onların imkanlarını, bizə hansı problem yarada biləcəyini dərindən öyrənirik və bunların hamısını nəzərə alırıq. Bununla yanaşı, qeyd etmək istəyirəm ki, cənab Prezident çıxışında açıq şəkildə dedi, əgər biz görsək ki, Azərbaycana təhdid var, biz öz tədbirimizi görəcəyik. Dəfələrlə deyib ki, təkcə Ermənistan deyil, heç bir dövlət Azərbaycana hədə-qorxu gələ bilməz, heç bir dövlət Azərbaycanla təhdid dilində danışa bilməz. Azərbaycan güclü dövlətdir, onun güclü rəhbəri və güclü ordusu var. Bu, ilk şərtdir. Bununla yanaşı, əlbəttə, biz istəməzdik ki, Ermənistanda militarizasiya getsin. Otuz il biz bunların hərəkətlərini gördük. Ona görə də təbii ki, biz öz tədbirlərimizi görürük. Ali Baş Komandan bu məsələni ciddi nəzarətdə saxlayır.

AzTV-nin əməkdaşı: Cənab nazir, faktiki olaraq biz görürük ki, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı, Prezident İlham Əliyevin tapşırıqlarına uyğun olaraq bizim hərbi büdcəmiz də ilbəil artır. Təbii ki, bu məsələ bəzi qüvvələri qorxudur. Digər tərəfdən, onlar yersiz olaraq Azərbaycanı militarizasiya siyasəti aparmaqda ittiham etməyə cəhdlər göstərirlər. Ancaq biz bütün yersiz qeyd və ittihamları rədd edirik. Çünki Azərbaycan 30 il ərzində kənardan, xaricdən çox böyük təhdidlərlə üz-üzə qaldı, sonra biz işğal dövrünü yaşadıq. Sizcə, bu əsassız ittihamlar nəyə görə səslənir? Onların niyyəti nədən ibarətdir? Özü də bilirlər ki, Azərbaycanın heç bir dövlətə qarşı nə ərazi iddiası var, nə də Ermənistanı çıxmaq şərtilə bizim hansısa dövlətlə mübahisəli vəziyyətimiz var. Bu piar kampaniyalar nəyə hesablanıb?

Nazir Zakir Həsənov: İkili standartlar. Azərbaycan müstəqilliyini bərpa edəndən ikili standartlarla qarşılaşırıq. Otuz ildir bizim torpaqlarımızı işğal etmişdilər. Nə oldu? Qərarlar qəbul edirdilər, ancaq bu qərarların arxasında heç nə durmurdu. Torpaqlarımızın 20 faizi işğal olunmuşdu, bir milyondan çox qaçqın və məcburi köçkünümüz var idi. Bunun haqqında heç kim danışmır. Buradan köçən ermənilərə bizim tərəfimizdən bütün şərait yaradıldı. Heç kim onları buradan qovmurdu, ancaq gördünüz ki, onlar özləri də gedəndə sizlərlə - jurnalistlərlə qarşılaşanda deyirdilər ki, heç kim bizi qovmur, buradan sağ-salamat çıxıb gedirik. Hətta yanacaq da vermişdilər ki, gedin, yemək də verirdilər. Buraya BMT-dən iki qrup gəlmişdi, gəldilər gördülər. Mən axı əməliyyat haqqında deyəndə, elə belə demirdim ki, möhtərəm cənab Prezident ciddi tapşırıq vermişdi. Hörmətli Birinci vitse-prezident humanitar məsələləri ciddi nəzarətdə saxlayırdı. Onlar bilirdilər ki, bu ikili standartları bizə qarşı yenə də tətbiq edəcəklər. Ancaq biz tədbirimizi gördük. Nə qədər çalışsalar da, hələ ki, şükürlər olsun, hədəflərinə çata bilmirlər. Yığılırlar, danışırlar, nəsə deyirlər. Möhtərəm cənab Prezidentin möhkəm iradəsi bunun hamısının qarşısını alır. Bununla yanaşı, bəzi böyük dövlətlərin Qafqazda maraqları var. Onlar böyük maraqlarını burada yaşayan xalqların üzərindən həyata keçirmək istəyirlər. Təbii ki, biz buna imkan verməməliyik. İmkan verməməliyik ki, onlar burada yenə də gərginlik yaratsınlar. Buradakı xalqlar illərlə gərginlik içində yaşayıblar. Ona görə də çalışmaq lazımdır ki, sülh olsun, inkişaf olsun və Qafqazdakı bütün xalqlar firavanlıq içərisində yaşasınlar.

AzTV-nin əməkdaşı: Cənab nazir, müsahibəyə görə çox sağ olun. Əlbəttə ki, ölkəmizin dünyada nüfuzu durmadan artır. Ordumuzun da gücü qat-qat artıb. Əminik ki, təhlükəsizliyi, sabitliyi qorumaq iqtidarındayıq. Bu proseslərdə, əlbəttə ki, müttəfiqlər vacib amildir. Amma bir həqiqət var ki, ən etibarlı müttəfiqimiz Azərbaycanın Silahlı Qüvvələridir. Bu gün biz Ordumuzun yaradılmasının 106-cı ildönümünü fərəhlə qeyd edirik. Bu münasibətlə bir daha sizi və sizin simanızda şəxsi heyəti təbrik edirik. Sizə yeni-yeni uğurlar diləyirik. Əlbəttə ki, cənab Prezidentin Orduya olan diqqəti özünü tam şəkildə doğruldur. Biz bir daha göstəririk ki, Azərbaycan Ordusu sabitlik, sülh, əmin-amanlığın keşiyində duran vacib institutlardan biridir.

Nazir Zakir Həsənov: Çox sağ olun, təşəkkür edirəm.

Şərhlər

Безполитика 2024-06-25 23:36:17

Сизин сайта шерh йазмагын менасы вармы?

Son yazılar


Новости

Обзор новинок в сфере смартфонов - Smartphone Trends 2024

Смартфоны продолжают оставаться одними из самых быстроразвивающихся технологий, предлагая пользователям новейшие решения, которые делают нашу жизнь проще и продуктивнее. В 2024 году производители уделили особое внимание инновациям в дизайне, производительности, камерах и экосистемах. Давайте подробнее рассмотрим, какие тренды и устройства формируют рынок смартфонов сегодня. Дизайн и форм-фактор Раскладные устройства Раскладные смартфоны вышли из категории нишевых продуктов и стали массовым явлением. Производители, такие как Samsung, Huawei, Oppo и Motorola, предлагают устройства, которые сочетают компактные размеры с большими дисплеями. Например, Samsung Galaxy Z Fold 6 и Huawei Mate X5 отличаются улучшенными шарнирами, более прочными экранами и более легкими корпусами. Безрамочные экраны Технологии безрамочных экранов достигли новых высот. Компании, такие как Xiaomi и Vivo, активно разрабатывают смартфоны с экранами, которые полностью обволакивают корпус устройства. Xiaomi Mix Fold Alpha 2, например, стал пионером в использовании "360-градусного" дисплея. Устойчивость к внешним условиям Новые модели смартфонов становятся всё более прочными. iPhone 15 Ultra и Samsung Galaxy S24 Ultra предлагают усиленную защиту от воды и пыли по стандарту IP68+, а также новые материалы, такие как сапфировое стекло и титановый корпус. Производительность Производительность смартфонов продолжает увеличиваться благодаря новым процессорам и увеличению оперативной памяти. В этом году важной вехой стал выпуск процессоров, созданных по технологии 3-нм, таких как Apple A18 Bionic и Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3. Эти чипы предлагают не только мощь для сложных задач, но и повышенную энергоэффективность. Искусственный интеллект Искусственный интеллект стал неотъемлемой частью смартфонов. Новейшие модели оснащены сопроцессорами AI, которые позволяют улучшать фотографии, оптимизировать производительность и даже предлагать персонализированные функции. Например, Google Pixel 8 Pro использует алгоритмы AI для устранения шума и автоматического улучшения фотографий. Геймерские смартфоны Любители игр получают еще больше возможностей с такими устройствами, как ASUS ROG Phone 7 и RedMagic 8 Pro. Эти смартфоны оснащены активными системами охлаждения, высокочастотными экранами с частотой обновления 165 Гц и уникальными триггерами для удобного управления в играх. Камеры Камеры смартфонов 2024 года достигли новых высот, предлагая функциональность, сравнимую с профессиональными камерами. Большие сенсоры и оптический зум Смартфоны, такие как Xiaomi 14 Ultra и Sony Xperia 1 VI, оснащены крупными сенсорами, что позволяет захватывать больше света и улучшать качество изображений. Оптический зум на уровне 10x и более стал стандартом для флагманов. Видео 8K Запись видео в формате 8K становится доступной для большинства премиальных моделей. Компании также добавляют функции стабилизации, включая сенсорный сдвиг и электронную стабилизацию. Инновации в программном обеспечении Google и Apple активно работают над улучшением ночной съемки и портретного режима. Например, iPhone 15 Pro Max автоматически определяет освещение и может менять диафрагму, чтобы улучшить кадры в условиях низкой освещенности. Экосистема и программное обеспечение Смартфоны становятся частью всё более обширных экосистем. Например, Apple продвигает интеграцию с другими устройствами через iCloud+, а Samsung делает акцент на синхронизации с бытовой техникой через SmartThings. Поддержка долгосрочных обновлений Производители, такие как Samsung, Google и OnePlus, предлагают до 5 лет программной поддержки, включая обновления безопасности и новые версии операционных систем. Это делает покупку флагманов более долгосрочной инвестицией. Развитие операционных систем В 2024 году Android 14 и iOS 17 принесли множество улучшений. Android 14 делает акцент на безопасности и кастомизации, тогда как iOS 17 предлагает новые функции для взаимодействия между устройствами и улучшения в сфере конфиденциальности. Батареи и зарядка Увеличенная емкость Смартфоны, такие как Realme GT Neo 6, предлагают батареи емкостью до 6000 мАч, обеспечивающие более длительное время автономной работы. Быстрая зарядка Быстрая зарядка выходит на новый уровень. Xiaomi 14 Pro поддерживает зарядку мощностью 200 Вт, позволяя зарядить устройство до 100% за менее чем 10 минут. Беспроводная зарядка Беспроводная зарядка стала быстрее и универсальнее. Компании активно внедряют стандарты Qi2, улучшая совместимость между различными устройствами. Тренды и будущее 5G и спутниковая связь 5G стал стандартом для большинства смартфонов, но в 2024 году внимание сместилось на спутниковую связь. Apple, Huawei и Samsung предлагают базовые функции связи через спутники, такие как отправка сообщений в экстренных ситуациях. Устойчивое развитие Компании делают акцент на экологичности. Смартфоны теперь содержат больше переработанных материалов, а упаковка становится минималистичной и экологически чистой. Концептуальные устройства Концептуальные устройства продолжают вдохновлять. Например, Oppo X Nendo демонстрирует инновационный подход к складным конструкциям, а Nothing Phone 3 удивляет прозрачным дизайном и уникальными световыми эффектами. Заключение 2024 год стал годом значительных инноваций в сфере смартфонов. От улучшенных камер и мощных процессоров до новых форм-факторов и экосистем — выбор устройств огромен, и каждый пользователь найдет то, что соответствует его потребностям. Следите за новыми анонсами, ведь мир технологий не стоит на месте!

Обзор новинок в сфере ноутбуков - Laptop Trends 2024

Рынок ноутбуков в последние годы демонстрирует стремительное развитие, предлагая пользователям устройства, способные удовлетворить самые разные потребности — от работы и учебы до профессионального творчества и гейминга. В 2024 году производители сосредоточились на улучшении производительности, портативности, энергоэффективности и внедрении инновационных технологий. В этой статье мы подробно рассмотрим ключевые новинки и тренды в сфере ноутбуков. Дизайн и конструкция Тонкость и легкость Компании продолжают стремиться к созданию более компактных и легких ноутбуков. Новые модели, такие как Dell XPS 13 Plus 2024 и LG Gram SuperSlim, устанавливают новые стандарты в портативности, сохраняя при этом высокую производительность. Использование материалов, таких как магниевый сплав и углеродное волокно, делает устройства прочными и невероятно легкими. Экранные инновации Технологии дисплеев играют важную роль в новых моделях ноутбуков: OLED-дисплеи становятся все более популярными благодаря превосходному качеству изображения, глубокому черному цвету и высокой энергоэффективности. Например, ASUS ZenBook Pro 16X оснащен 4K OLED-панелью с высоким уровнем яркости. Мини-LED технологии, используемые в устройствах, таких как Apple MacBook Pro M3, предлагают превосходную цветопередачу и контрастность. Сенсорные экраны становятся стандартом для многих моделей 2-в-1, включая HP Spectre x360. Расширение экранов Устройства с дополнительными экранами набирают популярность. Например, ASUS ROG Zephyrus Duo 16 предлагает дополнительный дисплей для удобного многозадачности, что особенно ценно для креаторов и геймеров. Производительность Новые процессоры В 2024 году лидеры индустрии, такие как Intel, AMD и Apple, представили мощные процессоры: Intel Core 14-го поколения предлагает значительное улучшение однопоточной и многопоточной производительности благодаря усовершенствованной архитектуре. AMD Ryzen 8000 отличается увеличенной энергоэффективностью и интеграцией графики RDNA 3. Apple M3 устанавливает новые стандарты для ARM-архитектуры, обеспечивая превосходную производительность и долгую автономную работу. Графика нового поколения Графические процессоры NVIDIA RTX 40-й серии стали ключевым элементом для игровых и профессиональных ноутбуков. Такие устройства, как Razer Blade 18 и Alienware x16, поддерживают трассировку лучей в реальном времени и технологии DLSS 3, обеспечивая невероятное качество графики. Оперативная память и хранилище В новых моделях ноутбуков используется оперативная память стандарта DDR5, которая обеспечивает более высокую скорость и энергоэффективность. Для хранения данных всё чаще применяются SSD NVMe 4.0, предлагающие молниеносную скорость загрузки и передачи данных. Энергоэффективность и автономность Энергоэффективность стала одним из главных приоритетов для производителей ноутбуков. Новые чипы от Apple и AMD демонстрируют выдающуюся автономность — до 20 часов работы без подзарядки. Например, MacBook Air M3 и Lenovo ThinkPad X1 Carbon Gen 12 предназначены для долгосрочного использования в мобильных условиях. Быстрая зарядка Современные ноутбуки поддерживают технологии быстрой зарядки. Например, устройства с зарядкой 100 Вт через USB-C могут восстановить до 50% заряда за 30 минут. Искусственный интеллект и машинное обучение Встроенные ИИ-ускорители Некоторые новые процессоры оснащены интегрированными ИИ-ускорителями, которые оптимизируют задачи машинного обучения, улучшают видеоконференции и повышают энергоэффективность. Например, Microsoft Surface Laptop Studio 2 использует ИИ для улучшения работы камеры и микрофонов. Программное обеспечение Производители интегрируют ИИ в программные платформы. Например, Windows 11 добавляет функции интеллектуального управления батареей, а macOS Sonoma делает взаимодействие с экосистемой Apple более интуитивным. Игровые ноутбуки Игровые ноутбуки продолжают совершенствоваться, предлагая пользователям ещё больше мощности и функциональности. В 2024 году особое внимание уделяется: Экранам с частотой обновления до 360 Гц (например, MSI Titan GT77 HX). Поддержке Ray Tracing и технологий повышения FPS, таких как NVIDIA DLSS 3. Охлаждающим системам, включающим жидкометаллические термоинтерфейсы и паровые камеры. Тренды и инновации Экологичность Многие производители делают акцент на экологически чистых материалах и переработке. Например, Acer Aspire Vero 2024 изготовлен из переработанного пластика и имеет упаковку, пригодную для повторного использования. Ноутбуки с 5G Подключение к сетям 5G становится стандартом для премиальных моделей, таких как HP Elite Dragonfly G4, что обеспечивает высокую скорость передачи данных в любом месте. Концептуальные устройства Производители экспериментируют с новыми форм-факторами. Например, Lenovo Yoga Book 9i предлагает два полноценных сенсорных экрана, которые можно использовать в различных конфигурациях. Заключение 2024 год принес множество интересных новинок в сфере ноутбуков. Производители продолжают удивлять инновациями, создавая устройства, которые становятся не только инструментами для работы, но и настоящими помощниками в повседневной жизни. Независимо от ваших потребностей — будь то творчество, гейминг или бизнес — вы наверняка найдете ноутбук, который удовлетворит все ваши требования.

Тренды крипторынка 2024 - Crypto Market Trends

Криптовалютный рынок — одна из самых динамично развивающихся областей финансовых технологий. Несмотря на высокую волатильность и неоднозначное отношение регуляторов, интерес к криптовалютам продолжает расти. В этой статье мы рассмотрим ключевые тренды, которые определяют развитие крипторынка в 2024 году. Усиление регулирования Регуляторная прозрачность В 2024 году многие страны усиливают свои усилия по регулированию крипторынка. Основной акцент делается на: Борьбу с отмыванием денег (AML) и финансированием терроризма (KYC-процедуры). Защиту интересов розничных инвесторов через создание стандартов для криптобирж. Разработку национальных стратегий регулирования. Примером может служить Европейский Союз с инициативой MiCA („Markets in Crypto-Assets“), которая устанавливает единые правила для участников криптовалютного рынка. CBDC (Цифровые валюты центральных банков) Страны продолжают активно разрабатывать и внедрять цифровые версии национальных валют. Такие проекты, как e-CNY в Китае и пилотный Digital Euro, направлены на повышение эффективности платежных систем и сокращение доли наличных расчетов. Расширение применения блокчейн-технологий Токенизация активов Тренд токенизации активов продолжает набирать обороты. Блокчейн позволяет: Создавать токены, представляющие реальные активы, такие как недвижимость, произведения искусства и ценные бумаги. Упрощать доступ к инвестициям благодаря дробным долям. DeFi 2.0 Финансовые сервисы на основе блокчейна (DeFi) переходят на новый уровень. В 2024 году проекты сосредотачиваются на: Устойчивости бизнес-моделей. Повышении безопасности. Разработке гибридных решений, сочетающих централизованные и децентрализованные элементы. Пример: платформы, предоставляющие стейкинг с улучшенной ликвидностью и страхованием. NFT 2.0 Рынок невзаимозаменяемых токенов (NFT) меняется. Если в прошлом он был сосредоточен на цифровом искусстве, то теперь NFT используются в: Игровой индустрии для создания внутриигровых активов. Метавселенных для представления виртуальной недвижимости. Управлении интеллектуальной собственностью. Метавселенные и Web3 Интеграция криптовалют в метавселенные Метавселенные, такие как The Sandbox и Decentraland, активно используют криптовалюты для внутриигровой экономики. Пользователи могут зарабатывать токены, участвуя в мероприятиях или создавая контент. Развитие Web3 Технологии Web3 предлагают новый взгляд на интернет: Полная децентрализация данных. Управление через DAO (децентрализованные автономные организации). Прозрачность и безопасность операций. Углеродная нейтральность Критика криптовалют за высокий углеродный след стимулирует разработчиков переходить на экологичные алгоритмы. Примером служит переход Ethereum на алгоритм Proof-of-Stake, который сократил энергопотребление сети на 99%. Другие проекты, такие как Chia и Algorand, делают ставку на энергосберегающие механизмы консенсуса. Институциональное принятие Участие традиционных финансов Банки и инвестиционные компании увеличивают свои вложения в криптоактивы. В 2024 году такие гиганты, как BlackRock и Goldman Sachs, предлагают клиентам доступ к криптовалютным ETF и другим инструментам. Криптовалюты в розничной торговле Все больше компаний интегрируют криптовалютные платежи. Например: PayPal предлагает оплату в криптовалюте. Сеть магазинов Starbucks принимает биткоины через Lightning Network. Автоматизация торговли Алготрейдинг Трейдеры используют алгоритмы и ИИ для анализа рынка и выполнения сделок. Это позволяет: Реагировать на изменения быстрее человека. Снижать риски за счет диверсификации стратегий. Платформы социального трейдинга Популярность таких платформ, как eToro, продолжает расти. Инвесторы могут копировать стратегии успешных трейдеров, что упрощает вход для новичков. Основные вызовы Безопасность Кибератаки остаются одной из главных угроз. В 2024 году проекты уделяют больше внимания: Защите смарт-контрактов. Обучению пользователей принципам кибербезопасности. Волатильность Криптовалюты остаются высоковолатильным активом. Это создает сложности для их использования как платежного средства и долгосрочного хранения стоимости. Регуляторная неопределенность Несмотря на прогресс, подходы к регулированию остаются различными в разных странах, что создает барьеры для глобальной интеграции. Заключение Криптовалютный рынок продолжает эволюционировать, предлагая новые возможности для инвесторов, разработчиков и пользователей. Тренды 2024 года демонстрируют, что индустрия стремится к устойчивости, безопасности и интеграции с традиционными финансовыми системами. Тем не менее, она сталкивается с вызовами, требующими внимания и адаптации. Крипторынок остается одной из самых инновационных и перспективных областей в мире финансовых технологий.